H τελετή δημιουργίας της Επτανήσου Πολιτείας

Μετά από μακρόχρονες προτάσεις, συζητήσεις και αντιρρήσεις των Αυλών Ρωσίας και Τουρκίας υπογράφτηκε στην Κωνσταντινούπολη Συνθήκη στις 21 Μαρτίου 1800, στην οποία αποφασίστηκε η αυτονόμηση της Επτανήσου Πολιτείας, υπό την επικυριαρχία της Υψηλής Πύλης και η ανάθεση της προστασίας των Θρησκευτικών δικαιωμάτων των κατοίκων της, στον Αυτοκράτορα της Ρωσίας. Οι αντιπρόσωποι των κατοίκων των Ιονίων Νήσων, ο Κόντε Αντώνιος Μαρία Καποδίστριας (πατέρας του Ιωάννη Καποδίστρια) και ο Κόντες Νικόλαος Σιγούρος Δεσύλλας, συνέταξαν σχέδιο συντάγματος για την Επτάνησο Πολιτεία Ως σημαία της Επτανήσου Πολιτείας ορίστηκε να τεθεί πάνω σε κυανό ύφασμα το κίτρινο φτερωτό λιοντάρι της Βενετίας κρατώντας όμως το Ευαγγέλιο κλειστό με ένα σταυρό την χρονολογία 1800 και επτά λόγχες που θα συμβόλιζαν τα Επτάνησα .

Οι Αντωνομαρία κόντε Καποδίστριας και Γραδενίγο Σιγούρο κόντε Δεσύλλας επιλέχθηκαν από την Υψηλή Πύλη ως συνομιλητές της. Τα αιτήματα τους ήταν: α) η αναγνώριση των νησιών και των παραρτημάτων τους ως ανεξάρτητη Πολιτεία από την Υψηλή πύλη, β) η παραχώρηση διευκολύνσεων προς τον επτανησιακό στόλο στα λιμάνια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, γ) η διαφύλαξη των συνόρων ανάμεσα στα Επτάνησα και στα εδάφη του Αλή Πασά και δ) η παραχώρηση εμπορικών και ναυσιπλοϊκών διευκολύνσεων. Οι πληρεξούσιοι της Επτανήσου, ενδυθέντες καταλλήλως ως Επτανήσιοι ευγενείς, αναχώρησαν εκ της εν Πέραν κατοικίας των, έφιπποι, συνοδευόμενοι υπό του διερμηνέως, του γραμματέως των και της άλλης συνοδείας των υπηρετών των. Όταν έφθασαν εις το Τοπ Χανέ εισήλθαν εις πολυτελέστατο πλοιάριο, παραχωρηθέν υπό του Σουλτάνου.

Πλείστα ακάτια Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως και λέμβοι των παρορμούντων εκεί ελληνικών πλοίων συνόδευαν το πλοιάριο των πληρεξουσίων, μέχρι της πλευρίσεως του εις την αποβάθρα του Βαχρέ. Εκεί τους ανέμεναν ίπποι φέροντες χρυσούς χαλινούς και ’εφίππια επίχρυσα μετά χρυσών αναβατήρων. Ανελθόντες δε επί των ίππων κατευθύνθηκαν εις την Υψηλή Πύλη. Τότε ο Μέγας Διερμηνεύς Κωνσταντίνος Υψηλάντης τους παρέλαβε και τους οδήγησε εις τον Ρέις εφένδη, τον υπουργό των Εξωτερικών της Τουρκίας, και κατόπιν εις αυτόν τον Μέγαν Βεζύρην. Τούτον προσφώνησε καταλλήλως ο Καποδίστριας, απήντησε δε ο Οθωμανός μεγιστάνας. Ακριβώς τότε εισήρθαν εις την αίθουσα εις ιγιούζμπασης» (εκατόνταρχος), πολυτελέστατα ενδεδυμένος, φέρων εις τας χείρας του την Σημαία της νέας Πολιτείας και μέσα εις χρυσοποίκιλτο θήκη το Σύνταγμα της Επτανήσου μετά του φιρμανιού και του διπλώματος.

Ο Μέγας Βεζύρης έλαβε αυτά ανά χείρας, τα ησπάσθη και τα έθεσε επί της κεφαλής του εις ένδειξη σεβασμού. Κατόπιν τα παρέδωσε εις τον Καποδίστριαν ειπών προς αυτόν: «Εύχομαι εις την νέα Πολιτεία πολλά τα έτη και ευημερία!».

(Στη συγκρότηση της «Επτανήσου Πολιτείας» σημαντικός ήταν ο ρόλος του Αντώνιου-Μαρία Καποδίστρια (Κέρκυρα, 1741-1821), πατέρα του Ιωάννη Καποδίστρια. Επιφανής νομικός και πολιτικός, συνέβαλε στην επεξεργασία και την επικύρωση από τους συμμάχους ηγεμόνες του «Βυζαντινού» Συντάγματος της Επτανήσου. Διορίστηκε εντεταλμένος («Αυτοκρατορικός Επίτροπος») του Σουλτάνου στα Ιόνια Νησιά για την εφαρμογή του νέου πολιτεύματος. Διετέλεσε κατά την περίοδο 1803-1807 Πρόεδρος (Έφορος) της «Γενικής Τιμητείας», που ήταν το ανώτατο δικαστικό αξίωμα της εποχής του.)

Μετά την τελετή της αναγνωρίσεως της νέας Πολιτείας και της παραδόσεως εις τους πληρεξουσίους της Σημαίας και του Συντάγματος αυτής, οι απεσταλμένοι αποχαιρέτησαν τον Μέγαν Βεζύρην, όστις προσέφερνε εις αυτούς πολύτιμα δώρα, και εισήρθαν εις την μεγάλη αίθουσα του Συμβουλίου. Προπορεύονται, Κεφαλλήν πλοίαρχος, κρατών εις τας χείρας του την Σημαία του νέου Κράτους, και εις άλλος ‘Έλλην το Σύνταγμα.

Εις την αίθουσα ανέμεναν πλείστοι εξέχοντες ομογενείς της Πόλεως καθώς και Μουσουλμάνοι, σι οποίοι ξέσπασαν εις ζητωκραυγές επί τη θέα της πρώτης σημαίας ενός απελευθερωθέντος τμήματος του ελληνικού Έθνους. Ιδίως σι Έλληνες δακρύζοντες κατεφίλουν την Σημαία εκείνην, τις οίδε αναλογιζόμενοι δια το μέλλον της υποδούλου πατρίδος των. Ναι, η Σημαία εκείνη προμήνυε την μέλλουσα ανάσταση και απελευθέρωση του δυστυχισμένου και τυραννισμένου ελληνικού Γένους. Γενική τότε ξέσπασε κραυγή από τα χείλη των ομογενών: «Ζήτω η νέα ελληνική πολιτεία»! «Ζήτω η ελευθέρα Επτάνησος»!

 Προσφέρθηκαν αναψυκτικά κατά το τουρκικό έθιμο και τέλος η Επτανησιακή πρεσβεία αναχώρησε, ακολουθούμενη υπό πολλών Ελλήνων και άλλων ξένων και Μουσουλμάνων. Εξελθούσα της Υψηλής Πύλης ανήλθε επί των αναμενόντων ίππων, και προχώρησα κατευθυνόμενη προς τα Πατριαρχεία, όπως η νέα Πολιτεία, η Σημαία της και το Σύνταγμα ευλογηθούν υπό του Οικουμενικού Πατριάρχου, ως εθνάρχη του ελληνικού Γένους. Προηγείτο ο Κεφαλλήν πλοίαρχος έφιππος, φέρων επί των χειρών του τον κοντό της ξανεμιζόμενης σημαίας, ακολούθων τάγμα Γενιτσάρων και Τσαούσηδων και κατόπιν ήρχατε η πρεσβεία. Η παρέλαση ήτο μεγαλοπρεπέστατη.

Όλοι οι Έλληνες της Κωνσταντινουπόλεως είχαν εξέλθει εις τους δρόμους, από τους οποίους θα διέρχεται η πομπή, όπως παρακολουθήσουν το σημαντικότερον γεγονός της φυλής, ύστερα από δουλεία 350 χρόνων, την τελετή της απελευθερώσεως ενός μικρού τμήματος του Έθνους. Τα δάκρυα έρρεαν από τα μάτια εκ της συγκινήσεως και άνθη έραιναν την Σημαίαν και την πρεσβεία. Χιλιάδες Έλληνες ακολούθων την πομπή, συνεχώς προστιθεμένων και άλλων εις την σειράν της παρελάσεως.

 Επί τέλους έφθασαν εις την αυλή των Πατριαρχείων, η οποία πληρώθηκε ομογενών, καθώς και τα πέριξ. Εκεί σι πληρεξούσιοι αφίππευσαν. Τους απεδέχθησαν εξ επίσκοποι, με τας χρυσοποίκιλτους στολές των. Τέσσαρες ιερείς κρατούν το Ευαγγέλιο, άλλοι τον Σταυρόν, άλλοι την εικόνα της Θεομήτορος και άλλοι εκείνην του Χριστού. Η πομπή προχώρησε, έχουσα πάντοτε επί κεφαλής τον Κεφαλλήνα τον φέροντα την  σημαία, και εισήρθαν εις τον πατριαρχικό ναό, απαστράπτοντα εξ αναμμένων λαμπάδων και ευωδιάζοντος εκ του λιβανωτού.

Ο Πατριάρχης ίστατο όρθιος επί του Θρόνου και γύρω ολόκληρος η Ιερά Σύνοδος εκ Μητροπολιτών.

Οι πληρεξούσιοι προσκύνησαν τον Αρχηγό της Εκκλησίας, ο οποίος δακρύων ευλόγησε αυτούς και κατόπιν την Σημαίαν καθώς και το Σύνταγμα, τα οποία και ησπάσθη. Ακλούθησε σεμνή ιεροτελεστία, δοξολογία και δέηση υπέρ της ευημερίας της νέας πολιτείας, όπως κατά τους βυζαντινούς χρόνους.

Κατά το πέρας της η εκκλησία αντήχησε και πάλιν από την κραυγή των παρεντεθέντων εκεί:

«Ζήτω η νέα ελληνική πολιτεία» ! «Ζήτω η ελευθέρα Επτάνησος» !

«Πολλά τα έτη της πολιτείας» !

Ο Πατριάρχης κατήλθε του Θρόνου και συνοδευόμενος υπό της Ιεράς Συνόδου ηγήθει της πομπής, ήτις εξελθούσα του ναού κατευθύνθηκε εις το Συνοδικό. Έπονται η Σημαία, η πρεσβεία και πλήθη ομογενών, τα οποία ανήλθαν εις την μεγάλη πατριαρχική αίθουσα. Ο εθνάρχης ησπάσθη και πάλιν την Σημαίαν και το Σύνταγμα, καθώς και τους πληρεξουσίους. Επακολούθησε δεξίωση.

Προσφέρθηκαν καφές, ποτά και γλυκίσματα. Και πάλιν ήχησαν ευχές υπέρ της ευημερίας της νέας πολιτείας, τέλος δ’ έληξε η υποδοχή παρά τω Πατριάρχη. Προσκυνήσανε και ασπάστηκαν τας χείρας του αναχώρησαν εκ του πατριαρχικού οίκου. Αφιππεύσανε δε και πάλιν, διήλθαν δια των αυτών οδών, κατευθυνόμενοι εις την αποβάθρα του Βαχρέ. Τα συνηγμένα πλήθη των ομογενών εν συγκινήσει και δακρύων χαιρετούν την Σημαίαν και τους πληρεξουσίους καθώς και την ακολουθία των.

Όταν έφθασαν εις την αποβάθρα εισελθόντες  εις πολυτελές πλοιάριο το προσφερθέν υπό του Σουλτάνου. Επί της πρώρας ανεβιβάσθη η Ιονική (Επτανήσου Πολιτείας) Σημαία.

Ευθύς δε ως ξεκίνησε, πλήθος ελληνικών λέμβων και ακάτιων συνόδευε το πλοιάριο των πληρεξουσίων. Μόλις έφθασε προ των ναυλοχημένων πολεμικών της Ρωσίας και της Αγγλίας, αύται χαιρέτισαν δια 21 κανονιοβολισμών την πρώτη Ελληνική Σημαίαν. Πλείστα ελληνικά πλοία ελλιμενισμένα εκεί, Σπετσιώτικα και Υδραίικα, χαιρέτισαν επίσης την Ιονική (Επτανήσου Πολιτείας) Σημαίαν δια 21 κανονιοβολισμών!

Ολόκληρος ο Κεράτιος Κόλπος αντηχεί εκ ζητωκραυγών και κανονιοβολισμών. Η χαρά ήτο γενική και μάλιστα μεταξύ των ομογενών και των ξένων. Τα Πρόσωπα των Ελλήνων έλαμπαν εξ υπερηφάνειας και ελπίδων. Οι οφθαλμοί βούρκωναν εκ συγκινήσεως προ του πρωτοφανούς εκείνου δια τον Ελληνισμό θεάματος.

Όταν τέλος η λέμβος έφτασε εις το Τόπ Χανέ, τα οθωμανικά πολεμικά πλοία χαιρέτισαν την Ιονική(Επτανήσου Πολιτείας) Σημαίαν δια πυκνών κανονιοβολισμών, η δε εκεί τοποθετημένη οθωμανική πυροβολαρχία άρχισε βάλλουσα, τιμή ήτις δια πρώτη φοράν απονέμετε εις ξένη σημαία από της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως το 1453! Αυτός ούτος ο Σουλτάνος λέγεται ότι παρακολούθησε την πομπή εκείνην.

Όσον αφορά τους αντιπροσώπους του νέου κράτους, ο Αντώνιος-Θωμάς ιππότης Λευκόκοιλος, που ήταν στην αποστολή αντιπροσωπίας στην Κωνσταντινούπολη, προτάθηκε να παραμείνει εκεί ως πρέσβης της Επτανήσου Πολιτείας, ενώ οι άλλοι δύο αντιπρόσωποι, οι κόντε Καποδίστριας και Δεσύλλας, ορίστηκαν σουλτανικοί αντιπρόσωποι και επέστρεψαν στην Κέρκυρα μαζί με το νέο Σύνταγμα και το σουλτανικό δίπλωμα αναγνώρισης του νέου κράτους. Οι αντιπρόσωποι των Επτανήσων στη Ρωσία, Άγγελος Όριος και Γεράσιμος κόντε Κλαδάς έγιναν από τον Τσάρο, στρατηγός και κόντε ο πρώτος και σύμβουλος επικρατείας και ιππότης ο δεύτερος.

Το «Σύνταγμα της Επτανήσου Πολιτείας» (1803), το μόνο από τα επτανησιακά Συντάγματα που καταρτίστηκε με σχετικά δημοκρατική διαδικασία˙ με πολλές από τις διατάξεις του προστατεύονταν οι ατομικές ελευθερίες. Παρόλο αυτό, προκάλεσε γενική δυσαρέσκεια. Το νέο κράτος θα ήταν υποτελές στον Σουλτάνο, οι ευγενείς έβλεπαν με δυσαρέσκεια την μερική έστω εκχώρηση προνομίων τους στους αστούς και ο λαός οργίστηκε με την αφαίρεση των πολιτικών του δικαιωμάτων που του είχαν παραχωρηθεί από τους Γάλλους δημοκρατικούς. Ταραχές και στάσεις ξέσπασαν στα νησιά. Εκδικήσεις και υποκινούμενοι φόνοι διατάρασσαν την ασφάλεια και την τάξη.

Στις 10 Οκτωβρίου 1801 με μυστική συμφωνία στο Παρίσι μεταξύ Γαλλίας και Ρωσίας, αποφασίστηκε η αποστρατικοποίηση της Επτανήσου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να χειροτερέψει η εσωτερική κατάσταση και να κινδυνεύσει η Επτάνησος να περιέλθει στην κατοχή της Τουρκίας. Για να σώσει την Πολιτεία, ο Πρίγκιπας Θεοτόκης αναγκάστηκε να φέρει σε συνεννόηση τους ευγενείς με τους δημοκρατικούς και τους αστούς και να ζητήσει εκ νέου τη μεσολάβηση της Ρωσίας. Ο Τσάρος τότε έστειλε στην Κέρκυρα πληρεξούσιο, τον Ζακυνθινό κόμη Γεώργιο Μοτσενίγο, έμπειρο διπλωμάτη της Ρωσίας στην Τοσκάνη, ο πατέρας του οποίου, κόμης Δημήτριος Μοτσενίγος, είχε διακριθεί στον αγώνα κατά της Τουρκίας στην περίοδο των Ορλωφικών. Ο Μοτσενίγος έφτασε στην Κέρκυρα τον Αύγουστο του 1802 και συγκάλεσε συντακτική συνέλευση με νέους Γερουσιαστές για την κατάρτιση νέου συντάγματος, το οποίο ψηφίστηκε στις 16 Οκτωβρίου 1803. Το νέο σύνταγμα καταργούσε το διαδοχικό δικαίωμα ευγενείας και έδιδε το δικαίωμα σε κάθε άτομο που διακρινόταν για την αρετή του, την μόρφωση και που παρουσίαζε τα εχέγγυα ικανού πολίτη, να μπορεί να εκλέγεται σε ηγετικές θέσεις και να μετέχει στην Γερουσία. Έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη και πρόοδο της Παιδείας, των Τεχνών του Εμπορίου και της Βιομηχανίας. Προέβλεπε την ακεραιότητα της ιδιοκτησίας τον σεβασμό του οικογενειακού ασύλου την ισονομία και θεμελίωνε τις τρεις μεγάλες εξουσίες του κράτους νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική. Ήταν το πρώτο Νεοελληνικό Σύνταγμα, με εξαιρετικά φιλελεύθερες, για την εποχή του, διατάξεις. Δυστυχώς η ισχύς του δεν έμελλε να διαρκέσει για πολύ.(1)

Η δημιουργία της Επτανήσου Πολιτείας έδωσε μια επί πλέον ελπίδα και  μια περαιτέρω αισιοδοξία για την απελευθέρωση της Πατρίδας. Ένα εδαφικό κομμάτι της Ελλάδας έφτιαξε ένα ανεξάρτητο σύνταγμα νεοσύστατου Ελληνόμορφου κράτους, στηριζόμενο στην γεωπολιτική συγκυρία, στη στήριξη της ομόθρησκου Ρωσίας, στους Επτανήσιους που έζησαν κάτω από την Βενετία. Υπόδουλοι , αλλά οι επιδράσεις ενός πολιτισμένου κατακτητή, είναι τελείως διαφορετικές από τις λαϊκές συνήθειες ενός βάρβαρου και απολίτιστου κυρίαρχου. Επί πλέον αυτών οι επτανήσιοι ταξίδευσαν σε πολιτισμένες χώρες, εκπαιδεύτηκαν  και δίδαξαν σε σχολές και Πανεπιστήμια του εξωτερικού, δημιούργησαν οικονομικές οντότητες π.χ. οι καραβοκύρηδες που συμμετείχαν ενεργά στο εμπόριο της Ανατολικής Μεσογείου , ασπάσθηκαν τις νέες ιδέες όπως της Γαλλικής Επανάστασης και του διαφωτισμού. Όλα αυτά οδήγησαν στη δημιουργία ενός Συντάγματος   με σχετικά δημοκρατική διαδικασία. Ήταν ένα θεμέλιο στην μετέπειτα ανεξαρτησία της Ελλάδας.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.https://www.wikiwand.com/el/%CE%95%CF%80%CF%84%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%BF%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1

Η Κέρκυρα βομβαρδίστηκε 195 φορές κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μπήκαμε στον Σεπτέμβρη

Η Κέρκυρα βομβαρδίστηκε 195 φορές κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Newsroom Τετάρτη, 28 Οκτωβρίου 2020 10:07

Την «κόλαση του Δάντη» έζησε η Κέρκυρα κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Η πόλη ως έρμαιο των Ιταλών, των Γερμανών και των Αγγλοαμερικανών, βομβαρδίστηκε συνολικά 195 φορές.

Ξημερώματα από τις 13 με 14 Σεπτέμβρη του 1943 οι Ναζί βομβάρδισαν ανελέητα, με γερμανικά βομβαρδιστικά τύπου Junkers 87 και 88, την πόλη με εμπρηστικές βόμβες. Αθώα θύματα, πόνος και σπαραγμός στο κέντρο της άλλοτε πιο όμορφης πόλης της Ελλάδας. Μνημεία ανεκτίμητης αρχιτεκτονικής και ιστορικής αξίας, σωριάστηκαν σα φύλλο από χαρτί. Τα κουφάρια τους στέκουν ακόμη στην παλιά πόλη του νησιού να θυμίζουν τη μανία του ανελέητου εχθρού.

Η πόλη της Κέρκυρας πλήρωσε ένα βαρύ τίμημα περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη πόλη στην Ελλάδα. Λαβωμένη ήδη από τους βομβαρδισμούς των Ιταλών τον Νοέμβριο του 1940, ήταν μια πόλη ανοχύρωτη και ανυπεράσπιστη απέναντι στην τότε σύγχρονη αεροπορία με μόνο πεπαλαιωμένο αντιαεροπορικό τύπου skoda που βρισκόταν στην πάνω πλατεία. Ο ιταλικός βομβαρδισμός κόστισε τότε 200 ανθρώπινες ψυχές. Τα δεινά των βομβαρδισμών της Κέρκυρας σταμάτησαν από τον Απρίλιο του 1941 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 43, καθώς βρισκόταν κάτω από τον ιταλικό ζυγό, με τις εξελίξεις στα πολεμικά μέτωπα να είναι ραγδαίες. Οι Αγγλοαμερικανοί θέλοντας να χτυπήσουν τους Ιταλούς βομβάρδισαν τον Αύγουστο του ’43 την Κέρκυρα και συγκεκριμένα το ιταλικό αεροδρόμιο στα Γουβιά, αχρηστεύοντας τον κεντρικό αγωγό ύδρευσης του νησιού, επιφέροντας τρομερές συνέπειες στο λαό.

Στις 13 Σεπτεμβρίου ένα σμήνος από γερμανικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα πυροβόλησε πυροβολαρχίες των άλλοτε συμμάχων τους Ιταλών στα Μελίκια της Λευκίμμης ,το αεροδρόμιο και το λιμάνι του νότου. Οι επιδρομές συνεχίστηκαν με στόχο τις ιταλικές θέσεις. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας βομβαρδίστηκε το αεροδρόμιο στην πόλη, ενώ το απόγευμα, βομβαρδίστηκε ο Σταυρός και ο Ανεμόμυλος, σήμα κατατεθέν του νησιού στη Γαρίτσα. Οι βομβαρδισμοί έπληξαν το Παλιό Φρούριο, την Πάνω Πλατεία, το λόφο Αβράμη, το Κεφαλομάντουκο, το Βίδο, το Μαντούκι, τη Γαρίτσα, την Ανάληψη και άλλες περιοχές, μεταξύ αυτών και την εβραϊκή συνοικία που ήταν στην καρδιά της παλιάς πόλης.

Εκείνη τη νύχτα, ο κερκυραϊκός λαός πλήρωσε ακριβά την «ιταλική αντίσταση». Οι βομβαρδισμοί κόπασαν και πολλοί κάτοικοι μετά τη λήξη του συναγερμού, γύρισαν λίγο πριν τα μεσάνυχτα, στα σπίτια τους να δουν αν είχαν ζημιές. Πίστεψαν ότι και οι Γερμανοί, όπως και οι Ιταλοί δεν θα βομβαρδίσουν τις βραδινές ώρες. Όμως, λίγο μετά τις δύο τα ξημερώματα η βοή των γερμανικών αεροπλάνων σκόρπισε τον τρόμο στο νησί. Τεράστιες φλόγες, από τις εμπρηστικές βόμβες, άρχισαν να «καταπίνουν» τα ψηλά σπίτια των Κερκυραίων.

Η Κέρκυρα φλέγονταν. Οι φωτιές στην πόλη ήταν ορατές ακόμη και από την Ηγουμενίτσα.

Άνδρες, γυναίκες και παιδιά έτρεχαν να σωθούν. Τα στενά καντούνια ήταν πλημμυρισμένα από αποπνικτικό καπνό. Οι φλόγες έγλυφαν τους τοίχους των σπιτιών, από μέσα η φωτιά κατέτρωγε τα ξύλινα πατώματα και τα πατάρια, που εγκατέλειπαν κάθε μάχη να σταθούν όρθια. Οι άνθρωποι έτρεχαν σαν τα ποντίκια να κρυφτούν σε υπόγεια, που λειτουργούσαν ως καταφύγια. Άλλοι προσπαθούσαν να βγάλουν τα παιδιά τους, τις γυναίκες τους και τους ανήμπορους, μέσα από τα φλεγόμενα ερείπια.

Αρκετοί έτρεξαν στον ναό του προστάτη του νησιού του Αγίου Σπυρίδωνα για να σωθούν.

Η Κέρκυρα λαμπάδιασε. Αυτή τη φορά δεν ήταν ο Νέρωνας που έκαψε την Ρώμη, ήταν η λυσσαλέα εκδίκηση των Γερμανών απέναντι στους Ιταλούς προδότες τους, κατακτητές της πιο όμορφης ελληνικής πόλης.

Μέσα σε μία νύχτα 842 οικογένειες έμειναν χωρίς σπίτια, ενώ άλλα 345 σπίτια χρειάστηκε να κατεδαφιστούν μετά τις σοβαρές ζημιές που υπέστησαν.

Οι βομβαρδισμοί συνεχίστηκαν στην Κέρκυρα έως τις 25 Σεπτεμβρίου, ημέρα που η πόλη κατελήφθη από τα γερμανικά στρατεύματα.

Από τους βομβαρδισμούς, επλήγη το 70% των κτηρίων της ιστορικής πόλης της Κέρκυρας. Καταστράφηκαν εξ ολοκλήρου 535 κτίρια, ανάμεσά τους το δικαστικό μέγαρο, το τελωνείο, το ταχυδρομείο, το λιμεναρχείο, οι Στρατώνες του Παλαιού Φρουρίου, το Δημοτικό Θέατρο Κέρκυρας η πολιτιστική Ακρόπολη του νησιού, μία μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου κι από τα καλύτερα στην Ευρώπη, μαζί με το σπάνιο μουσικό αρχείο του. Η περίφημη Ανουτσιάτα (Annunciata), ο λατινικός ναός της Παναγίας της Ευαγγελίστριας, κτίσμα του 14ου αιώνα, άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορία του νησιού. Σώθηκε μόνο το καμπαναριό, όπου δεσπόζει μέχρι και σήμερα στην καρδιά της πόλης.

Σοβαρές ζημιές υπέστησαν 320 κτίρια, μεταξύ αυτών η Ιόνιος Βουλή το πρώτο ελληνικό Κοινοβούλιο, η Ιόνιος Ακαδημία, το κτήριο που στέγασε το πρώτο Ελληνικό Πανεπιστήμιο (1824) μαζί με το Αρχείο της, καθώς και η Δημόσια Βιβλιοθήκη Κερκύρας, που συστεγαζόταν στο κτήριο αυτό, με σπάνιες εκδόσεις. Καταστροφές υπέστη ο Μαρκάς

το πολυτελές ξενοδοχείο Βella Venezia, ένα από τα καλύτερα ξενοδοχεία της εποχής, η κατοικία του Λατίνου Αρχιεπισκόπου στην πλατεία Δημαρχείου,

τα περισσότερα κτήρια της Εβραϊκής Συνοικίας, καθώς και η μία από τις δύο Συναγωγές της, το Γηροκομείο, το Ψυχιατρείο, το Ορφανοτροφείο, πολλοί ορθόδοξοι ναοί, όπως η Παναγία (Οδηγήτρια), η Αγία Τριάδα, οι Ταξιάρχες, οι Αγ. Πατέρες, το σημερινό μουσείο εκκλησιαστικής τέχνης, ο Παντοκράτορας στο Καμπιέλο, ο Αγ. Ελευθέριος, η Αγ. Αικατερίνη, η Υπαπαντή και εκατοντάδες κατοικίες κερκυραίων πολιτών.

Ολοσχερώς καταστράφηκαν επίσης 12 ιεροί ναοί μέσα στην πόλη, ενώ 13 έπαθαν σοβαρότατες ζημιές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικό που είχε εκδώσει ο δήμος Κέρκυρας το Σεπτέμβριο του 1999, το έπος του ’40, η Κέρκυρα δέχθηκε συνολικά 127 βομβαρδισμούς από τους Ιταλούς, 32 από τους Γερμανούς και 36 από τους Συμμάχους. Τα ανθρώπινα θύματα ξεπέρασαν τα 2200, οι τραυματίες ήταν περίπου 3.800, ενώ αυτοί που φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν έφταναν περίπου τους 4700.

Έκτοτε πολλά κτίρια αναστηλώθηκαν, άλλα ανοικοδομήθηκαν από την αρχή, χωρίς όμως να θυμίζουν την πρότερη μορφή τους, όπως το Θέατρο της Κέρκυρας. Ακόμη και σήμερα οι «λαβωμένοι σκελετοί της εβραϊκής συνοικίας, αλλά και της Ανουντσιάτας, θυμίζουν σε όλους τον τρόμο που έζησε η πόλη, κρατώντας ζωντανές τις αναμνήσεις της πολύπαθης ιστορίας της το έπος του ‘40.

http://hdl.handle.net/10442/hedi/11380

Η Κρητική επανάσταση αφορά στην εξέγερση των κατοίκων της Κρήτης απέναντι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.1895-1898

Η Σατυρική εφημερίδα "ΒΟΥΡΔΟΥΛΑΣ" στο φύλο της 4ης Αυγούστου 1896 δημοσιεύει το ακόλουθο άρθρο" Η Κέρκυρα υπερηφανευομένη":

Δεν πρόκειται ότι μετέβησαν δύο Κερκυραίοι εις Κρήτη όπως προσφέρουν την ζωή των, την νεότητά των, απέναντι των αδελφών μας των Κριτών,οι οποίοι καταβασανίζονται, σφάζονται, ατιμάζονται,αι εκκλησίες μας και τα ιερά μας ποδοπατούνται από των απίστων και υπό της ατιμότατης φυλής η οποία υπάρχει εις την οικουμένη. Δεν πρόκειται διότι δύο άτομα αποφάσισαν να χύσουν το αίμα τους και τα κορμιά τους να χάσουν εις την Κρήτη, επειδή και δεν είναι μόνοι τους όπου επήγαν εις την Ηρωική Κρήτη, και ούτε μόνοι τους είναι από τους Κερκυραίους όπου έχουν τοιαύτας αρχάς και τοιαύτα αισθήματα. Αλλά πρόκειται ότι δύο νέοι ευπαίδευτοι, ευγενείς, αριστοκρατικών οικογενειών, πλούσιοι, ευπατρίδες, και οποιανδήποτε άλλην ονομασία και αν τους δώσουμε τους στέκει και τους μερετάρει. Πρόκειται ότι δύο Κερκυραίοι ως ο κ.Θεοτόκης και ο κ. Μαβίλης, οι οποίοι εγκαταλείψανε και γονείς, και γυναίκας και αδελφές, και πλούτη και διασκεδάσεις και ότι άλλο είναι ευχάριστο εις τον κόσμο τόχανε, διότι επαναλέγομε είναι πλούσιοι και έχουνε τα πάντα, και μετέβησαν που;; εις τον θάνατον χάριν των αδελφών μας, χάριν της θρησκείας, χάριν αυτής της ανθρωπότητας. . Είναι πολύ ευχάριστο και άξιον παραδειγματισμού ἡ μεγίστη αύτη αυταπάρνηση των τούτων συμπολιτών μας Κερκυραίων, είναι μεγίστη υπερηφάνεια και δια τον τόπον μας και δια την οικογένεια όπου κατάγονται, μεγάλη δε δόξα δια, τους ήρωας τούτους και δι' όσους άλλους απομιμηθούνε ἢ και απομιμηθήκαν το παράδειγμά τους. Ὃ άνθρωπος εις τον κόσμο όπου βρίσκεται δὺο πράγματα πρέπει να επιδιώκει ως ότου πεθάνει, και εις αυτά πρέπει να προσέχει και να λατρεύει, Πρώτον την τιμήν τον και δεύτερον την θρησκεία και την πατρίδα του, διότι μετά θάνατον εάν εις το διάστημα της ζωής του δεν συνέβη να προσβληθεί ένα από αυτά τα δύο, ο άνθρωπος εκείνος μεταβαίνει , εις τον άλλον τον κόσμο αφήνων ως κληρονομία την τιμήν του, την θρησκεία του και την πίστη του, εάν όμως συμβεί να προσβληθούν είτε η τιμή του είτε ή θρησκεία χου είτε αυτή ή πατρίδα του, και την προσβολή εκείνην την εκδικηθεί μ ε το αίμα χου, ή τη ζωή του, τότε και αυτός αποθανατίζεται και καλόν παράδειγμα εις την· κοινωνία γίνεται. Αλλά επειδή εις την περίπτωση Τούτην την των αγαπητών συμπολιτών μας κ Θεοτόκη και Μαβίλη συνέπεσε το ζήτημα της- θρησκείας και πατρίδος, το όνομά τους δεν μένει μόνον εις τον κύκλο της κοινωνίας μας αθάνατο, αλλά και εις όλον τον άλλον κόσμο, και το όνομά τους .μίαν ήμερα θα αναφέρεται μετά σεβασμού, και ή οικογένεια από την οποίαν κατάγονται θα φέρουν ώς κληρονομιά από γενεά εις γενεά το ένδοξο όνομα τους , διότι τί ωραιότερο και τερπνότερου εις την καρδία του πατρός να λέγει ότι τον υιό τον οποίον έκαμε και έφερε εις τούτον τον κόσμο τον πήρε βόλι Τούρκικο διότι δεν απεδέχθη να βλέπει τούς χριστιανούς τούς ομόφυλους τους να σφάζονται και να κατακομματιάζονται από τούς Τούρκους.

Διά τους αδελφούς είναι τιμητικό και μεγάλη ηθική περιουσία, ως προς τις αδελφές είναι η μεγαλύτερα αδελφική προίκα, ή οποία δεν αντισταθμίζεται ουχί με όλους τους θησαυρούς του Κροίσου. Εάν δε και πάλιν συμβεί οι ήρωες εκείνοι να εγκαταλείψουν τέκνα, τα τέκνα αυτών όταν έλθουν εις την κοινωνία και μεγαλώσουν, υπερηφάνως θα παρουσιάζονται όπου και εάν ευρεθούν και θα είναι προτιμημένη σε οτιδήποτε διότι είναι τέκνα των αποθανόντων εις Κρήτη υπέρ πίστεως και πατρίδος.

Ό Κύριος Κωνσταντίνος Θεοτόκης του οποίου σήμερον ή εικόνα καταχωρίζεται παριστάνει τον εθελοντή Κερκυραίο, γεννηθέντα εις Κέρκυρα κατά τα; 13 Μαΐου 1872. 'Εκ πατρός Μάρκου και μητρός Αγγελικής εκ της διάσημου οικογενείας Πολυλά. Σπούδασε τα γυμνασιακά μαθήματα στη πατρίδα, μετέβη έπειτα εις Παρισιούς προς σπουδή τών μαθηματικών ενεγράφη εν τη σχολή της Σορβόννης , και έπειτα απεδόθη εις την σπουδή της φιλολογίας.

Περιηγηθεί Γαλλίαν, Αγγλίαν, Ιταλίαν, Γερμανία καί Αυστρίαν όπου ενυμφεύθει την εξ επιφανούς οίκου την Κόμισσα πεπαιδευμένη και δόκιμο καλλιτέχνιδα Βαρονίδα Μalowetz

"0τε κατά τα έτη 1684, 1691, 1692 εις τού; πολέμους περί ανακτήσεως και κατακτήσεως της Κρήτης μεταξύ Ενετών και Τούρκων, οι Νικόλαος και Στέφανος Θεοτόκη όπλισαν άνδρας Έλληνας και δοθέντος διπλώματος επιτίμου συνταγματάρχου εις τον Νικόλαον, μετέβησαν εις Κρήτη όπου μεγάλως ανδραγάθησαν. Κατά το έτος 1716, όταν οι Τούρκοι έ πολιορκούσανε την Κέρκυρα ο Γεώργιος Θεοτόκης πλοίαρχος (sopracomito) τής Κερκυραϊκής βάρκας Υποπλοίαρχο έχων τον Νικόλαον Θεοτόκην γενναίως «πολέμησαν τραυματισθέντες. Επίσης εν Βονίτζη, εν Λευκάδι, εν Ναυπάκτω, εν Κορίνθω και αλλού. Τοιαύτα παραδείγματα έχων ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, υπό πατριωτισμού και αγνού αισθήματος ενθουσιασθείς, αναχώρησε την 22 Ιουλίου δι' Αθήνας και εκείθεν εις Κρήτη, συνοδευόμενος υπό του εύπαιδεύτου φίλου του ευπατρίδη Λ. Μαβίλη.

Ό Κύριος Λαυρέντιος Μαβίλης γεννηθείς εν Ιθάκη ετών 36 χρημάτισε ως δεκανεύς εις το 10ον πεζικό Σύνταγμα, σπούδασε τα εγκυκλοπαιδικά αυτού μαθήματα εν Κερκύρα εις το Εκπαιδευτήριου τού αξιότιμου κ. Λεωνίδα Βλάχου, και κατόπιν μεταβείς εις Γερμανία ησπάσθει την Φιλολογία. 0 πατήρ αυτού χρημάτισε ως δικαστής και ως πρόεδρος των Δικαστηρίων επί προστασίας, 22 εν συνόλω έτη, ή δε μητέρα του Ιωάννα εξ οικογενείας Καποδίστρια Σούφη, αδελφή του εν Κέρκυρα συμπολίτη μας Γερολίμου Σούφη Αυλάρχου της Αυτού Μεγαλειότητας τού Βασιλέως ημών.

Τρία χειρόγραφα ποιήματα του Λορέντζου Μαβίλη για την Κρήτη

Ο Θεοτόκης γνωρίστηκε και έγινε στενός φίλος με τον ποιητή Λορέντζο Μαβίλη Παρασυρόμενος από τις εθνικιστικές ιδέες του φίλου του συμμετείχε μαζί του το 1896, στην επανάσταση της Κρήτης και το 1897 στον άτυχο πόλεμο  στη Θεσσαλία, Η επίδραση του Μαβίλη στο Ντίνο Θεοτόκη ήταν σημαντική, και όπως αναφέρει ο αδελφός του Σπυρίδων Θεοτόκης, «ήταν μια γνωριμία που δεν άργησε να γίνει φιλία και αργότερα δεσμός. Ένας δεσμός, στηριγμένος σε σπάνια ψυχική επαφή.» Ο Λορέντζος Μαβίλης ήταν εθνικιστής, Η εθνικιστική ιδεολογία έχει στόχο την εθνική ανεξαρτησία που σημαίνει, ίδρυση εθνικού κράτους, προστασία και διατήρηση από τον εθνικά ξένο και άμυνα απέναντι σε εθνικούς εχθρούς, ή απελευθέρωση των αλύτρωτων ομοεθνών και ενίσχυση της εθνικής υπερηφάνειας. Η εποχή ευνοεί τον Εθνικισμό. Η Ήπειρος είναι υπό τον Τουρκικό ζυγό το ίδιο η Θεσσαλία, η Κρήτη, η Μακεδονία.  Ο εθνικισμός είναι αιτία πολέμου και τον πόλεμο εκτελεί το κράτος. H αναζήτηση εθνικιστικών θεωριών και η προβολή ιδεωδών προτύπων, για την οργάνωση του εθνικού κράτους βρέθηκαν στο κέντρο των πνευματικών και πολιτικών ανησυχιών των Ελλήνων διανοητών, την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα.  Στο σημείο αυτό πρέπει να γίνει μια διάκριση μεταξύ Έθνους και κράτους. To κράτος είναι οργανωμένη πολιτική οντότητα που κατέχει το μονοπώλιο της χρήσης νόμιμης εξουσίας σε μια καθορισμένη γεωγραφική περιοχή. Πιο απλά έχει νόμους και περικλείεται από σύνορα. Το «Έθνος» αποτελεί ανώτερη μορφή κοινωνικού σχηματισμού. Ως κοινωνικό μόρφωμα εμφανίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα. Πιο πριν δεν υπήρχε. Αποτελεί προϊόν της βούλησης των γηγενών κοινοτήτων για αυτοκυβέρνηση και οικονομική ευελιξία.

Ο Ντίνος Θεοτόκης γίνεται φίλος με τον ποιητή Λορέντζο Μαβίλη και υιοθετεί το πάθος εκείνου για τον εθνικισμό και την πατρίδα. Τρέχουν στην Κρήτη να πολεμήσουν για τη απελευθέρωση της.  Ο συντηρητισμός, τους κάνει να επιτεθούν και να συνταυτιστούν με την εκκλησία στο θέμα του καζίνου, με επίθεση τους προς τον Δήμο, για την ίδρυσή του.

Ο Ντίνος χάνει το πάθος του για την εκπλήρωση των εθνικών ονείρων μετά τον ατυχή πόλεμο του 1897. Με το πόλεμο αυτό προέκυψε το Κρητικό Ζήτημα, στο οποίο η Ελληνική πλειοψηφία της Οθωμανικής επαρχίας της Κρήτης επιθυμούσε την Ένωση με την Ελλάδα. Αυτό δεν έγινε με την επιβολή των ξένων δυνάμεων και αποτέλεσμα  ήταν οι επαναλαμβανόμενες οχλαγωγικές συγκεντρώσεις που επακολούθησαν στους δρόμους της Αθήνας . Ο Ντίνος απογοητεύτηκε.

Μια δεύτερη προβληματική σκέψη στο μυαλό του Ντίνου πρέπει να ήταν η ζωή στους Καρουσάδες όπου και ζούσε. Τι προσλάμβανε από την ζωή εκεί; Μια καταπίεση των αγροτών από οικονομικά γενικά αποτυχημένους αριστοκράτες, μια πατριαρχεία με δούλες τις γυναίκες , έθιμα που παρέμεναν υποχρεωτικά  για αιώνες, ήθη επιβαλλόμενα κύρια από την εκκλησία κ.λ.π. Δημιουργείται ένα νέο πάθος την ανατροπή της αστικής εξουσίας/κυριαρχίας. Αρχίζει έτσι μέσα του η κοινωνικότητα να επικρατεί της εθνικότητας. Αρχίζει να δημιουργείται ένα ιδεώδες στηριζόμενο στον κοινό άνθρωπο, μακριά από πολιτικές σκοπιμότητες και το υπηρετεί γράφοντας τα εξαιρετικά του μυθιστορήματα.