Το δέντρο της ελευθερίας στην Κέρκυρα και το κάψιμο του Libro d’ oro

Ο Νικόλαος Αρλιώτης  γεννήθηκε στους Χωροεπισκόπους τις 14 Σεπτεμβρίου 1731 και πέθανε το 1812. Ιδιαίτερη πανεπιστημιακή μόρφωση δεν είχε, όμως προέρχονταν  από οικογένεια με μεγάλη  περιουσία. Στο διάστημα της ζωής του ανέλαβε διάφορες διοικητικές θέσεις. Στα χειρόγραφά του έγραψε για σημαντικά γεγονότα της Κερκυραϊκής ιστορίας Έζησε  την έλευση των Δημοκρατικών Γάλλων το 1797, την κατάληψη της Κέρκυρας από τους Ρωσοτούρκους  το 1799, την κήρυξη της ανεξάρτητης πολιτείας των Ιονίων νήσων στις 24 Απριλίου του 1799,  το σύνταγμα του 1800, την προεδρεία του Θεοτόκη με γραμματέα τον Καποδίστρια, την έλευση των Αυτοκρατορικών Γάλλων τον Αύγουστο του 1807 κ.α. Με τον τρόπο του περιέγραψε και διάφορα συμβάντα της καθημερινότητας.

Νικόλαος Αρλιώτης

Εμείς θα ασχοληθούμε με το τμήμα εκείνο που περιγράφει την τελετή φύτευσης δέντρου της ελευθερίας από τους Δημοκρατικούς Γάλλους και το κάψιμο του Libro d’ oro.  

Στο βιβλίο

Για την τελετή της φύτευσης του δένδρου της ελευθερίας περιγράφει:

Το πρωί της 5^ης Ιουλίου 1796 έγινε έπαρση της τρίχρωμης σημαίας σε ιστό, στην πλατεία  πλησίον της Υ.Θ. Μανδρακιώτισσας  (Μανδρακίνα),αλλά και στον ιστό του παλαιού Φρουρίου  καθώς και σε διάφορα μέρη της πόλης. Την ίδια στιγμή κανονιοβολισμοί  ακούγονταν  από τα κανόνια του φρουρίου και της ναυαρχίδας. Μετά το μεσημέρι τα μέλη της εγχώριας κυβέρνησης συγκεντρώθηκαν στο συνηθισμένο μέρος. Έπειτα  από λίγο παρουσιάστηκε ο στρατηγός Γεντιλής μαζί με τον Γάλλο ναύαρχο κι ανταλλάχτηκαν υποκλίσεις και  φιλοφρονήσεις . Όλοι ακολουθούμενοι από πλήθος λαού και στρατιωτών κατέληξαν στην πλατεία και αφού ανέβηκαν στην εξέδρα που είχε επί τούτου στηθεί, ο κόμης Σπυρίδων Θεοτόκης κι έπειτα ο γιατρός Αντώνιος Μάρουλης  απεύθυναν  έναν  πρώτο λόγο, εγκωμιάζοντας  και οι δύο την ελευθερία, το γαλλικό έθνος, τον Βοναπάρτη, τον Γεντιλή εκφράζοντας  ευγνωμοσύνη για την ανεξαρτησία  που χορηγήθηκε . Ακολούθησαν διάφοροι  χοροί στην πλατεία γύρω από το δ έ ν τ ρ ο  τ η ς  ε λ ε υ θ ε ρ ί α ς , μια  μουριά που φυτεύτηκε εκεί πρόσκαιρα.  Τέλος δε, όλη η συνοδεία, ακολουθούμενη όπως  πρώτα από το συγκεντρωμένο πλήθος  επέστρεψε στο οίκημα της εγχωρίου κυβέρνησης  όπου και διαλύθηκε.

Την επομένη …ο  Αρλιώτης  παρευρέθηκε στην πλατεία για την επίσημη παράδοση και το κάψιμο της  χ ρ υ σ ή ς  β ί β λ ο υ  στην  οποία καταγράφονταν  τα ονόματα των ευγενών οικογενειών, καθώς και τα έγγραφα  με τους  απονεμόμενους  τίτλους   με τα  προνόμια τους.  

 Το πέρασμα των Εβραίων της Κέρκυρας από τη Λευκάδα στο δρόμο προς το Άουσβιτς, Ιούνιος 1944

από Shades magazine

 Εβραϊκή συνοικία της Κέρκυρας

(Το υλικό: εικόνες και κείμενα είναι από το βιβλίο του Θανάση Καλαφάτη «Οι Εβραίοι της Κέρκυρας και το πέρασμα τους από τη Λευκάδα στο δρόμο προς το Άουσβιτς Ιούνιος 1944», Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος, Αθήνα 2001.)

Από το παλαιό φρούριο της Κέρκυρας, όπου οι Εβραίοι έμειναν έγκλειστοι, ξεκίνησαν για τα στρατόπεδα της Γερμανίας τρεις αποστολές. Η πρώτη αποστολή πραγματοποιήθηκε στις 11 Ιουνίου, ημέρα Δευτέρα, μέσω Ηγουμενίτσας.

Μεταφέρθηκαν 300 γυναίκες φορτωμένες σε μαούνες που τις έσυρε ένα καΐκι με μοτέρ. Στο χρονικό «Οι Ισραηλίτες της Κέρκυρας» αναφέρεται ότι με την πρώτη αποστολή μεταφέρθηκαν 500 άτομα. Από την Ηγουμενίτσα με φορτηγά αυτοκίνητα μεταφέρθηκαν στην Αθήνα όπου τις έκλεισαν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου.

Η δεύτερη αποστολή πραγματοποιήθηκε την 14η Ιουνίου, ημέρα Τετάρτη, μέσω Λευκάδας – Πατρών. Ο πληθυσμός, άρρενες και οι υπόλοιπες γυναίκες, φορτώνεται σε ζευγαρωτές μαούνες που τις έσερνε ένα μηχανοκίνητο πλοιάριο.

Η τρίτη αποστολή έφυγε από την Κέρκυρα στις 17 Ιουνίου και στις 20 Ιουνίου είχε ολοκληρωθεί η συγκέντρωση των Εβραίων της Κέρκυρας στο Στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Μετά από 9 ημέρες έφθασαν στο Άουσβιτς.

Η δεύτερη αποστολή έκανε σκάλα στη Λευκάδα στις 15 Ιουνίου 1944. Οι Γερμανοί φρουροί αποβίβασαν τους Εβραίους της Κέρκυρας -περίπου 500 άτομα-στην παραλία της Λευκάδας και συρματόπλεξαν τον χώρο της σημερινής δυτικής πλατείας του Λιμανιού από τον Πόντε ως το παλιό καφενείο του Μπουσκέτου και από το τουριστικό περίπτερο της παραλίας ως το σημερινό δρόμο μπροστά από το Μπουσκέτο. Οι κάτοικοι του νησιού υποδέχθηκαν τους αιχμαλώτους με αίσθημα βαθιάς συμπόνιας και συγγενούς αλληλεγγύης.

Η αλληλεγγύη εκφράστηκε αυθόρμητα και οργανωμένα, μέσα σε εκείνες τις δύσκολες ημέρες, που το νησί οδηγείτο στον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο οι γαβριάδες και οι γυναίκες της παραλίας (ντουγάνα) προσέτρεξαν εκεί για να προσφέρουν ένα κομμάτι ψωμί στους κατατρεγμένους Εβραίους. Η τοπική επιτροπή του Δ.Ε.Σ.( Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού) που αποτελούνταν από τους Τάκη Λάζαρη γραμματέα, τον πρόεδρο των Πρωτοδικών ως πρόεδρο, και μέλη τους Γεράσιμο Περδικάρη, Πάνο Ασπρογέρακα, Θεόδωρο Τζεβελέκη, και τον δικαστικό Θεοδοσόπουλο θα συντονίσει τη βοήθεια σε τρόφιμα, φαγητά (σούπες, νερό, ψωμί, φρούτα) και ρούχα.

Κώστας Σταγιάννος, Μέλος του ΕΑΜ Λευκάδας που σχεδίασε, οργάνωσε και εξετέλεσε την απόδραση Εβραίων της Κέρκυρας.

Επίσης στον συντονισμό της βοήθειας προς τους διωκομένους Εβραίους συμβάλλουν τα μέλη του Ε.Α.Μ. Βουτσινάς Λεωνίδας, Καλαφάτης Γιώργος, Χρυσή Μεσσήνη, Γράψας Γεώργιος και Κοθρής Γεράσιμος.

Στην παραλία στο χώρο της Οινοποιητικής Εταιρείας Μανιάκη ετοιμάζονται δύο καζάνια για την παρασκευή φαγητού, με ευθύνη των παραπάνω οργανώσεων. Στην παρασκευή και διανομή του φαγητού συμβάλλουν και οι Θανάσης Αρακλειώτης και Κατωχιανός Ηλίας.

Λευκαδίτες έμποροι και επαγγελματίες, ως οι Θεόδωρος Τζεβελέκης, Αλέκος Μητσιάλης, Θεόδωρος Μαυρομμάτης, Λεωνίδας Βουτσινάς και Ξενοφώντας Περδικάρης, που διατηρούσαν οικονομικές σχέσεις με τους Εβραίους εμπόρους της Κέρκυρας θα συμβάλλουν με χρήματα, και θα διαμεσολαβήσουν για την διαφυγή ορισμένων Εβραίων της Κέρκυρας.

Ανάμεσα στους πρώτους που προσέτρεξαν για βοήθεια στο χώρο της Παραλίας ήταν και ο ορθόδοξος παπάς Δημήτρης Θωματζίδης ή παπα – πρόσφυγας που κατάγονταν από την Σαμψούντα της Μικράς Ασίας.

Ο παπάς ήρθε σ’ επαφή με τον Ιούλιο Γιοχανά του Δανιήλ, έμπορο από την Κέρκυρα, ηλικίας 45 ετών, και του έδωσε ένα τσιγάρο. Ο Γερμανός φρουρός που είδε τη σκηνή ανάγκασε τον Γιοχανά να γονατίσει τον πυροβόλησε και τον σκότωσε, τραυμάτισε 2-3 άλλους Εβραίους, και έριξε κάτω τον παπα – πρόσφυγα και τον ποδοπάτησε, σύμφωνα και με την προφορική αφήγηση του αυτόπτη μάρτυρα Σπύρου Κομπίτση.

Δημήτριος Θωματζίδης ή Παπα – Πρόσφυγας, ιερέας της εκκλησίας Αγίας Παρασκευής Λευκάδας καταγόμενος από τη Σαμψούντα της Μικράς Ασίας

Ο Ιούλιος Γιοχανάς μεταφέρθηκε με κάρο από τον Διονύση Τζεφρόνη και τάφικε στον ανατολικό τοίχο του Νεκροταφείου της Λευκάδας. Η πράξη αυτή προξένησε βαθειά θλίψη, μεγάλωσε το μίσος των κατοίκων της Λευκάδας κατά των κατακτητών, και δημιούργησε προς στιγμή ένα μούδιασμα που ανέκοψε κάποιες προσπάθειες για την διαφυγή ορισμένων Εβραίων.

Δεύτερο σημαντικό επεισόδιο ήταν η διαφυγή δύο νέων Εβραίων από τον κλοιό των Γερμανών, των Ισίμ Μουστάκη και Δαυίδ Μπαλέστρα προφανώς μέλη της Ελληνικής Εβραϊκής Συναγωγής ως δηλώνεται από τα ονόματά τους. Κατά άλλους μάρτυρες διέφυγε και μια γυναίκα και μερικοί ακόμη, στη διαφυγή τους συνέβαλαν ο Κώστας Σταγιάννος, εργαζόμενος στο Λιμάνι και μέλος του ΕΑΜ, ο πλοιοκτήτης Βύρωνας Καρφράκης και οι ψαράδες Καλλίστρατος Γαντζίας και Κώστας Γιαννούλης, μέλη επίσης του ΕΑΜ. Να σημειωθεί ότι και άλλοι ψαράδες εβοήθησαν με διάφορους τρόπους του κατατρεγμένους Εβραίους.

Σύμφωνα με την μαρτυρία του Κώστα Γιαννούλη ο δεύτερος Εβραίος φυγαδεύτηκε στην Ακαρνανία αφού τον έκρυψαν στο νησάκι του Αλεξάνδρου.

Οι εξόριστοι Εβραίοι παρέμειναν στη Λευκάδα 2 ημέρες και ύστερα η αποστολή αναχώρησε για την Πάτρα με προορισμό το Άουσβιτς.

Μια τρίτη αποστολή έφυγε από την Κέρκυρα τις 17 Ιουνίου 1944 και αυτή πέρασε από την Λευκάδα, για να συγκεντρωθούν όλοι σι Κερκυραίοι Εβραίοι στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου και εκείθεν στα Γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Κατάλογος Λευκαδιτών που συνέδραμαν τους Εβραίους της Κέρκυρας τον Ιούνιο του 1944 στο πέρασμά τους από τη Λευκάδα

1 Αρακλειώτης Θανάσης. Βαρελοποιός. Βοήθησε στην παρασκευή φαγητού στο χώρο της Οινοποιητικής Εταιρείας Λευκάδος, το οποίο διένειμε στους Εβραίους της Κέρκυρας.

2 Ασπρογέρακας Πάνος. Δημόσιος Υπάλληλος. Διευθυντής Γραφείου Νομομηχανικού Λευκάδος. Μέλος της Λευκαδίτικης Επιτροπής Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, συντόνισε την βοήθεια σε ρούχα και τρόφιμα προς τους διερχόμενους Εβραίους.

3 Βουτσινάς Λεωνίδας. Έμπορος—κρασοπώλης. Μέλος του Ε.Α.Μ. Έχοντας εμπορικό σύνδεσμο με τους εμπόρους Εβραίους της Κέρκυρας, ανταποκρίθηκε στην έκκλησή τους για βοήθεια και συμμετείχε σε κινήσεις για απελευθέρωση και φυγάδευση μιας νέας Εβραίας ονομαζόμενης Στέλλα Πίνια, η οποία τελικά δεν πραγματοποιήθηκε.

4 Γαντζιάς Καλλίστρατος. Ψαράς. Μέλος του Ε.Α.Μ. Εβοήθησε με το μονόξυλό του στην απόδραση ενός Εβραίου.

5 Γιαννούλης Κώστας. Ψαράς, μέλος του Ε.Α.Μ., βοήθησε στην φυγάδευση ενός Εβραίου.

6 Γράψας Γεώργιος. Τσαγκάρης. Μέλος της τοπικής επιτροπής του Ε.Α.Μ. Βοήθησε στον συντονισμό βοήθειας προς τους διερχόμενους Εβραίους (ρούχα-φαγητό).

7 Θωματζίδης Δημήτρης. Ιερέας. Συνέδραμε τους κατατρεγμένους Εβραίους και έδωσε ένα τσιγάρο στον Εβραίο Ιούλιο Γιοχανά, ο οποίος εκτελέστηκε ύστερα από Γερμανό αξιωματικό.

8 Καλαφάτης Γεώργιος. Τσαγκάρης. Μέλος της γραμματείας του Ε.Α.Μ. Λευκάδας, συντόνισε εκ μέρους του Ε.ΑΜ. την βοήθεια προς τους κατατρεγμένους Εβραίους.

9 Καρφάκης Βύρωνας. Πλοιοκτήτης. Βοήθησε στην απόδραση μελών της Εβραϊκής Κοινότητας Κέρκυρας.

10 Κατωχιανός Ηλίας. Εργάτης. Βοήθησε στην παρασκευή και διανομή του φαγητού στους κατατρεγμένους Εβραίους της Κέρκυρας, εργαζόμενος στον χώρο της οινοποιητικής Εταιρείας Λευκάδος, όπου παρασκευαζόταν το φαγητό•

11 Κοθρής Γεράσιμος. Τσαγκάρης. Μέλος του Ε.Α.Μ., συνέδραμε τους κατατρεγμένους Εβραίους, βοηθώντας στο έργο της απόδρασης.

12 Λάζαρης Τάκης. Δημόσιος Υπάλληλος. Μέλος της Τοπικής επιτροπής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού. Βοήθησε στον συντονισμό της βοήθειας του Δ.Ε.Σ. προς τους κατατρεγμένους Εβραίους.

13 Μεσσήνη Χρυσή. Διευθύντρια Β’ Δημοτικού Σχολείου Λευκάδας. Μέλος της τοπικής επιτροπής του Ε.Α.Μ. Βοήθησε στην συγκέντρωση φαγητού και ρούχων εκ μέρους του Ε.Α.Μ.

14 Μητσιάλης Αλέκος. Έμπορος με σχέσεις κοινωνικές και οικονομικές με τους Εβραίους της Κέρκυρας. Συνέδραμε με ρούχα και χρήματα.

15 Περδικάρης Γεράσιμος. Επιπλοποιός. Μέλος της τοπικής επιτροπής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού. Βοήθησε στον συντονισμό της βοήθειας του Δ.Ε.Σ. προς τους κατατρεγμένους Εβραίους.

16 Σταγιάννος Κώστας. Μέλος του Ε.Α.Μ. Σχεδίασε, οργάνωσε και εκτέλεσε την απόδραση μελών της Εβραικής Κοινότητας Κέρκυρας.

17 Μαυρομμάτης Θεόδωρος. Έμπορος με σχέσεις κοινωνικές και εμπορικές με τους Εβραίους της Κέρκυρας (με αδελφούς Φερρου;) ανταποκρίθηκε στην έκκλησή τους για βοήθεια.

18 Τζεβελέκης Θεόδωρος. Έμπορος, μέλος της τοπικής επιτροπής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, που είχε και εμπορικές συνδέσεις με τους Εβραίους της Κέρκυρας, συνέβαλε στον συντονισμό της βοήθειας προς τους κατατρεγμένους Εβραίους.

19 Θεοδοσόπουλος. Δικαστικός, μέλος της τοπικής επιτροπής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, συνέβαλε στον συντονισμό της βοήθειας προς τους κατατρεγμένους Εβραίους.

Ληξιαρχική πράξη θανάτου του Ιουλίου Γιοχανά, η οποία καταχωρήθηκε στα ληξιαρχικά βιβλία με καθυστέρηση δυο ετών. ( Ιστορικό Αρχείο Λευκάδας)

Tα όσα συνέβησαν στη Λευκάδα, τις λίγες ώρες του Ιουνίου 1944 που οι Εβραίοι της Κέρκυρας πέρασαν από κει οδηγούμενοι στα χιτλερικά στρατόπεδα του θανάτου, απέδειξαν το μεγαλείο της καρδιάς των απλών ανθρώπων του νησιού που αυθόρμητα έσπευσαν να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους που βρίσκονταν σε ώρα ανάγκης.

Εκείνη την ώρα οι Λευκαδίτες δεν γνώριζαν ούτε για τη φρίκη των γερμανικών στρατοπέδων, ούτε για την προγραμμένη τύχη των Εβραίων. Είδαν καταδιωκόμενους αθώους συνανθρώπους τους κι έσπευσαν να τους προσφέρουν ό,τι ο καθένας μπορούσε. Ο κάθε Λευκαδίτης έκανε ό,τι αντιλαμβανόταν ό,τι όφειλε να πράξει.

Το Κερκυραϊκό Ταχυδρομικό Δελτάριο (Carte-Postale)

Το Ταχυδρομικό Δελτάριο (ΤΔ), σαν μέσο αλληλογραφίας, άρχισε να αναπτύσσεται το 2^ο ήμισυ του 19^ου αιώνα. Κατ’ αρχήν χρησίμευε για την εμπορική αλληλογραφία και για την ανταλλαγή μηνυμάτων. Οι εμπορικές καρτ ποστάλ γενικά κρίνεται ότι έχουν αναπτυχθεί από τον John P. Charlton στη Φιλαδέλφεια το 1861. Η μόδα αυτή εξαπλώθηκε και στην Ευρώπη. Το 1870 ήταν το κρεσέντο της διάδοσης του. Η πρώτη τυπωμένη κάρτα εμφανίστηκε το 1870 και ήταν μια ιστορική κάρτα, που παράχθηκε σε συνδυασμό με τον Γαλλο-Γερμανικό Πόλεμο. Η πρώτη διαφημιστική κάρτα εμφανίστηκε το 1872 στην Αγγλία. Η πρώτη γερμανική κάρτα εμφανίστηκε το 1874. Η κάρτα Heligoland του 1889 θεωρείται η πρώτη πολύχρωμη κάρτα που τυπώθηκε ποτέ. Κάρτες με εικόνες του Πύργου του Άιφελ το 1889 και το 1890 έδωσαν στην καρτ ποστάλ μια τεράστια εκκίνηση στο δρόμο της μαζικής δημοτικότητας. Οι πρώτες κάρτες, οι οποίες συνήθως φέρουν διακοσμητικά σχέδια, δεν προορίζονταν αρχικά για σουβενίρ, αλλά  για διαφημιστικούς σκοπούς. Έτσι οι πρώτες που τυπώθηκαν, ειδικά  ως αναμνηστικά, ήταν αυτές που διατέθηκαν προς πώληση το 1893 στην Κολομβιανή Έκθεση στο Σικάγο. Αρχικά, η γραφή επιτρέπεται μόνο στο μπροστινό μέρος , αλλά περίπου στις αρχές του αιώνα, ορισμένες χώρες άρχισαν να επιτρέπουν τη χρήση μιας «διαιρεμένης πλάτης», επιτρέποντας στο μέτωπο να είναι πρωτίστως για την εικόνα ή το έργο τέχνης και πίσω αριστερά για τη διεύθυνση και το μήνυμα.

Η Αγγλία ήταν η πρώτη που επέτρεψε να διαιρεθεί η πίσω όψη.Ακολούθησε η Γαλλία το 1904, η Γερμανία το 1905 και τελικά οι Ηνωμένες Πολιτείες το 1907. Οι αλλαγές αυτές έφεραν τη «Χρυσή Εποχή» στο καρτ-ποστάλ με εκατομμύρια πωλήσεις. Το με το χέρι ζωγραφικό τύπωμα παρήχθη στη Γαλλία και το Βέλγιο. Πολλά ήταν αληθινά έργα τέχνης, αλλά η παραγωγή εγκαταλείφθηκε γρήγορα όταν ανακαλύφθηκε ότι οι εργαζόμενοι - κυρίως γυναίκες - αρρώσταιναν λόγω της κατάποσης ποσοτήτων βαφής. Οι καλλιτέχνες καθόταν σε σειρές, ενώ οι καρτ-ποστάλ μεταβιβαζόταν  σε στυλ  γραμμικής  συναρμολόγησης, με κάθε γυναίκα να είναι υπεύθυνη για ένα συγκεκριμένο χρώμα. Οι κάρτες ήταν μικρές και τα έργα είχαν ιδιαίτερη λεπτομέρεια, αναγκάζοντας τις γυναίκες να βρέξουν το άκρο της μολυσμένης από μόλυβδο βούρτσας με τα χείλη τους καθώς δούλευαν.[i]Το τύπωμα φωτογραφίας στο Καρτ ποστάλ έδινε  μια ρεαλιστική εμφάνιση. Οι πρώτες κάρτες με πραγματικές φωτογραφίες εμφανίστηκαν γύρω στο 1900.

Με την ανάπτυξη του ΤΔ, στην πάροδο των ετών, αγοράζεται αυτό σαν απλό ενθύμιο ή στέλνετε ευχητήριο ή αναμνηστικό. Με τις παραστάσεις ή φωτογραφίες, που υπήρχαν τοπογραφημένες σ’ αυτό, το δελτάριο έδινε την δυνατότητα να γνωρίζει καθένας, γωνιές του πλανήτη που δεν ήταν εύκολο να τις επισκεφθεί, να συλλέξει πληροφορίες λαογραφικού και κοινωνικού περιεχομένου.

Η Κέρκυρα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης αλλά και της ομορφιάς της, είχε πάντα πολλούς ξένους επισκέπτες. Την εποχή που βρίσκονταν υπό την Αγγλική Προστασία αλλά και μετέπειτα μέχρι τα μέσα του 20^ου αιώνα είχε μεγάλη αίγλη και ξένοι επίσημοι,όπως στρατιωτικοί, κυνηγοί που δρούσαν στις Ηπειρωτικές ακτές, άνθρωποι των τεχνών αλλά και απλοί περιηγητές την επισκέπτονταν συχνά.

  Την εποχή των Άγγλων λειτουργούσαν τρία μεγάλα ξενοδοχεία στη βόρεια πλευρά του «Λιστόν» που γειτνίαζε με το Βασιλικό Παλάτι. Στη γωνία με την Νικ. Θεοτόκη ήταν το «HOTEL DE CLUBS»στη μέση το «BELLA VENEZIA….» και στη μεριά της πλατείας προς την «κοφινέτα» το «GRAND HOTEL St. GEORGES».

Πολλά  σημαντικά γεγονότα συμβαίνουν στο νησί. Η Αυτοκράτειρα της Αυστρίας Ελισάβετ, στο τέλος του 19ου αιώνα, αγοράζει στο Γαστούρι την Βίλα του ευγενή Πέτρου Βράιλα Αρμένη και κτίζει τη Βασιλική έπαυλή της  το «Αχίλλειον».

Το ξενοδοχείο «BELLA VENEZIA…» μεταφέρεται στον λόφο του Αγίου Αθανασίου και δημιουργείται ένα νέο περίφημο ξενοδοχείο. Εκεί φιλοξενούνται μεγάλες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο.

Η είσοδος του Ξενοδοχείου

Το  1902 δημιουργείται το καζίνο της «Ρολίνας» που συγκεντρώνει στις αίθουσες του, κόσμο από όλη την Ευρώπη.

Διαφημιστικό δελτάριο από το νέο Καζίνο.

Εγκαινιάζεται επίσης το 1902, το νέο Δημοτικό Θέατρο Κερκύρας. Μεγαλοπρεπέστατο οικοδόμημα, χτίστηκε με τα σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτονα Conrado Pergolesi

Ο Κάιζερ Γουλιέλμος αγοράζει από τους απογόνους της Ελισάβετ το «Αχίλλειον» και το χρησιμοποιεί για την θερινή του κατοικία.

Το λιμάνι δέχεται την επίσκεψη του Αγγλικού στόλου, ενώ ο Γαλλικός στόλος έμεινε από το 1916 έως το 1918. Παράλληλα πολυάριθμα καράβια αράζουν στο λιμάνι.

Το ανάκτορο του «Μον-Ρεπό» μετατρέπεται σε θερινή κατοικία των Ελλήνων Βασιλέων, κ.λ.π.

Όλα αυτά τα γεγονότα, οι προσωπικότητες και οι δραστηριότητες , δημοσιεύονται σε όλα τα περιοδικά και εφημερίδες των σαλονιών της Ευρώπης και συμπαρασύρουν περιηγητές να  επισκεφτούν την Κέρκυρα.

Το νησί λόγω του ιδιαίτερου κάλλους του, καθώς και της μεγάλης  επισκεψιμότητας,συμπεριλαμβάνεται στα διαφημιστικά δελτάρια του εσωτερικού και του εξωτερικού.

  Παράλληλα στρατιωτικά συμβάντα όπως ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος ,έφεραν στο νησί πολυάριθμες δυνάμεις των Σέρβων, οι οποίες έμειναν  μέχρι να γίνει η περίθαλψή τους από της δυνάμεις της ΑΝΤΑΝΤ. Εδώ ήρθε και η Σερβική Κυβέρνηση η οποία συνεδρίαζε στο Δημοτικό Θέατρο. Με όλες αυτές τις στρατιωτικές δυνάμεις υπήρξε ανάγκη επικοινωνίας των στρατιωτών με τις οικογένειες τους. Αποτέλεσμα να εκδοθεί μεγάλη ποσότητα ΤΔ υποδεεστέρας ποιότητος.

Ο κάθε εκδότης θέλοντας να πουλήσει τις κάρτες του διακοσμούσε το κύριο θέμα με στοιχεία που τις έκαναν πιο ελκυστικές.

 Για την έκδοση ενός ΤΔ συνεργάζονταν τρία τουλάχιστον άτομα, ο εκδότης, ο εκτυπωτής και ο φωτογράφος ή ο σχεδιαστής. Στο σημείο αυτό πρέπει να διευκρινισθεί ότι άλλος ο εκδότης του ΤΔ κι άλλος ο φωτογράφος. Το επισημαίνω αυτό διότι υπάρχει σύγχυση. Ο φωτογράφος φωτογράφιζε και ο εκδότης ή αγόραζε τις φωτογραφίες, οπότε ήταν κατατεθειμένες σ’ αυτόν, ή χρησιμοποιούσε για ορισμένη χρήση την φωτογραφία και πλήρωνε ανάλογα τον φωτογράφο.

Δύο ήταν οι κυριότεροι εκδότες του Κερκυραϊκού Carte Postale. Το χρωμοτυπολιθογραφείο Αφοί Γ. Ασπιώτη  και ο Farrugia. Το εργοστάσιο Ασπιώτη εξέδωσε πανέμορφα δελτάρια με τυπωμένους πίνακες μεγάλων Κερκυραίων ζωγράφων. Μεταξύ αυτών παρουσιάζουμε  ΤΔ με πίνακες του Βικέντιου Μποκατσιάμπη κι του Άγγελου Γιαλλινά

Βικέντιου Μποκατσιάμπη

Βικέντιου Μποκατσιάμπη

Άγγελου Γιαλλινά

Άγγελου Γιαλλινά

Σημειωτικά αναφέρουμε ότι η  φωτογραφία στην Κέρκυρα έχει την αρχή της την εποχή των Άγγλων, από ξένους φωτογράφους.

Σαν πατριάρχης όμως της Κερκυραϊκής φωτογραφίας θεωρείται ο   ζωγράφος Αύγουστος Κόλλας.

[i]  The Corfiot Magazine άρθρο της Hilary Paipeti

Η ίδρυση του Δραματικού Συλλόγου και ο Γερ.Ασπιώτης

Η Κερκυραϊκή κοινωνία παρακολουθώντας τις παραστάσεις στο Θέατρο του San Giacomo και καθότι αυτές δίνονταν στην Ιταλική γλώσσα,  αισθάνθηκε την ανάγκη  να παρακολουθήσει παραστάσεις στην μητρική της γλώσσα δηλ. την Ελληνική. Έτσι λοιπόν έγιναν προσπάθειες δημιουργίας Δραματικών Συλλόγων όπου να διδάσκεται η Ελληνική γλώσσα μέσα από θεατρικά Ελληνικά έργα. Το 1869 ιδρύεται στην Κέρκυρα από μια ομάδα νέων ατόμων η «Φιλοδραματική Εταιρεία Φοίνιξ» η οποία έδωσε τις πρώτες παραστάσεις της στις 5 Σεπτέμβρη 1871 με τον «Αθανάσιο Διάκο» και την «Τίγρη της Βεγγάλης». [i]

Το 1872 έχουμε την εμφάνιση  της Φιλοδραματικής Εταιρίας «Ο Καποδίστριας»

Την 1/7/1872 η Φιλοδραμματική Εταιρία « Ο Καποδίστριας» γνωστοποιεί στον Γερ. Ασπιώτη ότι στην συνεδρίαση της 29/6/1872 εκλέχτηκε μέλος. Πρόεδρος Δάνδολος

Στις 18/9/1872 γνωστοποιείται στον Ασπιώτη ότι εκλέγεται πρόεδρος της Φιλοδραματικής Εταιρίας «Ο Καποδίστριας»

Την θέση αυτή, όπως φαίνεται από την πιο κάτω επιστολή με ημερομηνία 19/9/1872, ο Ασπιώτης δεν την δέχτηκε.

Με την πιο κάτω επιστολή φαίνεται ότι  δεν έγινε δεκτή  η παραίτηση .   Τις 5/3/1873 υπάρχει γνωστοποίηση της Φιλοδραματικής εταιρίας προς τον Γερ.Ασπιώτη για την εκλογή του Προέδρου της Εταιρίας.

Επανεκλέγεται πρόεδρος την 31/10/1873.

 Τα οικονομικά της Εταιρίας, όπως φαίνεται, δεν πήγαιναν και τόσο καλά και έτσι αναγκάζεται ο πρόεδρος Ασπιώτης να δανείσει άτοκα  100 ενετικά τάλιρα  στην  εταιρία.

Το δάνειο αυτό η εταιρία θα επέστρεφε  σε 8 ίσας μηνιαίες δόσεις.

Παράλληλα με την Φιλοδραματική Εταιρία «Ο Καποδίστρας» δραστηριοποιούνταν στην Κέρκυρα και ο «Δραματικός Σύλλογος». Ο Γερ. Ασπώτης προσπάθησε και πέτυχε την ένωση των δύο συλλόγων σε έναν με την επωνυμία «Δραματικός Σύλλογος» Στην τελευταία συνεδρίαση του συλλόγου « Ο Καποδίστριας» ως απερχόμενος πρόεδρος, εκφώνησε τον πιο κάτω λόγο.

«Προσφιλέστατοι συνάδελφοι μου!

Το σώμα των συνεταίρων του Δραματικού Συλλόγου  «Ο Καποδίστριας» διόρισαν απόλυτον πληρεξουσίαν  επιτροπήν δια την πραγματοποίησιν της ενώσεως των εν Κερκύρα δύο Φιλοδραματικών Εταιριών εις ένα και μόνον Δραματικόν Σύλλογον  εξετέλεστο την ευχήν και την επιθυμίαν ου μόνον των απαρτιζόντων αυτάς μελών αλλά και την γενικήν επιθυμίαν της κοινωνίας.

Από της νεαρής μου ηλικίας αγάπησα πάντοτε την δραματικήν και το κύριον μέλημά μου ήτο η δια παραστάσεων επί σκηνής μόνη τέρψις μου, προχωρήσας την ηλικίαν ηυτύχησα και έλαβον την τιμήν να διορισθώ επανειλημμένως εις το διάστημα τριών ετών, πρόεδρος της φιλοδραματικής ταύτης Εταιρίας. Κατά την διάρκειαν ταύτην κατέβαλον όσον ηδυνάμην κόπους και προσπαθείας δια την πρόοδον αυτής και ουδείς, ελπίζω, δύναται να αρνηθή ότι  η θέσις αυτής εβελτιώθει πολύ κατά την πραγματικήν και την ηθικήν αυτής έποψιν.

Βεβαιωθήτε, κύριοι, ότι σκοπός μου ήτο να φθάσω εις το σημείον εκείνο της προόδου, όπερ πάντες επιποθούμεν αλλά λόγοι, ανεξαρτήτου της θελήσεως μου, τους οποίους κατ’ αυτήν την στιγμήν κρίνω καλόν, με απεθάρυναν να προβώ εις την πραγματοποίησιν του ωφελίμου τούτου σκοπού. Έχω μολαταύτα την ικανοποίησιν ότι, τη συνδρομή και τον κατά καιρούς λοπών μελών της επιτροπής προήγαγον την εταιρίαν εις τον βαθμόν εκείνον, ώστε να επέλθη η ορθή ιδέα της πραγματικής προόδου αυτής δια της συνενώσεως των δύο εταιριών εις μίαν, ένωσιν, ην θεωρώ σωτηρίαν δι’ αμφοτέρας.

Εύχομαι από καρδίας  να πραγματοποιηθή δια της ενώσεως ο μη εκτελεσθείς σκοπός μου, δια την πραγματοποίησιν του οποίου δεν επαρκούσαν μόνον οι ασθενείς μου δυνάμεις. Εύχομαι από καρδίας να ιδρυθεί σύλλογος τοιούτος να περιποιή τιμήν, εις τους λαμβόντας την πρωτοβουλίαν, εις ημάς, την νεολαίαν, εις την ιδιαιτέραν ημών πατρίδα και εις άπαν το Ελληνικόν Έθνος.

Εύχομαι από καρδίας σύμπνοιαν, αγάπην και ομόνοιαν εις πάσαν περαιτέρω ημών ενέργειαν προς επιτυχίαν του ποθουμένου σκοπού, διότι άνευ τούτων ουδέν κατορθούται.

Επειδή δε μετά την εκδοθείσαν απόφασιν είναι αύτη η τελευταία φορά, καθ’ ην συνέρχεται το σώμα των Συναιτέρων του Δραματικού τούτου Συλλόγου εις συνεδρίασην και επομένως η τελευταία φορά καθ’ ην παρίσταμαι ενώπιον υμών, ως πρόεδρος, αυτού και επειδή εις το εξής  ένεκα πολλών ασχολιών μου και των ιδιαιτέρων μου συμφερόντων δεν δύναμαι να δεχθώ ουδέ μίαν διοικητικήν θέσιν, κρίνω ιερόν καθήκον να εκφράσω προς υμάς, από καρδίας την άκραν ευγνωμοσύνην δια την αγάπην και την αφοσίωσιν των οποίων έλαβον τρανά στίγματα εις πολλάς περιπτώσεις, δια τας συνεχείς περιποιήσεις τας οποίας μοι επιδαψιλεύσατε και δια τας τιμάς τας οποίας επανειλημένως μοι περιεβάλατε και σας διαβεβαιώ δε υμάς ότι θέλω έχε εγκεχαραγμένας πάντοτε εν τη καρδία μου τα υπέρ εμού εκφρασθέντα αισθήματα κατά την εποχήν της εν τω Καποδιστρίω προεδρείας μου ως επίσης ότι ουδεμίαν προς ουδένα τρέφω δυσαρέσκειαν δι’ οιανδήποτε πικρίαν υπέστην τυχόν.

Και εάν κατά την διάρκειαν ταύτην, βήματα τινά της πορείας μου έλαβον τη σκληράν τύχην να παρεξηγηθώσι τυχόν και να προξενήσουν ίσως δυσαρεσκείας εις τινας, εκφράζω την λύπην μου επί τούτω και διαδηλώ ότι ταύτα συνέβησαν ανεξαρτήτως πάσης εμού θελήσεως διότι μόνον και κύριον μέλημα μου υπήρξε πάντοτε η μετ’ ευσυνειδησίας εκτέλεσις των εμού καθηκόντων και η μετ’ ενδιαφέροντος υποστήριξης των συμφερόντων του Συλλόγου και η επιδίωξις της πραγματοποιήσεως του ιερού αυτού σκοπού.

Αποχαιρετώ ήδη υμάς κ.κ. από της έδρας ταύτης αναφονώ προς δόξαν και τιμήν των και Συναιτέρους αμφοτέρων των δραματικών εταιριών, οίτινες δια της ενώσεως αυτών απέδειξαν ότι εννοούσι καλώς και συναισθάνονται το μεγαλείον του σκοπού προς επίτευξιν  του οποίου αύται ανδρώθεισαν και ότι εμφορούνται εξ αισθημάτων ευγενών, υψηλών και ιερών.

Ζήτω η ‘Ενωσις των δύο Εταιριών

Ζήτω ο νέος Δραματικός Σύλλογος»

Αυτή είναι η ίδρυση του «Δραματικού Συλλόγου» που η διάρκεια ζωής του τερματίστηκε τον 2^ον Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Σύλλογος αυτός έδωσε πολλές παραστάσεις στο κατάστημά του, που ήταν στο θέατρο «Φοίνιξ» και το οποίο κατασκευάστηκε από τον Σύλλογο αυτόν για να εξυπηρετήσει τις δραστηριότητες του. Η συμβολή του Γερ.Ασπιώτη για την απόκτηση από τον Σύλλογο, θεάτρου, ήταν πολύ μεγάλη.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[i] «Ο Δραματικός Σύλλογος της Κέρκυρας και ο Φοίνικας» άρθρο του Γεωργίου Ζούμπου http://community.fortunecity.ws/lavendar/kane/51/history/historysep.html