Η μετανάστευση από το Λυκούρσι στην Κέρκυρα

Το Λυκούρσι ή Λυκούριζα στα Βλάχικα αποτελεί ένα άγνωστο μέρος της ιστορίας της Ελληνικής επανάστασης κατά των Τούρκων. Οι Αρβανιτόβλαχοι κάτοικοι του Λυκουρσίου το 1878 επαναστάτησαν κατά του Τούρκικου ζυγού με σθένος και κατατροπώθηκαν από τον πολυάριθμο Τούρκικο στρατό.

Το Λυκούρσι καταστράφηκε ολοσχερώς και οι κάτοικοι του διασκορπίζονται, οι μεν ελληνόφωνες οικογένειες μεταφέρονται και εγκαθίστανται στην Θεσπρωτία στον σημερινό Μεσοπόταμο, οι δε βλαχόφωνες οικογένειες μεταφέρονται και εγκαθίστανται οι περισσότερες στην γειτονική Κέρκυρα στη περιοχή της Γαρίτσας (οικ.Μπάσιου, Σκούπερα, Γκέγκα, Νάνη, Κολέμπα, Δεμίρη, Μπουντάση, Νάτσα, Σιούζου, Νίτσα, Κούρου κ.α.) και λίγες οικογένειες επέστρεψαν ρακένδυτες στο Κεφαλόβρυσο. Οι επαναστάτες καπεταναίοι Βλάχοι οδηγήθηκαν στο κάστρο των Ιωαννίνων αλυσοδεμένοι όπου και θανατώθηκαν.

Κατά τα τέλη του 1877 διεξήχθησαν επαφές εκπροσώπων ελληνικών εθνικών εταιρειών με διάφορους Αλβανούς στρατιωτικούς και οπλαρχηγούς με σκοπό την διεξαγωγή κοινού απελευθερωτικού αγώνα. Οι κυριότερες διαπραγματεύσεις που έγιναν στην Κέρκυρα (αποδείχτηκαν άκαρπες)Ένας από τους πυρήνες των επαναστατών  συγκεντρώθηκε το 1878 στο κάστρο του Λυκουρσίου, 2 χλμ έξω από την πόλη των Αγίων Σαράντα, που τότε δεν ήταν τίποτα άλλα από ένα λιμάνι, πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης της Χαονίας Αγχιασμός. Στους επαναστάτες του Λυκουρσίου που προέρχονταν κυρίως από τη Χειμάρρα το Βούρκο και άλλες περιοχές της Ηπείρου, είχε ενταχθεί και τάγμα εθελοντών από την Κέρκυρα, στην πλειοψηφία τους Ηπειρώτες που είχαν δραπετεύσει στην Κέρκυρα για να γλυτώσουν τις διώξεις των Οθωμανών.

Και οι δύο ελληνικοί στρατοί επανενώθηκαν και τοποθετήθηκαν στο κάστρο του Λυκούρσι, το οποίο οι αλβανικές δυνάμεις θα πολιορκούσαν. Οι ελληνικές δυνάμεις σχεδίαζαν αρχικά μια απόδραση από τη θάλασσα, ωστόσο το σχέδιο αυτό ναυάγησε όταν ένα οθωμανικό πολεμικό πλοίο άρχισε να περιπολεί τα νερά γύρω από το κανάλι της Κέρκυρας. Στις 28 Φεβρουαρίου 1878, οι Αλβανοί ηγήθηκαν μιας τελευταίας επίθεσης, διασπώντας την άμυνα του κάστρου του Λεκούρσι και προκαλώντας βαριές απώλειες στις ελληνικές δυνάμεις, οι οποίες υποχώρησαν στις ακτές του Λεκούρσι και απέπλευσαν.

Τα πλήρη διαδραματισμένα της εποχής περιγράφονται από την Κερκυραϊκή εφημερίδα «ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ»

Το 1878, μετά τη συμμετοχή τους στο τότε επαναστατικό κίνημα, ένας σημαντικός αριθμός Αρβανιτόβλαχων κατέφυγε στην Κέρκυρα, αλλά και τη Λευκάδα, τόσο από το ίδιο το Κεφαλόβρυσο ή Μετζιτιέ όσο και από το χειμαδιό που είχαν στο Λυκούρσι των Αγίων Σαράντα. Στην Κέρκυρα οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν λίγο έξω από την πόλη της Κέρκυρας, στη σημερινή συνοικία της Γαρίτσας. Το 1889 ο G. Weigand αναφέρει πως οι Αρβανιτόβλαχοι της Γαρίτσας αριθμούσαν γύρω στις 2.000 ψυχές. Αν και εκ των πραγμάτων στην Κέρκυρα έπαψαν να είναι νομαδοκτηνοτρόφοι και πολύ γρήγορα απώλεσαν τη βλάχικη γλώσσα, οι Αρβανιτόβλαχοι της Κέρκυρας διατήρησαν τη μνήμη της βλάχικης καταγωγής τους όπως και το διαφορετικό ενδυματολογικό τους τύπο μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20^ου αιώνα.

Η φορεσιά της Γαρίτσας πήρε το όνομά της από το ομώνυμο προάστιο της Κέρκυρας, τη Γαρίτσα. Κυριότερος οικισμός ήταν η Γαρίτσα που κατά την παράδοση εκεί πήρε την ονομασία αυτή από την οικογένεια Γκορίτσα. Όμως παρά το γεγονός αυτό, δεν αποτελεί κερκυραϊκή φορεσιά αλλά προέρχεται από την περιοχή της Ηπείρου^[1] και εμφανίστηκε στη Γαρίτσα όταν μετανάστευσαν στην Κέρκυρα κάτοικοι από το Λυκούρσι, ένα χωριό κοντά στους Αγίους Σαράντα.

Η φορεσιά αποτελείται από το πουκάμισο, τα μανίκια, τη τραχηλιά και το σιγκούνι. Το πουκάμισο διαθέτει χρωματιστά κεντήματα στον ποδόγυρο. Το σιγκούνι είναι μάλλινο ύφασμα κεντημένο με κορδόνι και είναι μακρύ μέχρι τα γόνατα και αμάνικο. Πάνω από το σιγκούνι φορούσαν το πισιλί ή πεσελί, από ίδιο ύφασμα με κεντήματα και στη συνέχεια ένα μικρό γιλέκι χωρίς μανίκια. Στη φορεσιά υπάρχουν ακόμη μια κόκκινη υφαντή ζώνη που δένει με πόρπη, το λεγόμενο τσουπράκι και μια κόκκινη υφαντή ποδιά με πολύχρωμα κεντήματα. Στα πόδια φορούσαν τα τσουράπια που είναι πλεκτές μάλλινες κάλτσες και για υποδήματα χρησιμοποιούσαν τσαρούχια με μαύρες φούντες.^[1]

Στο κεφάλι τοποθετούσαν το τσουπάρι, ένα κόκκινο φέσι ^[1] που έχει μπροστά ραμμένη κορώνα. Γύρω από αυτό τυλίγουν τα μαλλιά και πίσω πέφτει η τσιτσερώνια, ένα κόκκινο μακρύ μεταξωτό μαντήλι. Τέλος, δένουν ένα μαύρο μαντήλι που συγκρατεί τον κεφαλόδεσμο.

Όσον αφορά το στολισμό της φορεσιάς της Γαρίτσας, αυτός ήταν πλούσιος και περιλάμβανε διάφορων ειδών ασημικά. Στο στήθος τοποθετούνταν διπλά αλυσιδωτά κοσμήματα (τα κιουστέκια). Παρόμοιες αλυσίδες τοποθετούνταν και στη μέση ενώ τη διακόσμηση του στήθους συμπλήρωναν οι πόρπες.^[1]

Η Ήπειρος ήταν μέρος μιας επανάσταση του 1878 στην σειράς ελληνικών εξεγέρσεων που έλαβαν χώρα στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Η αποτυχία του κινήματος οφείλεται κυρίως στη απροθυμία της ελληνικής κυβέρνησης να υποστηρίξει ενεργά την επανάσταση

Αρ. XIX. ΤΙΤΛΟΣ. Πράξη του Κοινοβουλίου που θεσπίζει τον Ποινικό Νόμο για τα Εγκλήματα της Πειρατείας στα Ιόνια Νησιά.

Μέχρι και την επανάσταση για την ανεξαρτησίααπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη δημιουργία τουελληνικού κράτους, κύριοι πρωταγωνιστές δεν είναι τα ευρωπαϊκά βασίλεια, αλλά οι πειρατές και οι κουρσάροι. Έλληνες, Βενετοί, Οθωμανοί, Άγγλοι, Γάλλοι, Ολλανδοί, καιΒέρβεροι κάνουν ρεσάλτα σε εμπορικά πλοία, ενώ σπέρνουν τον τρόμο στις ακτές. Δουλεύουν για τον εαυτό τουςή για κάποια από τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής, λεηλατώντας ό,τι βρουν στο διάβα τους από την Μπαρμπαριά ως τις Κυκλάδες, αρπάζοντας ανθρώπους για σκλάβους. 

Το πρόβλημα των πειρατών διογκώθηκε σε τέτοιο βαθμό που ώθησε ακόμα και την κοινότητα της Κέρκυρας να διαμαρτυρηθεί στη Βενετία υποβάλλοντας αντίστοιχη αίτηση παραπόνων. Οι Κερκυραίοι ανέφεραν ότι Οθωμανοί πειρατές δρούσανε στα στενά της Κέρκυρας και έκαναν επιδρομές εναντίον τους. Αιχμαλώτιζαν και λήστευαν τα καράβια τους με ευκολία επειδή δεν υπήρχε καμία βενετική γαλέρα να τους υπερασπιστεί. Τόνιζαν επιπλέον ότι έπρεπε να ενισχυθεί η χερσαία αμυντική γραμμή στην ύπαιθρο ιδιαίτερα κατά την περίοδο της συγκομιδής γιατί τότε κορυφώνονταν οι ληστρικές αποβάσεις των πειρατών

Ποινικός Νόμο για τα Εγκλήματα της Πειρατείας στα Ιόνια Νησιά. 

ΠΡΟΟΙΜΙΟ. Η πειρατεία, αυτό το κακόβουλο επάγγελμα, το οποίο ορισμένοι άδικοι άνθρωποι στην ιδιαίτερη εξουσία τους ασπάζονται για να θηρεύουν αθώους εμπόρους, είτε στην Ανοιχτή Θάλασσα, είτε λιμάνια, στόλους, κανάλια και αλλού,  ήταν πάντα η διαρκής ανησυχία σε όλες τις εποχές, και από όλες τις κυβερνήσεις, να χρησιμοποιούν τα ισχυρότερα μέσα για την επιβολή της.

«Άνθρωποι στην ιδιαίτερη εξουσία τους ασπάζονται ..»Εμφανέστατα φαίνεται ότι οι πειρατές είχαν στήριξη από άτομα της Εξουσίας

Αυτή η κυβέρνηση έχει ως κύριο στόχο να απαγορεύσει αυτούς τους κοινούς εχθρούς, αφού χωρίς την ελευθερία των θαλασσών που τις περιβάλλουν, δεν θα μπορούσαν να έχουν ασφαλείς διαδρομές μέσω των οποίων επικοινωνούν μεταξύ τους. Και είναι ιδιαίτερα αφοσιωμένη στην προστασία από κινδύνους των ναυτικών αυτών των νησιών που έχουν αφιερωθεί στη ναυσιπλοΐα, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους. Συνεπώς, με στόχο τη διατήρηση της ακίνδυνης εμπορικής και ναυσιπλοΐας αυτών των Πολιτειών, θεσπίζεται με το παρόν, με την εξουσία της Αυτού Υψηλότητας του Προέδρου και της Εξοχότατης Γερουσίας, με τη συμβουλή και τη σύμφωνη γνώμη της Ευγενέστατης Λαϊκής Συνέλευσης των Ηνωμένων Πολιτειών των Νήσων σε αυτή τη Δεύτερη Συνάντηση του Δεύτερου Κοινοβουλίου, και με την έγκριση της Αυτού Εξοχότητας του Ύπατου Αρμοστή του ΚΥΡΙΑΡΧΟΥ Προστάτη, καθιερώνεται και διατάσσεται ως εξής:

Άρθρο 1. Όσοι από τους Ιόνιους υπηκόους, χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση ή με κατάχρηση αυτής, με οπλισμένα πλοία ή βάρκες, ή στην ανοιχτή θάλασσα ή σε λιμάνια, λιμάνια, κανάλια ή στις ακτές, επιτίθενται σε άλλο πλοίο οποιουδήποτε έθνους χρησιμοποιώντας όπλα, απειλές, ξυλοδαρμό ή τραυματισμό ανθρώπων, πεπεισμένοι ότι το κάνουν, θα πρέπει να υποστούν την ποινή των εσχάτων βασανιστηρίων.

Οι επιθέσεις των πειρατών δεν γίνονταν μόνο σε πλοία στη θάλασσα αλλά «…βάρκες, ή στην ανοιχτή θάλασσα ή σε λιμάνια, λιμάνια, κανάλια ή στις ακτές, επιτίθενται σε άλλο πλοίο οποιουδήποτε έθνους χρησιμοποιώντας όπλα, απειλές, ξυλοδαρμό ή τραυματισμό ανθρώπων, πεπεισμένοι ότι το κάνουν, θα πρέπει να υποστούν την ποινή των εσχάτων βασανιστηρίων.»

Επιπλέον, όλη η περιουσία τους θα δημευθεί προς όφελος του Υπουργείου Οικονομικών, εκτός από το νόμιμο μερίδιο των παιδιών τους, την αφαίρεση των προικών και τυχόν χρέη που ενδέχεται να γνωστοποιηθούν.

Άρθρο 2. Ομοίως, όλοι οι ξένοι που, χωρίς νόμιμη άδεια ή με κατάχρηση αυτής, ενώ ταξιδεύουν στις θάλασσες με πλοία ή οπλισμένες λέμβους, ή στην ανοιχτή θάλασσα, ή σε λιμάνια, τέρματα, κανάλια ή στις ακτές, επιτίθενται σε πλοία χρησιμοποιώντας βία ή απειλούν ή συχνά οδηγούν ανθρώπους, συλλαμβάνονται και πείθονται ότι είναι και εχθροί και εχθροί, τιμωρούνται με την απόλυτη ποινή.

«Οι αλλοδαποί που καταλαμβάνουν ή λεηλατούν πλοία αγκυροβολημένα, ενώ τα πληρώματά τους βρίσκονται στην ξηρά ή έχουν αποσπαστεί με άλλο τρόπο, θα υπόκεινται επίσης στην ίδια ποινή. »

Άρθρο 3. Όσοι παρέχουν οποιαδήποτε βοήθεια στους ίδιους τους Πειρατές, είτε με τα πλοία τους, είτε δανείζοντας οικειοθελώς τις βάρκες τους, είτε εγκαταλείποντάς τες σε απομακρυσμένα μέρη όπου είναι συνηθισμένοι σε συχνούς

ληστές που θα μπορούσαν να τους χρησιμοποιήσουν, είτε προμηθεύοντάς τους με όπλα και πυρομαχικά, είτε προμηθεύοντάς τους με προμήθειες, είτε παρέχοντάς τους καταφύγιο, είτε αλληλογραφώντας μαζί τους, είτε λαμβάνοντας ειδοποιήσεις από αυτούς, είτε ανακοινώνοντας σε αυτούς νέα, και τέλος, με οποιονδήποτε άλλο τρόπο τους βοηθούν, θα υπόκεινται επίσης στην ίδια ποινή.

Κερκυραίοι καραβοκύρηδες που έδρασαν ως κουρσάροι  και πειρατές ήταν οι Χριστόφορος  Κοντόκαλης, Στυλιανός Χαλικιόπουλος, Γεώργιος Κοκκίνης, Πέτρος Μπούας, Φιομάχος και ο Πέτρος Λάντζας

Άρθρο 4. Εάν ένας Πλοίαρχος ή Πλοίαρχος ενός Πλοίου, ή οποιοσδήποτε ναύτης, πουλήσει το ίδιο το Πλοίο σε Πειρατές τους οποίους έχει αναγνωρίσει ως τέτοιους, ή εάν σχεδιάσει ή υποκινήσει οποιαδήποτε εξέγερση μεταξύ του πληρώματος, θα θεωρείται Πειρατής και θα τιμωρείται όπως παραπάνω.

H ανταρσία θεωρείτο πειρατεία

 Άρθρο 5. Κανένας Ιόνιος υπήκοος δεν θα επιτρέπεται να αγοράζει αγαθά από τέτοιους Πειρατές (εκτός αν γνωστοποιήσει ότι δεν γνώριζε ότι ήταν Πειρατές) είτε ιδιωτικά είτε δημόσια, ούτε στα Νησιά ούτε οπουδήποτε αλλού, με την ποινή όχι μόνο της δήμευσης όλων των αντικειμένων και αγαθών που αγοράστηκαν, αλλά και της φυλάκισης τριών ετών.

Αναφέρεται φυλάκιση. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η αγγλική αρμοστεία με απόφασή της ανέλαβε την οικοδόμηση των φυλακών Κερκύρας με σκοπό την αυστηρή  απομόνωση. Οι φυλακές αυτές κατασκευάσθηκαν κατά τη διετία 1831-1832

Άρθρο 6. Απαγορεύεται στους Ιόνιους υπηκόους καθώς και στους ξένους να πουλούν, είτε δημόσια είτε ιδιωτικά στα Νησιά, οποιαδήποτε περιουσία ή αγαθά που γνωρίζουν ότι έχουν λεηλατηθεί από παράνομους πειρατές, με την ποινή της αφαίρεσης όλης αυτής της περιουσίας και αγαθών από αυτούς για επιστροφή στους ιδιοκτήτες που τα ανακτούν, και τιμωρούνται με φυλάκιση τριών ετών.

Η διάθεση των κλοπιμαίων

 Άρθρο 7. Όσοι ανακτήσουν τα λάφυρα από την εξουσία των Πειρατών θα λάβουν, ως ανταμοιβή για την εργασία τους και τον κίνδυνο της ζωής τους, το ένα τρίτο των πραγμάτων που ανακτήθηκαν από αυτούς, ενώ τα άλλα δύο τρίτα θα παραμείνουν ως ιδιοκτήτες, αλλά υπό τους ακόλουθους όρους. μεταξύ άλλων. Ότι εντός το πολύ είκοσι τεσσάρων ωρών, από την άφιξή τους σε οποιοδήποτε λιμάνι, πρέπει να εμφανιστούν ενώπιον της αρμόδιας αρχής του τόπου, υποβάλλοντας ακριβή και λεπτομερή δήλωση (των ενεργειών που ελήφθησαν για την ανάκτηση της κλεμμένης περιουσίας), απαριθμώντας όλους τους μάρτυρες που ήταν παρόντες στο συμβάν ή που θα μπορούσαν διαφορετικά να το γνωρίζουν. α.* Ότι στον τόπο όπου γίνεται η προαναφερθείσα δήλωση πρέπει να ζητήσουν από την αρμόδια αρχή την εξέταση των ορισθέντων μαρτύρων τους· αυτοί πρέπει να είναι ορκισμένοι, οι οποίοι έχουν εξεταστεί εκ των προτέρων· οι μάρτυρες αυτοί, ωστόσο, μπορούν να επαναληφθούν κατόπιν αιτήματος του Δημοσίου ή των ενδιαφερομένων μερών, προκειμένου να διαπιστωθεί η αλήθεια. 3.» Εάν η διαταχθείσα αναφορά δεν κατατεθεί ή εάν το αναφερόμενο γεγονός αντικρουστεί, όχι μόνο θα χάσουν το δικαίωμα να απαιτήσουν το ένα τρίτο της ανακτημένης περιουσίας, αλλά θα θεωρηθούν ένοχοι συνωμοσίας με τους Πειρατές ή απόπειρας απάτης εναντίον όσων ληστεύτηκαν και, ως εκ τούτου, υπόκεινται σε ποινή φυλάκισης τριών έως έξι ετών, η οποία ποινή αυξάνεται ανάλογα με τις περισσότερο ή λιγότερο επιβαρυντικές περιστάσεις.

Άρθρο 8. Δεδομένου ότι μερικές φορές είναι δύσκολο για τους ιδιοκτήτες να αποδείξουν αποδεικτικά στοιχεία που προκύπτουν από μάρτυρες ή από έγγραφα της περιουσίας τους, έχουν την εξουσιοδότηση να την αποδείξουν ακόμα και με τον δικό τους όρκο, υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι παρέχουν κάποια έγκυρη ένδειξη.

 Άρθρο 9. Σε περίπτωση ναυαγίου, οι πειρατές δεν θα απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα που παρέχουν οι νόμοι στα θύματα ναυαγών, αλλά όλα που μπορούν να ανακτηθούν θα ανήκουν στους ιδιοκτήτες που τα διεκδικούν.

 Άρθρο 10. Δεδομένου ότι η κλεμμένη περιουσία παραμένει πάντα δικαιωματικά ιδιοκτησία των λεηλατημένων, θα έχουν το δικαίωμα να την ανακτήσουν εντός ενός έτους, το οποίο θα αρχίσει να υπολογίζεται από την ημέρα της καταγγελίας ή από την ημέρα της ανάκτησης σε περίπτωση ναυαγίου ή από την ημέρα κατά την οποία ανακαλύφθηκε η δόλια πώληση ή αγορά όπως παραπάνω. Μόλις λήξει η προαναφερθείσα περίοδος χωρίς να ζητηθούν, θα ωφελήσουν το Υπουργείο Οικονομικών. Ωστόσο, τα περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να κατασχεθούν θα διατεθούν πριν από το τέλος του έτους εάν απειλούν να υποβαθμιστούν. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, πρέπει να διατηρούνται στην αρχική τους κατάσταση μέχρι τότε.

 Άρθρο 11. Τα πλοία που κατασχέθηκαν από πειρατές θα ανήκουν σε εκείνους που μπόρεσαν να τα συλλάβουν, και όσοι ληστεύτηκαν και λεηλατήθηκαν θα έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν αποζημίωση για τα ίδια τα πλοία.

 Άρθρο 12. Όσοι, αν και δεν έχουν συνηθίσει να είναι πειρατές, αλλά εισέρχονται κρυφά στα πλοία και κάνουν επιδρομές στις ακτές τους, πιστεύοντας ότι βρίσκονται υπό τον δικό τους έλεγχο, θα καταδικάζονται σε δέκα χρόνια φυλάκισης, εκτός εάν χρησιμοποιήσουν βία ή απειλές ή δεν προσβάλουν το άτομο, οπότε θα καταδικαστούν στην απόλυτη ποινή.

Άρθρο 13. Όλοι όσοι μπορεί να γνωρίζουν το χαρακτηριστικό, υπό την προϋπόθεση ότι δεν κατηγορούνται από το Υπουργείο Οικονομικών, πρέπει να εξεταστούν και να ακουστούν ως μάρτυρες, και οι καταθέσεις τους θα αξιολογηθούν, όταν οι περιστάσεις που αναφέρουν, είτε από τους ίδιους, είτε με άλλο τρόπο αποδειχθούν αληθείς. Άρθρο 14. Το παρόν έγγραφο θα τυπωθεί στα ελληνικά και στα ιταλικά, θα δημοσιευτεί και θα αποσταλεί σε όλα τα νησιά, στις αρμόδιες αρχές, για την εκτέλεσή τους.

Κέρκυρα 19 Μαρτίου 1825.

Οι Κερκυραϊκές εφημερίδες τον 18^ο και 20 αιώνα

Ως εφημερίδα χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε έντυπη περιοδική έκδοση της οποίας η περιεχόμενη ύλη αφορά κατά πλειονότητα ειδησεογραφία τρεχόντων γεγονότων της περιόδου στην οποία εκδίδεται (ημερήσια, εβδομαδιαία κ.λπ.).

Από όταν η Αγγλική Προστασία έδωσε μια σχετική ελευθερία στην δημοσιογραφία άρχισαν προς το τέλος του 18^ου αιώνα να εκδίδονται στην Κέρκυρα οι πρώτες Ελληνόγλωσσες εφημερίδες με ποικιλία θεμάτων και μορφών. Κύριος συντελεστής ήταν πάντα ο εκδότης. Η σάτιρα ήταν μια μορφή που προτιμάτο καθ’ ότι ήταν πιο ευκολοδιάβαστη από τον απαίδευτο λαό. Οι εκδότες ήταν αυτοί που έδιδαν την καθοδήγηση προς τα πού ήθελαν να οδηγήσουν την εφημερίδα τους. Αυτό που καθόριζε τον δρόμο της εφημερίδας εξαρτιόνταν από πολλούς παράγοντες οι οποίοι πολλές φορές ήταν και χρηματοδότες για το άνοιγμα μιας νέας εφημερίδας. Κύριοι παράγοντες χορηγίας ήταν οι πολιτικοί, οι φιλόδοξοι, οι εργοστασιάρχες με σκοπό την ανάπτυξη των προϊόντων τους σε σχέση με τον ανταγωνισμό, οι ναυτιλιακές εταιρίες και οι ιδεολογικές διαφορές που υπήρχαν στα στρώματα της επικρατούσας τάξης. Ποιοι κέρδιζαν από τα χρήματα των χορηγιών (εξαγορών); Μα φυσικά οι εκδότες.

Οι εκδότες κανόνιζαν το εργατικό προσωπικό που ασχολείτο με την έκδοση, αυτοί επέλεγαν τους δημοσιογράφους  που θα χρησιμοποιούσαν. Οι δημοσιογράφοι δεν έπρεπε να είναι ελεύθεροι σε αντικειμενική δημοσιογραφία αλλά τα άρθρα τους πρέπει να στηρίζουν τον εκδότη και τις ιδέες του. Πολλοί δημοσιογράφοι, ελάχιστα αμειβόμενοι, έχασαν τις δουλειές τους προσπαθώντας να πάρουν πιο αντικειμενικές  θέσεις.

Ένα παράδειγμα. Εκτός από βουλευτής Κερκύρας 1833-1895 ο Πολυχρόνης Κωνσταντάς ήταν και συντάκτης των παρακάτω εφηµερίδων: «ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΙΣ», η οποία πρωτοεκδόθηκε το Νοέµβριο του 1870 και εκδιδόταν µέχρι το 1874, «ΕΡΓΑΤΑΙ» που κυκλοφόρησε µεταξύ του 1881 και 1882 και «ΛΑΟΣ» που πρωτοεκδόθηκε το 1891 .

Οι εφημερίδες, όπως ήταν φυσικό είχαν και μεταξύ τους οξύ ανταγωνισμό. Άρθρα της μιας επικρίνονταν από την άλλη, εξυπηρετώντας πάντα, η καθεμιά, τα δικά της συμφέροντα. Δημοσιογράφοι εξαγοράζονται από ανταγωνιστές και μεταπηδούσαν από μια εφημερίδα σε άλλη.

Είναι προφανές ότι η εξάπλωση του τύπου, που έφερνε ειδήσεις αλλά μπορούσε και να διαμορφώσει και να επηρεάσει την κρίση των αναγνωστών του, θα αντιμετωπιζόταν με δυσπιστία από τις αρχές Ετσι

οι πρώτες ενδείξεις λογοκρισίας εμφανίστηκαν σχεδόν ταυτόχρονα με τις πρώτες εφημερίδες

 Παραθέτουμε το πρώτο φύλλο της εφημερίδας το ΚΕΝΤΡΙ όπου φαίνονται με μια προσεκτική ματιά  όσα περιγράψαμε μέχρι τώρα.

Είναι τεράστιος ο αριθμός των εφημερίδων που εκδόθηκαν στην εξεταζόμενη χρονική περίοδο για ένα νησί του μεγέθους της Κέρκυρας.

Η έκδοση ίσως ήταν εύκολη το πρόβλημα ήταν η χρονική διάρκεια της εφημερίδας .Δεν ήταν εύκολο η συντήρησης των. Αυτό εξαρτιόνταν από τα έσοδά της. Εάν δεν χρηματοδοτείτο από κάποια πηγή τότε η πώληση των φύλλων της ήταν πολύ δύσκολη. Λίγοι από τους κατοίκους της Κέρκυρας ενδιαφέρονταν για το τι γράφουν οι εφημερίδες, για το λόγο αυτόν πολλές εκδίδονταν σαν σατυρικά φύλλα . Τα έσοδά τους  όπως είπαμε προέρχονταν από χορηγίες και από διαφημίσεις που σιγά-σιγά άρχισαν να εφαρμόζονται , υπό την μορφή δημοσιευμάτων στη αρχή και στην συνέχεια απέκτησαν και εικονική παρουσία.   

Αρμοστής Τζον Γιανγκ (John Young)

Αρμοστής Τζον Γιανγκ (John Young)

Ήλθε στην Κέρκυρα 13 Aπριλίου1855- και αποχώρησε 25 Ιανουαρίου1859

Ιδού οι σκέψεις των Κερκυραίων για τον Αρμοστή Γιανγκ

Μεταξύ άλλων ο Γιανκ έκανε πρόταση να παραχωρηθούν πέντε νησιά του Ιονίου στην Ελλάδα και να διατηρήσει η Αγγλία την Κέρκυρα και τους Παξούς ως αποικιακή κτήση, ισχυριζόμενος ότι οι ίδιοι οι κάτοικοι δεν επιθυμούσαν να χωριστούν από την Αγγλία. Όταν το έγγραφο αυτό έγινε γνωστό ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Σαν ξαφνικός κεραυνός που σέρνεται πάνω από τα κεφάλια των Ιονίων , η αιφνίδια εμφάνισης του καταχθόνιου σχεδίου που κατατάραξε τα νησιά. Έκπληκτος   και εμβρόντητος έμεινε καθένας κατ’ αρχάς , αλλά ταχέως εξεδήλωσε την γενική αγανάκτηση και ακολούθησε γενικός προφανής παροξυσμός.   Η βουλή μάλιστα εξέδωσε πρακτικό διακηρύττοντας ότι η μόνη θέλησή τους ήταν να σταματήσει η αγγλική προστασία και να ενωθεί η Επτάνησος με την ελεύθερη Ελλάδα καθώς επίσης ο κάθε αντιπρόσωπος της βουλής είναι έτοιμος να το υπογράψει ‘όχι απλώς διά της μελάνης αλλά δι’ αυτού του αίματός του’.

 Η νοοτροπία Γιανκ δημιούργησε πολλές αντιπαραθέσεις

Κατά την πρωία της 9 Αύγουστου 1858 προσορμίζουν·

εις τον λιμένα της Κέρκυρας τρία μεγάλα οθωμανικά πολεμικά πλοία, μεταφέροντα στρατεύματα του Σουλτάνου εις τις

παράλιες της απέναντι Ηπείρου,

σε γνώσει της Αρμοστείας Εν  ριπή οφθαλμού ό

άρτος εξέλειπε από την αγορά. Οι δραστηριότεροι της αγοράς μεταπράτες είχαν μεταφέρει όλον τον άρτο εντός

λέμβων, εις διπλάσια τιμήν τον πωλήσεων εις τα

τουρκικά πλοία. Παραπονείται, μεγαλοφώνως και κατακραυγάζει ό λαός κατά της αιφνίδιας ελλείψεως του άρτου. Τότε

δε, επιταγή του αγορανόμου εξάγεται εκ των λέμβων, έτεινες ευρίσκοντο εντός των περιφραγμάτων τού υγειονομείου και του

τελωνείου και ήσαν προσδεμένες εισέτι, όλος ό άρτος και

εκτίθεται εις την αγορά: εις δε τους 'Οθωμανούς προσφέρεται γαλέτα όση θέλουν. Οι αρτοποιοί εν τούτοις κατασκευάζουν ευθύς άρτο, ως πλείστον αδύνατο Οι τούρκοι

αναχωρούσαν εκ Κερκύρας προμηθευμένοι αφθόνως όσων είχαν ανάγκην, και κατ’ ουδενός παραπονούμενοι ό εν Κέρκυρα Οθωμανός πρόξενος ουδέν παράπονο παρουσιάζει ή

οθωμανική κυβέρνηση περί του γεγονότος ουδέν ουδέποτε

αναφέρει· ιδού ή πρώτη αιτία διχόνοιας , αρμοστή και γερουσίας η οποία τοσούτον είχε ταράξει.

Το επεισόδιο τις 11^ης Αυγούστου 1858 κατά την λιτανεία του Αγ. Σπυρίδωνος 

   Πέντε επαρχιακοί Σύμβουλοι Κερκύρας, στερηθέντες με επιταγή της Γερουσίας της θέσεως, ην κατά τας επισήμους θρησκευτικές λιτανείας πάντοτε κατείχαν, και εις την οποία φρονούν ότι είχαν δικαίωμα, κατά την 11-23 Αύγουστου 1838 τελευταίοι και ως ιδιωτεύοντας πολίτες ακολούθουν επισήμως του λειψάνου του ‘Αγίου Σπυρίδωνος λιτανεία, ήτις κατ’έτος εν τη ημέρα εκείνη τελείται εις Κέρκυρα. Ενώ ή λιτανεία ίστατο υπό τα ανάκτορα των αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου, οι πέντε εκείνοι αναχώρησαν σιωπηλώς και ήσυχα. Απεχώρησαν της λιτανείας δυσαρεστηθέντες διότι είδαν τινές εις τον εξώστη του παλατιού, όπου ο αρμοστής και άλλοι άγγλοι ευρίσκοντο, λίαν πρόχειρα ενδεδυμένους· μη ανεχόμενοι να βλέπουν ιστάμενο υπό τούς πόδας θνητών το ιερόν λείψανο, το όποιον επισήμως εν λιτανεία περιφέρετε· μη υποφέροντες ν’ ηχούσαν οι προσαγόμενες δεήσεις προς τον Ύψιστο κατά την στιγμήν εκείνην υπέρ ανθρώπων, ούτινος ούτε την γλώσσα εννοούν διά της όποιας αι δεήσεις γένοιτο, ούτε εις την αγιότητα του λειψάνου πίστευαν. Καταφθάνουν οι επαρχιακοί σύμβουλοι εν τη εκκλησία την λιτανεία και λαμβάνουν μέρος εις τας και εκεί τελούμενες δεήσεις υπέρ της προστάτιδας ανάσσης, τού εν Επτανήσω αντιπροσώπου αυτής και της ιονίου κυβερνήσεως. Μετά απαγόρευση ολίγων ήμερων, τη συναίνεση του αρμοστού και της Γερουσίας, δι’ αρχιεπισκοπικής διαταγής ορίζετε όπως μη ίστανται εις το έξης αι θρησκευτικές λιτανείες υπό τα ανάκτορα , αι δε επίσημοι δεήσεις γίνονται μόνον εν τη εκκλησία  ιδού ή κατά της αυτής Μεγαλειότητας της προστάτιδας Ανάσσης γινομένη ύβρις, ην ή λίαν ζηλωτή γερουσία ήθελε να ίδει εκδικουμένη.

   ‘Ο ‘Υπουργός της Κυβέρνησης γράφων προς τον αρμοστή επί των απαίσιων εκείνων διενέξεων, βεβαίου εν πρώτοις περί τηςαυτού  βαθειάς προσοχής και τού εγκαρδίου ενδιαφέροντος υπέρ των διασήμων εκείνων νήσων, εν ες ήμεγάλη Βρεττανία προστατεύει την ελευθερία και την ανεξαρτησία φυλής, ης οι πρόγονοι προήγαγαν τας τέχνας0ι οποίες πολίτευσαν τα έθνη. 

Ο Γιανκ είχε να αντιμετωπίσει και τις αντιπαραθέσεις των δύο αντίθετων πολιτικών ρευμάτων που είχαν ήδη δημιουργηθεί. Όπως ήταν φυσικό, η αγγλική επέμβαση στα πράγματα της Ιονίου Κοινοπολιτείας είχε δημιουργήσει δυο αντίπαλες παρατάξεις. Από τη μία υπήρχαν οι αριστοκράτες αγγλόφιλοι τους οποίους η αντιπολίτευση έδωσε το χαρακτηριστικό όνομα ‘οι Καταχθόνιοι’ και από την άλλη οι άνθρωποι που θεωρούσε τους Άγγλους καταπιεστές και ονομαζόταν κόμμα των Ριζοσπαστών με κύριο σκοπό την ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα.

Ο «κόμπος είχε φτάσει στο χτένι». Η Έλληνες της Επτανήσου ζητούσαν άμεσα την Ένωση με την Ελλάδα η οποία δεν άργησε να έλθει.

• Το επεισόδιο τις 11^ης Αυγούστου 1858 κατά την λιτανεία του Αγ. Σπυρίδωνος