Η αμφισβήτηση περί του Λειψάνου του Αγίου Σπυρίδωνος

Δημοσιεύτηκε παρά του Νικ.Βουλγάρεως και αναδημοσιεύτηκε το 1880 στην Βενετία η  

Όπως σημειώνεται  σε αυτήν δεικνύεται πως από Κωνσταντινουπόλεως

Μετηνέχθη εις Κέρκυραν, και πως η οιογένεια των Βουλγάρεων έχει το επ’ αυτού

Πατρωνικόν δικαίωμα.

Ο Λογιότατος και ερευνητής της θρησκευτικής ιστορίας επίσκοπος Παραμυθιάς και Πάργας Αθηναγόρας χαρακτηρίζει το έγγραφο αυτό ΑΜΦΙΒΟΛΟΥ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ. Αναφέρει  ότι στο βιβλίο υπάρχει το ακόλουθο έγγραφο που αποτελεί τη βάση της όλης Αληθούς Εκθέσεως:

Το έγγραφο αναφέρει ημερομηνία Σεπτέμβριον 1512 και το υπόγραψε ο αρχιεπίσκοπος Άρτας Ιάκωβος.

     0 κ. Σ. Βούλγαρις λέγει, ότι το από εμάς επικριθέν δωρητήριο έγγραφο τού Λουκά Καλοχαιρέτου δεν αποτελεί, ως ημείς ισχυρισθήκαμε, το θεμέλιο της  Αληθούς εκθέσεως περίτού εν Κέρκυρα θαυματουργού Λειψάνου τού Αγίου Σπυρίδωνος», άλλ’ ότι τουναντίον το θεμέλιο τούτο αποτελούσαν δύο άλλα έγγραφα, πρώτον: το παρά τού συμβολαιογράφου Πέτρου Σπόγγου συνταχθέν εν έτη 1521 προικοσύμφωνο, δι’ ου προήρχετο ή κατά κόσμο κυριότητα τού 'Ιερού Λειψάνου εις την ’Ασημίναν Καλοχαιρέτου, ήτις διά τού γάμου αυτής μετά τού κερκυραίου ευπατρίδη Σταματίου Βούλγαρη εξασφάλισε την εν Κέρκυρα παραμονή τού αγίου Λειψάνου, και δεύτερον: ή κατά το 1571 συνταχθείσα παρά του συμβολαιογράφου Ίω. Μπούμπλια διαθήκη της ειρημένης Άσημίνης, δι’ ης κατέλειπε στην εκκλησία αυτής και το 'Ιερόν Λείψανο τού θαυματουργού Σπυρίδωνος « ως παντοτινό καταπίστευμα εν τη οικογένεια των Βουλγάρεων ».

Εκτός τυπικών παραλείψεων που αναφέρει ο Αθηναγόρας έρχεται και σημειώνει ότι δίπλα στην υπογραφή του Λουκά

Καλοχαιρέτη αναφέρεται η λέξη Ακάκιος και διερωτάται: Ποιος είναι αυτός ο Ακάκιος;  δεν δυνάμεθα να μαντεύσουμε ποιος ήτο ούτος ο Ακάκιος,  του οποίου το όνομα προτάσσεται των υπογραφών των πρωτίστων κληρικών του ’Αρχιεπισκόπου Άρτης».

Οι μεταφραστές της Αληθούς Εκθέσεως ομολογούν ότι δεν δύνανται να μαντεύσουν ποιος ούτος ό ’Ακάκιος. Και αυτοί μεν δεν ήτο δυνατόν να μαντεύσουν απλά ως ευρίσκεται «ξεκάρφωτο».Εμείς όμως γνωρίζοντας κάλλιστα το όνομα, ισχυρίζεται ο Μητρ.Αθηναγόρας, πολλά μαντεύουμε και υποπτευόμαστε. Γνωρίζουμε, ότι κατά το έτος 1520 ο Αρχιερέας της Άρτας έφερε το όνομα ’Ακάκιος (1). Πώς ώμος ό κατά το 1520,πολύ δε πιθανόν και προ της χρονολογίας ταύτης,ο Άρχιερεύς Άρτης, ευρίσκεται εις Άρτα και υπογράφει έγγραφο συνταχθέν κατά το έτος 1512,οπότε Άρχιερεύς Άρτας ήτο ο Ιάκωβος; Ήταν και αυτός Άρχιερεύς Άρτας κατά το 1512; Αλλά κατά το έτος αυτό ήταν και ο Ιάκωβος και πότε ακούστηκε ότι σε μία και στην ίδια επαρχία να υπήρξαν δύο συγχρόνως Αρχιερείς. Το έγγραφο του 1512 τον Ακάκιον θέλει στην Άρτα αλλά τότε με ποιαν ιδιότητα υπέγραψε αυτός; Ως κληρικός της επαρχίας Άρτας; Αλλά όλοι οι κληρικοί βρίσκονται να έχουν υπογράψει στην πρέπουσα θέση. Οι γραμματείς; Αλλά χρέη γραμματέως στην σύνταξη του εγγράφου είχε ο Αρχιερεύς Ιάκωβος. Να υποτεθεί ότι ο Ακάκιος ήταν πρωτοσύγκελος;Και πάλιν το όνομά του δεν θα ήτο «ξεκάρφωτο» αλλά θα δηλώνονταν και η εκκλησιαστική ιδιώτης του. Πόσες ερωτήσεις άλυτες. Καθ’ημάς, συνεχίζει ο Αθηναγόρας, αυτή η ανωμαλία έχει βαθύτερο λόγο, καθεστώσα το υπό κρίσιν έγγραφο πολύ ύποπτο.

Ο αιδεσιμότατος ιερεύς Σ.Βουλγάρεως στην εφημερίδα «Εφημερίς των Ειδήσεων» τις 12 Νοεμβρίου 1928 προσπαθεί να αντικρούσει τα  πιο πάνω επιχειρήματα στηριζόμενος κύρια στην διαθήκη της Ασημίνας. Και την μεν διαθήκη ταύτη της Ασημίνας γνωρίζομαι, ως δημοσιευθείσα πολλάκις. Άλλ’ ήΑσημίνα έκτος της γνωστής ταύτης διαθήκης, βραδύτερον, όταν πλέον πλησίαζε προς τον τάφο και σκέπετε, ότι εντός ολίγου θα παρουσιαστεί ενώπιων τού πλάστου της,  συνέταξε και ετέρα «παράτω αυτώ συμβολαιογράφο, υπό ημερομηνία 6 Νοεμβρίου 1572.  επιδιαθήκην, ώς υπό των μεταφραστών της αληθούς εκθέσεως υποσημειώνεται, την όποιαν όμως επιδιαθήκην ούτε ούτοι είδαν, ούτε ό συγγραφεύς της αληθούς εκθέσεως τόλμησε να παρουσιάσει εις το φως ή καν να μνημονεύσει εν τη άλλως λεπτομερή συγγραφή του.     Και ρωτάμε τον αιδεσιμότατο ιερέα Σ.Βουλγάρεως τί απέγινε το έγγραφο τούτο; Γιατί αποκρύβει: Ποιον ήτο το περιεχόμενο του ολοκληρωτικώς;     Εμείς το μαντεύουμε,συνεχίζει ο επίσκοπος Παραμυθιάς και Πάργας Αθηναγόρας αλλά και οι προκάτοχοί του το γνώριζαν, άλλ’ απέφυγαν επιμελώς νατο παραδώσουν εις την δημοσιότητα, διότι δεν συνέφερε, διότι ανέτρεπε άρδην πάντα τα ύπ’ αυτών διαπραχθέντα, διότι αποκαθίσταται δι’ αυτού ή αλήθεια.     Ημείς απαιτούμε από τον αίδεσιμ. ιερέα κ. Σ. Βούλγαρην, αφού άπαξ κατέληξε εις την δημοσιογραφία, νά μάς παρουσίαση πρώτον: αυτό το πρωτότυπο δωρητήριο έγγραφο τού ΛουκάΚαλοχαιρέτη, όπερ κατά τούς μεταφραστές της αληθούς εκθέσεως σώζετε εν τη εκκλησία τού αγίου μέχρι τού έτους 1857, ώς επίσης δεύτερον ζητούμε να δώσει εις την δημοσιότητα, να παρουσίαση εις το φως, έγγραφο, το περιέχον  την τελευταία θέληση της μετανοούσης Ασημίνας. Το περιοδικό

Που εκδίδεται από το Μητροπολίτη Κερκύρας  και Παξών Αθηναγόρα ,μετέπειτα Πατριάρχη περιλαμβάνει όλα τα πιο πάνω δημοσιεύματα του επίσκοπου Παραμυθιάς και Πάργας Αθηναγόρα. Την 10^η Δεκεμβρίου 1928 δημοσιεύει ανυπόγραφο άρθρο με το τίτλο « ΚΡΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΛΕΓΟΜΕΝΗΣ ΑΛΗΘΟΥΣ ΕΚΘΕΣΕΩΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΟΥΡΙΔΩΝΟΣ» Σύμφωνα με το άρθρο αυτό βρισκόμαστε προ νοθευμένου εγγράφου το οποίο χαλκεύεται δια να κατοχυρωθούν ανύπαρκτα δικαιώματα ιδιοκτησίας επί του Λειψάνου. Η «αληθής» αυτή έκθεση παν άλλο είναι ή αληθής  Αναφέρει ότι « … ευσεβής τις πρεσβύτερος της εν Κ/λεως εκκλησίας καλούμενος Γεώργιος Καλοχαιρέτης….».    Τις ήτο ή «εν Κ/πόλει εκκλησία της οποίας « πρεσβύτερος » ήταν ό Καλοχαιρέτης; Ή εκκλησία αυτή ήτο ιδιοκτησία τούτου, καθώς και τα εν αυτή « εναποτεθειμένα » λείψανα;Πώς λείψανα τοιαύτης σημασίας διά το ορθόδοξο πλήρωμα, και δη το λείψανο μιας αυτοκράτειρας, είχαν περιέλθει εις την κυριότητα ενός προσώπου;      Ό Ναός εις τον όποιον είχαν τοποθετηθεί τα ιερά λείψανα δεν ήτο ανώνυμός  Ναός, καθότι θέλει ο Ν. Βούλγαρις, ούτε παρεκκλήσιο ανάξιο προσοχής. Ναός ούτος ήτο ό περιφανής Ναός των αγίων ’Αποστόλων, ό όποιος θησαυρούς ανεκτίμητους περιέκλειε και τα ιερά λείψανα διαφόρων άγιων.  Εορτάζετε ό άγιος Σπυρίδων στο Αποστολείο, επειδή προφανώς σε αυτό αναπαύεται το άγιο Λείψανο αυτού. Κατά ποιον λοιπόν δίκαιο και με ποίον τίτλο ό λαϊκός Καλοχαιρέτης αφαιρεί σεπτάαντικείμενα της δημοσίας λατρείας ανήκοντα εις το έθνος, και παρουσιάζει ταύτα ως κτήματα αυτού; Θα ήτο ανόητο να δεχθεί τις, ότι ό Ναός των άγιων ’Αποστόλων μετά τωνσε αυτόν λειψάνων ήτο κτήμα τού Καλαχαιρέτη, καθώς αποπειράται να ισχυριστεί ή « αληθής» έκθεση

. …………………………………………………….

 Τα δημοσιεύματα επεκτείνονται εις το Περιοδικό «΄Αγιος Σπυρίδων» και στα κάτωθι τεύχη:

Αριθ.24.- 10/10/1928, Αριθ.29 -1/12/1928, Αριθ.30- 10/12/1928,Αριθ.34-20/.1/1929………………………………………………………….

ΣΧΟΛΙΑ.

-Διακρίνουμε μια ισχυρή διαμάχη στο κατά πόσον η οικογένεια Βούλγαρη απέκτησε νόμιμα το σκήνωμα του Αγ.Σπυρίδωνα. Είναι γεγονός ότι για να αναγκαστεί ο Νικ.Βούλγαρης να δημοσιεύσει την «« Αληθή  έκθεση περί τού εν Κέρκυρα θαυματουργού Λειψάνου Αγίου Σπυρίδωνος» υπήρχαν αναληθείς, κατ’ αυτόν, πληροφορίες για την ιδιοκτησία του σκηνώματος. -Είναι γεγονός ότι λείψανα αγίων είχαν μεγάλη ζήτηση στη Βενετία και πληρώνονταν αδρά για την απόκτηση τους. Είναι φανερό ότι η οικογένεια Καλοχαιρέτη έφερε τα λείψανα αυτά στην Κέρκυρα με βλέμμα στην Βενετία. Είναι φανερό ότι ο Φίλιππος Καλοχαιρέτης, υιός του Γεωργίου και κληρονόμος  ζητεί να δώσει στην Βενετία τα λείψανα.

 -Εντύπωση προκαλεί ότι στο περιοδικό «Άγιος Σπυρίδων» ΙΔΡΥΤΗΣ είναι  ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ και ΠΑΞΩΝ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ ο μετέπειτα πατριάρχης, Αρχισυντάκτης ο Αρχιμ. ΠΑΡΘΕΝΙΟΣ ΠΟΛΑΚΗΣ, ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΊΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΙΕΡΑΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ. Είναι παράξενο να δεχθούμε ότι τα εξέχοντα αυτά πρόσωπα της Εκκλησίας δημοσίευαν ανεξέλεγκτα άρθρα.Άρα τα ισχυριζόμενα περί της ιδιοκτησίας των ιερών λειψάνων έχουν και τη σιωπηλή έγκριση των ανωτέρω.

-Η πράξη της οικογένειας Βούλγαρη υπήρξε μια εθνική πράξη. Ένεκα της προσπάθειας να παραμείνει, στην ιδιοκτησίας τους, το σκήνωμα του Αγ.Σπυρίδωνα στην Κέρκυρα άρα και στην Ελλάδα, έδωσε ιδιαίτερα στο νησί μεγάλη αίγλη. Η Δημιουργία, από την οικογένεια, του περίλαμπρου ναού φύλαξης του λειψάνου αποτελεί ένα από τα μεγαλοπρεπέστερα μνημεία του Κερκυραϊκού πολιτισμού. Ο Άγιος για την Κέρκυρα είναι πίστη, λατρεία. Έχει συμμετοχή σε όλες τις στιγμές της Κερκυραϊκής ιστορίας και ζει στην καθημερινότητα του Κερκυραϊκού λαού.