Κάθε λαός πρέπει να ενδιαφέρεται γι’ αυτό που του έχει παραδοθεί από το παρελθόν του. Η παράδοσή του έρχεται από εποχές μακρινές κι όχι τόσο γνωστές ίσως. Η λαογραφία, χωρίς να ζητεί διόλου από τους ανθρώπους να γυρίσουν στο παρελθόν - αυτό άλλωστε είναι κάτι αφύσικο και αδύνατο - τους βοηθάει να γνωρίζουν τη λαϊκή τους παράδοση.

                                                                                     Μιχάλης Γ. Μερακλής
                                                                          Ομότιμος Καθηγητής Λαογραφίας
                                                                               του Πανεπιστημίου Αθηνών    

Η  πιο πάνω παρατήρηση είναι απαραίτητη  στο άρθρο της Κυρίας Δήμητρας Καρδακάρη το οποίο αφενός αποτελεί μια ιστορική αναδρομή για την κεραμική στην Κέρκυρα, αφετέρου εκφράζει την διαμαρτυρία της  και την αγωνία της για τα λαϊκά τεχνουργήματα,  τα οποία καταστρέφονται σε έναν εγκαταλελειμμένο μουσειακό χώρο. Το CORFUMUSEUMσυμμερίζεται απόλυτα τις θέσεις της Κας Καρδακάρη, και δεσμεύεται να ενεργήσει όσο πιο δυναμικά μπορεί για τον λαϊκό αυτό πολιτισμό, καλώντας κάθε Κερκυραίο να συνδράμει στην προσπάθεια αυτή.

[1] Επιμέλεια κειμένου: Λεωνίδας Ανδριώτης, φιλόλογος-ιστορικός.

Κατά καιρούς στην κοινωνία που ζούμε γίνονται αξιόλογες προσπάθειες από ανθρώπους του πνευματικού χώρου να αναδείξουν την κουλτούρα του γενέθλιου τόπου τους, σαν φόρος τιμής στην ιστορία του. Η ανάρτηση αυτή αποτελεί μια μικρή ένδειξη «διαμαρτυρίας» για την προάσπιση μιας πολυετούς προσπάθειας από τον γνωστό δάσκαλο, ιστορικό-ερευνητή Νικόλαο Πακτίτη, από το χωριό Σιναράδες, ο οποίος εδώ και δεκαετίες έχει συνεισφέρει σημαντικά με πολλαπλούς τρόπους στην συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. 

  Η προσπάθεια αυτή έγκειται στην ίδρυση του μουσείου Νεώτερης Κεραμικής στους προμαχώνες του Νέου Φρουρίου τις 16 Αυγούστου 1999. 

Η δράση αν και είχε σημαντικά ερείσματα, δεν ευδοκίμησε και κυρίως δεν έγινε γνωστή στους κατοίκους του νησιού, λόγω της διχογνωμίας μεταξύ των αρχών του με την τοπική αρχαιολογική εφορεία. Ο κύριος λόγος για τον οποίο το μουσείο λειτούργησε για λίγο χρονικό διάστημα ήταν το ζήτημα της εγκατάστασης του σε ένα χώρο που ήδη είχε οριστεί ως αρχαιολογικός. Το μουσείο παραμένει κλειστό ως σήμερα, τα εκθέματά  και το αρχειακό υλικό δεν διατηρούνται επαρκώς λόγω της υγρασίας και το κυριότερο, το κερκυραϊκό κοινό δεν έχει επίγνωση ούτε του θαυμαστού αυτού ιδρύματος, ούτε της σημασίας του για το νησί.

Για τον λόγο αυτό οφείλουμε να κάνουμε μια σύντομη αναφορά στην ιστορία της Κερκυραϊκής κεραμικής και να αναδειχθεί με τον τρόπο αυτό η προαναφερθείσα σημασία. Η κεραμική από αρχαιοτάτων χρόνων αποτελεί βασικό κομμάτι της καθημερινής ζωής όχι μόνο στην Κέρκυρα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Στην Ελλάδα τα αρχαιότερα κεραμικά ευρήματα εντοπίζονται περίπου στα 7.000 π.Χ  και στην Κέρκυρα μια χιλιετία αργότερα (6.000 π.Χ) στο βόρειο τμήμα της.         Σε όλη την διάρκεια της Κερκυραϊκής ιστορίας, η κεραμική ήταν παρούσα στην κοινωνία της, αλλά σημείο σταθμός στην πορεία της αποτελεί ο 17^ος αιώνας, όταν η περιτείχιση της Παλαιάς πόλης ολοκληρώθηκε και μέσα στο Παλαιό Φρούριο χτίστηκε μεγάλος αριθμός σπιτιών. Ταυτόχρονα, επισκευάστηκε και ενισχύθηκε το Νέο Φρούριο μέσα στο οποίο επίσης στεγάστηκαν πολλοί κάτοικοι της πόλης. Επήλθε έτσι ένας οικοδομικός οργασμός άνευ προηγουμένου καθώς δημιουργήθηκε η ανάγκη για την κατασκευή μεγάλου αριθμού τούβλων, κεραμιδιών και ειδών σχετικών με την κεραμική.

 Για τον λόγο αυτό ξεκίνησε η λειτουργία πολλών βιοτεχνιών τόσο στην Πόλη όσο και στο ύπαιθρο.                                                       Ένας άλλος βασικός παράγων για την ανάπτυξη της κερκυραϊκής κεραμικής την ίδια περίοδο ήταν η διεύρυνση του λεγόμενου εμπορίου του Λεβάντε, το οποίο διαχειρίζονταν κατά κόρον οι Βενετοί στην Ανατολική Μεσόγειο. Το κύριο εμπορεύσιμο είδος στην περιοχή ήταν το ελαιόλαδο και για αυτό τον λόγο υπήρχε μεγάλη ζήτηση σε πήλινα πυθάρια και ξέστες λαδιού για την μεταφορά του.                                                  

              Το υλικό για την δημιουργία κεραμικών, ο πηλός, υπήρχε εν αφθονία στην Κέρκυρα και ιδιαίτερα στα περίχωρα της Πόλης (Γαρίτσα, Κουλίνες, Μαντούκι, Αλυκές Ποταμού, Τρία Γεφύρια) και η δημιουργία εργαστηρίων και κατοικιών αγγειοπλαστών στα μέρη αυτά, σταδιακά οδήγησε στο κτίσιμο προαστίων και στην γενική επέκταση της πόλης στο σημερινό της μέγεθος.

Κερκυραϊκή κεραμική: Προϊόντα

Οι περισσότερες βιοτεχνίες επικεντρώθηκαν στην κατασκευή κεραμιδιών και τούβλων. Τα κεραμίδια ήταν Βυζαντινού τύπου με γαιώδες χρώμα, όπου οι μεγαλύτερες βιοτεχνίες τούβλων συνήθιζαν να βάζουν την φίρμα του σε αυτά. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα παρακάτω:

1)PAFAILOVITS-CASTRADES-CORFU{2]

και 2) ΑΡΓΥΡΟΥΝ ΒΡΑΒΕΙΟΝ Ε.Α. ΜΟΥΡΙΚΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑ 1906.           

Όσον αφορά τα υπόλοιπα προϊόντα αγγειοπλαστικής, όπως ειπώθηκε κατασκευαζόταν κυρίως στις περιοχές όπου σήμερα βρίσκονται οι γειτονιές Γαρίτσα και Μαντούκι και κάλυπταν όλο το φάσμα των καθημερινών αναγκών. Τουτέστιν: κανάτες νερού και κρασιού, πιάτα,πιατέλες για την αποξήρανση ντομάτας, κατσαρόλες, ανθοδοχεία, θερμοφόρες, κηροπήγια, γλάστρες, κυλινδρικά δοχεία, μπότηδες[1]κ.α.