Η Μπελ Εποκ είναι ένα απαύγασμα μιας εσωτερικής καταπίεσης που επεκράτησε στους προηγούμενες εποχές. Άρχισε στα μέσα του 19^ου αιώνα και επεκράτησε μέχρι και τα μέσα του 20^ου   Χαρακτηριστικό της εποχής ο νεοπλουστισμός. Η επινόηση των επαγγελματικών δείπνων επεκτάθηκε στις ανώτερες τάξεις, και η σαμπάνια τελειοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της Μπελ Επόκ. Τα φανταχτερά φτερά και οι γούνες ήταν το πιο εμφανές χαρακτηριστικό της μόδας τότε. Τα ρούχα υψηλής ραπτικής εμπνέονταν πια στο Παρίσι, το κέντρο της Μπελ Επόκ, όπου συγκεντρώνονταν η μόδα, η οποία άρχισε να κινείται σε ετήσιο ρυθμό Τα βαγόνια των σιδηροδρόμων χωρίζονταν αυστηρά σε πρώτης και δεύτερης θέσης, αλλά οι πλούσιοι άρχισαν να μισθώνουν ιδιωτικά βαγόνια με αποκλειστικό χαρακτηριστικό τους την υπερπολυτελή άνεση. Ο μποέμικος τρόπος ζωής απέκτησε διαφορετική αίγλη, που επιδιώχθηκε κυρίως στα καμπαρέ Το θέατρο καμπαρέ έγινε πολύ δημοφιλές. Μουσικά, η Μπελ Επόκ χαρακτηρίστηκε από τη μουσική καμπαρέ. Αυτό το είδος δεν θεωρήθηκε "σοβαρή" μουσική, αλλά, μάλλον μικρά κομμάτια που θεωρούνταν προσιτά προς το γενικό κοινό. Εκτός από τα έργα για σόλο πιάνο, βιολί και πιάνο, η Μπελ Επόκ ήταν διάσημη για το μεγάλο ρεπερτόριο σε τραγούδια (μελωδίες, ρομάντζα, κ.λπ.) . Ακόμη και ως ερμηνευτές, οι τραγουδιστές φοβόντουσαν να την τραγουδήσουν με "σοβαρές" αιτιολογικές σκέψεις. Στην περίοδο αυτή, το βάλς άκμασε.Μέσα σ’ αυτή την εποχή ήκμασε ο Κερκυραίος μουσικός Τώνης Φαρούγγιας.

Τώνης Φαρούγγια

Πολλοί από τους Κερκυραίους μαθητές των φιλαρμονικών του νησιού διέπρεψαν εκτός Κερκύρας ιδιαίτερα στις αρχές του 20^ου αιώνα. Ένας από αυτούς ήταν και ο Τώνη Φαρούγγια. Ιδιαίτερα στοιχεία για τη ζωή του και τις συνθέσεις του μας έστειλε ο εγγονός του Αντώνιος Ρόμπος.

 

Σύντομο βιογραφικό του Τονυ Φαρουγγια

 

    Γεννήθηκε στη Κέρκυρα το 1891
    Ο πατέρας του ήταν ο Angello Faruggia (Βιβλιοπώλης-Βιβλιοδέτης) και η μητέρα του η Ροζίνα Μισόρη 
   Ο Τόνυ Φαρούγγιας μεγάλωσε στη Κέρκυρα σπούδασε μουσική και πήρε δίπλωμα καθηγητή φλάουτου σε πολύ νεαρή ηλικία. Είναι καταχωρημένος στην ιστοσελίδα της Φιλαρμονικής Εταιρίας Κερκύρας ως διατελέσας καθηγητής στις αρχές του 20 αιώνα, μαζί με τον αδελφό του τον Μάριο (Μαριανό Φελίτζε), ο οποίος ήταν κι αυτός μουσικός καθηγητής βιολιού καταχωρημένος στην ιστοσελίδα της Φιλαρμονικής Εταιρίας Κερκύρας ως διατελέσας καθηγητής στο τέλος του 19^ου αιώνα

    Ο Τόνυ μετακόμισε στην Αθήνα σε ηλικία 27 ετών και το 1920 παντρεύεται την Ειρήνη Αρμένη, πατρός Αναστάσιου Αρμένη εμπόρου πιάνων (γεννηθέντα στη Κέρκυρα ) και μητρός (δεν θυμάμαι το μικρό της όνομα) της οικογενείας Αμαράντου  από τη Κέρκυρα. Με την Ειρήνη απέκτησαν δυο θυγατέρες την Γιολάντα και τη Μιράντα
     Ο  Φαρούγγιας με την οικογένειά του  εγκαταστάθηκε στο κέντρο της Αθήνας, αρχικά στην οδό Σωκράτους και αργότερα στους πρόποδες του Λόφου Στρέφη όπου έζησε μέχρι τις τελευταίες του στιγμές.

    Το κύριο επάγγελμα του  ήταν να παίζει σαν μουσικός σε ζωντανές ορχήστρες μουσικών θεάτρων.

    Ο ίδιος ίδρυσε τη δεκαετία του 1930 ένα μουσικό σχήμα  με την επωνυμία «Faruggia Jazz Band» και έκανε διαρκείς εμφανίσεις σε δημοφιλή καμπαρέ

    Ο Τόνυ Φαρουγγιας έγινε γνωστός πιο πολύ από τις μουσικές του συνθέσεις που είχαν κυκλοφορήσει από το 1929 μέχρι το 1940 περίπου. Τα τραγούδια του ερμήνευσαν γνωστοί τραγουδιστές όπως η Κάκια Μένδρη, η Σοφία Βέμπο, η Δανάη, Πέτρος Επιτροπάκης. Τους στίχους των τραγουδιών του είχαν γράψει επίσης γνωστοί στιχουργοί όπως ο Αιμίλιος Σαββίδης, Πώλ Μενεστρέλ, Κώστας Κοφινιώτης, Ορφέας Καραβίας, Γιάννης Θεοδωρίδης

     Ο Τόνυ Φαρουγγιας πέθανε το 1956 στο σπίτι του στη οδό Ζωοδόχου Πηγής στην Αθήνα σε ηλικία 66 ετών αλλά άφησε πίσω του τις όμορφες μελωδίες του

Συνθέσεις 

Μπάρμπα Θοδωρής,

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Φαρούγγιας Τώνης, Μενεστρέλ Πωλ, Γιαννούσης Περ

Εκδότης: Σταρρ

Σημειώσεις: Τραγουδάκι παλιό και μοντέρνο "Όλα τα Νέα Θεατρικά Τραγούδια" 1934

Tango

Πρώτες Λέξεις:

Για τις πίκρες τ' άτιμου ντουνιά λεφτό μη δίνεις

Πες μου γιατί

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Εκδότης: Σταρρ

 

A Irene

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τ

Στιχουργός: Καραβίας Ο.

Εκδότης: Γαϊτάνος, Κωνσταντινίδης, Στάρρ

 

Λυσσάρικο φιλί

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Λώρος Σ

Εκδότης: Σταρρ

 

Δεν θέλω πια γιο γιο

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Μπακόπουλος Τάσος

Εκδότης: Κωνσταντινίδης Γρηγόρης

 

Μέσ' το κρασί

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Μπακόπουλος Τάσος

Εκδότης: Κωνσταντινίδης Γρηγόρης

 

Πως θέλω ακόμα

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Καραββίας Ορφέας

Εκδότης: Φέξης Γ

Tango

 

Για ύστερη φορά

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Β., Γ

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης, Κωνσταντινίδης Γρηγόρης, Σταρρ

 

Baiser tzigane

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης, Κωνσταντινίδης Γρηγόρης, Σταρρ

 

Μικρούλα μου

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Σημειώσεις: Γράφτηκε για τις γιορτές της Πλάκας Το Τραγούδι Ιαν 1935

Καντάδα

 

Στο στόμα θέλω

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Μενεστρέλ Πωλ, (Γιάννης, Χυδίρογλου)

Εκδότης: Κωνσταντινίδης Γρηγόρης, Σταρρ

Foxtrot

 

Ας όψονται τα μάτια της

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

1936

 

Θα φύγω γιά πάντα

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Κοφινιώτης Κώστας

1940

 

Είναι καιρός να ξεχάσεις

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Κοφινιώτης Κώστας

1940

 

Θα είναι πολύ αργά

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

1934

 

Μοντέρνα κορίτσια

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Μενεστρέλ Πωλ, (Γιάννης, Χυδίρογλου)

Σημειώσεις: "Όλα τα Νέα Θεατρικά Τραγούδια 1934"

1934

Foxtrot

 

Άντρες, άντρες

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Μενεστρέλ Πωλ, (Γιάννης, Χυδίρογλου)

Σημειώσεις: Στον αγαπητό φίλο Χρ. Χαιρόπουλο που προσπάθησε να εξευτελίσει τη Γυναίκα με το "Γυναίκες... Γυναίκες"

1931

Tango

 

Μ' ένα φιλί αγάπη μου

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Σημειώσεις: Από το φιλμ "Μάγια η Τσιγγάνα" "Ελληνικό Τραγούδι"

1943

 

Ρεβάνς της γυναίκας, η

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Μενεστρέλ Πωλ, (Γιάννης, Χυδίρογλου)

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης

Έργο: Άντρες, Άντρες

Σημειώσεις: Από το έργο "Άντρες, 'Άντρες"

1931

 

Καρδιές π' αγάπησαν

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης
Τραγουδιστής: Φρέτσας, Ριχάρδος

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης

1935

Tango

 

Σβήσαν τα όνειρά μου

Τραγουδιστής: Βλαχοπούλου Ελένη

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Οικονομίδης Η, Καραββίας Ορφέας

Εκδότης: Μακρής Ζαχαρίας

Tango

Έργο: Κόμισσα Σάρα

Σημειώσεις: Από την οπερέτα "Κόμισσα Σάρα"

Σύμφωνα με την παρτιτούρα, το τραγούδι προέρχεται από το έργο "Η κόμισσα Σάρα" και είναι σύνθεση του Τώνη Φαρούγγια σε στίχους του Ορφέα Καραβία.
Πρόκειται για ένα από τα δύο τραγούδια (βλέπε παρακάτω περ. Τα παρασκήνια) που συνέθεσε ο Τώνης Φαρούγγιας για την προβολή στην Ελλάδα της ιταλικής βουβής κινηματογραφικής ταινίας μικρού μήκους "La contessa Sara", σε σκηνοθεσία Roberto Roberti με πρωταγωνίστρια τη Francesca Bertini

ΣΒΥΣΑΝ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΜΟΥ Ανδρεας Λαζαρου Τ Φαρουγγια Ορ Καραβια - YouTube

Φύγε

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης

Σημειώσεις: "Τραγούδι" Αυγ 1937 "Τραγούδι" Σεπ 1937

1937

 

Αυτός ο χωρισμός

Τραγουδιστής: Μένδρη Κάκια, Δελένδας Αντώνης

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης

Σημειώσεις: Η Κάκια Μένδρη ήταν δασκάλα πριν γίνει τραγουδίστρια. Αναφέρεται στο "Το Τραγούδι" Ιαν 1935,

1935

Tango romance

Αυτός ο Χωρισμός - YouTube

 

Τι είναι το one - step;

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Καραββίας Ορφέας

Εκδότης: Σταρρ

Σημειώσεις: Ξέρετε τι είναι το one - step;;

one step

 

Ας όψονται τα μάτια της

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Σημειώσεις: Ο Αιμίλιος Σαββίδης ήταν οδοντογιατρός, πριν γίνει στιχουργός

1936

 

Καμμιά δεν αγαπάει

Τραγουδιστής: Σεϊτανίδης Bάσος, Κοντόπουλος Κώστας

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Μπακόπουλος Τάσος

Εκδότης: Σταρρ

Σημειώσεις: Η μεγάλη επιτυχία του Βάσου Σεϊτανίδη "Όλα τα Νέα Θεατρικά Τραγούδια" 1934 "

(2) Καμια δεν αγαπαει Κ.Κοντοπουλος - YouTube

 

29 Δεκεμβρίου

Τραγουδιστής: Γονίδης Νίκος

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Καραββίας Ορφέας

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης, Κωνσταντινίδης Γρηγόρης, Σταρρ

Έργο: Η Αθήνα που γλεντά

Σημειώσεις: Από την επιθεώρηση "Η Αθήνα που Γλεντά" με τον θίασο Γονίδη στο θέατρο Κεντρικόν (οδός Κολοκοτρώνη)

1923

Tango

 

Κάποιες καμπάνες

Τραγουδιστής: Επιτροπάκης Πέτρος

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Εκδότης: Σταρρ

Σημειώσεις: Δίσκος Columbia

1934

Tango

(2) Κάποιες καμπάνες - Πέτρος Επιτροπάκης - YouTube

 

Ήταν γυναίκα

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Στιχουργός: Πλαστήρας Ανάργυρος, Μπακόπουλος Τ

Έργο: Ταγκό των αστέρων

Σημειώσεις: Από "Το Ταγκό των Αστέρων" "Τα Νεότερα Θεατρικά Τραγούδια" "

1932

Tango

 

 

 

 Λόγια πονεμένα

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Τραγουδιστής: Δανάη

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης

1936

ΛΟΓΙΑ ΠΟΝΕΜΕΝΑ - Τώνη Φαρούγγια - Αιμίλιου Σαββίδη 1936 - YouTube

Tango

 

Θα μετανιώσεις αν ζητάς να προδώσεις

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Τραγουδιστής: Κουρτίδου Σόνια

Στιχουργός: Γαϊτάνος Μιχάλης

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης

1936

Tango

 

 

Ρούμπα

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Τραγουδιστής: Μένδρη Κάκια

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Σημειώσεις:  μια μεγάλη επιτυχία της Κάκιας Μένδρη

Η Κάκια Μένδρη ήταν δασκάλα πριν γίνει τραγουδίστρια

1935

 

Ρούμπα - Κάκια Μένδρη - YouTube

 

Κάποια νύχτα δυο καρδιές

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Τραγουδιστής: Φλερύ Μιρέιγ

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Εκδότης: Σταρρ

1934

Valse

 

 

 Έλα να φιληθούμε

Συνθέτης: Φαρούγγιας Τώνης

Τραγουδιστής: Μένδρη Κάκια

Στιχουργός: Σαββίδης Αιμίλιος

Εκδότης: Γαϊτάνος Μιχάλης

Σημειώσεις: Δίσκος Columbia.

1935

Tango

(2) ΕΛΑ ΝΑ ΦΙΛΗΘΟΥΜΕ (Κάκια Μένδρη) Άλκης Παγώνης - YouTube

 

Κι εσυ’ σαι μια γυναικα σαν τις αλλες
Κακια Μενδρη- Πωλ Μενεστρελ

Κι εσύ 'σαι μια γυναίκα σαν τις άλλες - Κάκια Μένδρη - YouTube

 

Κοντά σου

Σοφια Βεμπο- Κωστας Κοφινιωτης

https://www.youtube.com/watch?v=dNAcgQWGSCc

 

 

 

 

 

Η αντιπάθεια προς τους Επτανησίους από τους απελευθερωμένους Έλληνες ήταν στη μετακαποδιστριακή περίοδο πολύ έντονη. Ξεκίνησε με τη δολοφονία του Κυβερνήτη.   Τα αίτια που οδήγησαν στη δολοφονία του Κυβερνήτη θα πρέπει να αναζητηθούν στις δραματικές εξελίξεις που την ακολούθησαν. Οι έμποροι και οι αστοί δεν έτυχαν της ίδιας στοργής, όπως αυτή που έδειξε σχεδόν «πατρικά» ο Καποδίστριας για τους αγρότες και ήταν σαφώς δυσαρεστημένοι. Οι πρόκριτοι που έβλεπαν ότι με τη φορολόγηση και τα κρατικά τελωνεία θα έχαναν έσοδα, οι πλοιοκτήτες που με την πάταξη της πειρατείας έβλεπαν να περιορίζεται ο κύκλος των εργασιών τους, οι Φαναριώτες αλλά και οι λόγιοι που ομφαλοσκοπούσαν αναζητώντας ρόλο στο νέο Κράτος, βρέθηκαν απέναντί του.

Άγγλοι και Γάλλοι υποστήριζαν φανερά τους αντικυβερνητικούς ή συνταγματικούς Έλληνες. Από την άλλη πλευρά οι Ρώσοι υποστήριζαν τον Ιωάννη Α. Καποδίστρια και μετά τη δολοφονία του τους κυβερνητικούς. Και οι τρεις αντιπρέσβεις σύστησαν στον Αυγουστίνο Καποδίστρια να σχηματίσει κυβέρνηση από όλα τα κόμματα. Ο ίδιος μετέφερε μυστικά το φέρετρο με το ταριχευμένο λείψανο του δολοφονημένου αδελφού του σε ένα ρωσικό πλοίο και απέπλευσε μυστικά από το Ναύπλιο για την Κέρκυρα. Συγκρούσεις, εμφύλιες διαμάχες και ακυβερνησία συνθέτουν ένα μωσαϊκό, που δύσκολα μπορεί κάποιος να περιγράψει. Θεωρείται παραδοσιακά ως μία περίοδος «αναρχίας».

Ο Μουστοξύδης έφτασε στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1829 και εγκαταστάθηκε στην Αίγινα. Ο Καποδίστριας αναγνωρίζει σε ευχαριστήριο έγγραφο την αξία, αλλά και την προθυμία του Μουστοξύδη να προσφέρει για την παιδεία του Έθνους: «Ἐμπιστευθέντες εἰς τὰ φῶτα καὶ τὴν ἀρετήν σου τὴν διεύθυνσιν τῶν σπουδαιοτέρων πραγμάτων, δὲν ἀμφιβάλλομεν παντελῶς, ὅτι θέλεις δικαιώσει τὴν ἐκλογήν μας, ἐκπληρῶν μὲ τὸν ὁποῖον χαρακτηρίζεσαι ζῆλον τὰ καθήκοντά σου. Δὲν ἐβράδυνες νὰ μᾶς βεβαιώσῃς ἐξ αὐτῶν τῶν πρώτων πράξεων ὅσα ἐφρονούσαμεν περὶ σοῦ. Σὲ εἴδομεν φιλόστοργον πατέρα εἰς τὴν προστασίαν τῶν ὀρφανῶν, ἔμπειρον ὁδηγὸν τῶν παίδων καὶ ἀγωνοθέτην δίκαιον εἰς τὸ Γυμνάσιον τῆς ἀρετῆς· εἰς δὲ τὸν ὀργανισμὸν τῆς ἐθνικῆς ἐκπαιδεύσεως καὶ τὴν σύστασιν τοῦ Τυπικοῦ Σχολείου»(1)

Ανταποκρινόμενος στα νέα του σύνθετα καθήκοντα, συνέβαλε τα μέγιστα στην οργάνωση της παιδείας. Συνέταξε και υπέβαλε προς την κυβέρνηση νομοσχέδια, διατάγματα και κανονισμούς για την ίδρυση σχολείων. Ίδρυσε και οργάνωσε την Αρχαιολογική Υπηρεσία, την Εθνική βιβλιοθήκη και το Εθνικό Τυπογραφείο. Ενδιαφέρθηκε, επίσης, για τη σύσταση εκπαιδευτικών επιτροπών, οι οποίες ήταν επιφορτισμένες με το έργο της συγγραφής .Εν κατακλείδι, η προσφορά του στην παιδεία της Επτανήσου και της Ελλάδος υπήρξε πολύ σημαντική. Ασχολήθηκε με την αρχαία ελληνική γραμματεία, τη βυζαντινή φιλολογία, την ιστορία,  την επιγραφική, την έκδοση των κειμένων, την αρθρογραφία σε περιοδικά και εφημερίδες, την πολιτική και την οργάνωση της εκπαίδευσης.(1)

Η ευρυμάθεια και το πολυσχιδές των ενδιαφερόντων του συμπεριλάμβαναν και την αρχαιολογία. Συνδέει το όνομά του με την ίδρυση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Όμως από το τέλος του 1831 έως τις αρχές του 1833, οι συμπράξεις των Ελλήνων πολιτικών με τους εκπροσώπους των μεγάλων Δυνάμεων, η υπονόμευση των αντιπάλων τους, τα πραξικοπήματα, η καπηλεία των κρατικών αναγκών και οι ένοπλες συγκρούσεις των φατριών συνέθεσαν ένα πρωτόγνωρο σκηνικό.(2)

Η τελευταία διοικητική πράξη που υπέγραψε ο Κωνσταντίνος Δημ. Σχινάς (1801-1857)  με την ιδιότητα του Γραμματέα (Υπουρ­γού) «επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίου Εκπαιδεύσεως», ήταν η «Δηλοποίησις: Περί των εκλιπουσών από το Εθνικόν Μουσείον αρχαιοτήτων, εφορεύοντος του Κυρίου Α. Μουστοξυ δου».(3)

Ουσιαστικά κατηγορείται ο Μουστοξύδης για κλοπή αντικειμένων από το Αρχαιολογικό Μουσείο.Τον Μάρτιο του 1832 αποπέμπεται από το αξίωμά του. Η άκομψη αποπομπή από το αξίωμά του  έχει την «πρωτιά» της πολιτικής δίωξης λόγιου άνδρα στο νεοελληνικό κράτος. Είναι γεγονός, ότι από τον τίτλο και μόνο της «Δηλοποίησης» ο μελετητής αντιλαμβάνεται, ότι πρόκειται για μία καθαρά πολιτι­κού χαρακτήρα κίνηση του Κ. Δ. Σχινά, ο οποίος ήθελε να στείλει ένα αυστηρό μήνυμα στον Κερκυραίο φιλόλογο και ιστορικό με τις σπάνιες αρχαιολογικές γνώ­σεις.

Ο Κ. Δ. Σχινάς ήταν Γραμματέας Δικαιοσύνης όπως και Εκκλησιαστικών και Δη­μοσίου Εκπαιδεύσεως στην πε­ρίοδο της πρώτη βαυαρικής Αντιβασιλείας( Η πρώτη βαυαρική Αντιβασιλεία διοί­κησε το πρώτο ελληνικό κράτος από τις αρχές του 1833 ώς τις 31.7.1834)(4).Ο  Γραμμα­τέας της Παιδείας δημοσίευσε τη «Δηλοποίηση» θέλοντας να πλήξει ηθικά και πολιτικά τον Ανδρέα Μουστοξύδη.

Η όλη ωστόσο μεθόδευση σε βά­ρος του Μουστοξύδη τον Ιούλιο του 1834 δεν ήταν παρά η ολο­κλήρωση της πολιτικής δίωξης του Κερκυραίου λόγιου, η οποία είχε δρομολογηθεί με άκομψο τρόπο από το Μάρτιο ήδη του 1832. Δύο χρόνια λοιπόν νωρίτε­ρα, στο μέσο ακριβώς της περιό­δου της Αναρχίας (1831-1833), σε ένα από τα πιο έντονα φορτι­σμένα κεφάλαια της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Για το λόγο αυτόν, άξιζε να γίνει μια αδρή περιγρα­φή των γεγονότων του Μαρτίου του 1832.

Με τη δολοφονία του Καποδίστρια το Σεπτέμβριο του 1831, άνοιξαν οι ασκοί του Αιόλου για το Έθνος, και οι αντίπαλες ομά­δες οδηγήθηκαν σύντομα σε εμ­φύλια σύρραξη. Από τη μια οι συ­νταγματικοί του Ιωάννη Κωλέττη και από την άλλη οι καποδιστριακοί του Αυγουστίνου Καποδίστρια οδήγησαν τη χώρα στο χά­ος, το Μάρτιο του 1832. Τότε ακριβώς ήταν που κυκλοφόρησε ευρέως η φήμη, ότι ο Αυγουστί­νος αναχωρούσε από την Ελλά­δα για την Κέρκυρα, με συνέπεια οι αντικαποδιστριακοί να οργανώσουν στην Αί­γινα διαμαρτυρίες εναντίον του Μουστοξύδη. Κύριο αιτούμενο των έντονων αυτών εκδηλώσεων ήταν ότι ο Κερκυραίος λόγιος έφευγε από την Αίγινα συναποκομίζοντας και πλήθος αρχαιοτήτων από το Εθνικό Μουσείο. Παρενέβη η Δημογεροντία της Αίγινας, η οποία ματαίωσε την αναχώρηση του Μουστοξύδη και έστειλε σχετική αναφορά στην Κυβέρνη­ση του Ναυπλίου. Η μεγάλη πικρία και απογοήτευ­ση που ένιωσε ο Α. Μουστοξύδης από την περιπέτεια αυτή αντικαθρεπτίζονται στη μακρο­σκελή έκθεση που έστειλε στη Διοικητική Επιτροπή από την Αί­γινα, στις 12 Απριλίου 1832. Θα πρέπει εδώ ακόμα να παρατηρήσουμε ότι ο Μουστοξύδης τον Ιούλιο του 1834 κατηγορήθηκε για απώλεια αρχαιοτήτων, διαφορετικών απ’ αυτές που του καταλόγιζαν ως χαμένες τον Μάρτιο του 1832. Ο Μουστοξύδης βέβαια συνέχισε την πορεία και τις πολιτικές του δραστηριότητες επιστρέφοντας στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Αναφέρει βέβαια στην έκθεσή του, με ιδιαίτερη έμφα­ση, ότι υπέβαλε την παραίτησή του αμέσως μετά τη στυγερή δο­λοφονία του Κυβερνήτη και πως τον ανάγκασαν να παραμείνει ώς τις 28 Μαρτίου 1832, οπότε υπέ­βαλε οριστικά την παραίτησή του.

 

 

Έκθεση του Α. Μουστοξύδη προς τη Διοι­κητική Επιτροπή

(ΓΑΚ, Διοικ. Έπιτρ.)

Εν Αίγίνη τή 12 Απριλίου 1832

Πρός τήν Σ. Διοικητικήν Επιτροπήν τής

Ελλάδος

Προσκληθείς παρά τού άοιδίμου Κυβερνή­του τό 1829 εις τήν διεύθυνσιν τών έν Αίγίνη Καταστημάτων, προθύμως ύπήκου- σα εις τήν φωνήν του, κατά πάντα σύμμορφον με τά όποια εις άλλοτρίαν γήν μέ ένεψύχωνον αισθήματα καί ότε ή Ελλάς δεν είχεν άκόμη άνακτήοει τήν έλευθερίαν της, ήτις ήτο τότε άντικείμενον τών συγ­γραμμάτων καί έπιθυμιών μου. Εγκαταλείψας άναπαύοεις, φίλους, βαθμούς, ωφέ­λειας. διακόψας τάς έργασίας μου έπί τών όποιων έστηρίζετο ή ύπόληψίς μου. περιορίσας έμαυτόν εις τήν νήσον ταύτην, έδέ- χθην τήν οχληρόν φροντίδα τών Καταστη­μάτων τούτων καί ή ώφέλεια τής Πατρίδος καί ή έγκάρδιος πρός έμέ φιλία τού αρχη­γού τού Έθνους έξήρκουν δε όλας τάς άμοιβάς.

Αρπαγέντος ύπό στυγερού Θανάτου τού Κυβερνήτου, παρουσίασα πάραυτα τήν παραίτησίν μου εις τήν Διοικητικήν τριμελή Επιτροπήν, άλλ’ ήναγκάσθην άκόμη, παρα­κληθείς, ν' άκολουθήσω τήν διεύθυνοιν τών Καταστημάτων τούτων. Τήν 28 τού λήξαντος Μαρτίου έκρινα εύλογον διά ιδιαι­τέρους λόγους ν’ ανανεώσω τήν παραίτησίν μου, τήν όποιαν τακτικώς διεύθυνα πρός τήν έπί τής Δημοσίου Παιδεύοεως Γραμματείαν. Ή παρεμπεσούσα άνωμαλία καί αβεβαιότης έν τω  μεταξύ τής παύσεως τής παλαιός καί τής έγκαθιδρύσεως τής νέ­ας Κυβερνήσεως, δέν μοί έπέτρεψαν νά προσμείνω άχρισότου γίνη δεκτή ή παραίτησίς μου, τήν όποιαν τέλος πάντων δέν ήδύνατό τις νά μοί άρνηθή.

Διά τάς όποιας έξ άρχής άφιέρωσα εις τά Καταστήματα ταύτα πολλάς φροντίδας, δέν ήδυνάμην νά ύποφέρω ν' άφεθώσιν αίφνης έρμαιον τού τυχόντος. Μετέβην λοιπόν έπί τούτου εις Αίγιναν, έν οψη άκόμη Κυβέρνησις δέν ύπήρχε, διά νά διαθέσω τά πράγματα εις τοιαύτην τάξιν, ώστε τής εύταξίας αναβληθείσης νά εύρεθώσιν εις μεν τό Έθνος άνέπαφος ή ιδιοκτησία του. εις έμέ δέ ή τιμή τής κατά τούτο συντελέσεώς μου.

Δέν πρέπει ν' άγνοή ή Διοικητική Επιτρο­πή. ότι έγώ δέν ήμην είμή άπλούς διευθυ­ντής τών Καταστημάτων τούτων, καί ότι άλλα ύποκείμενα μετείχον μετ' έμού τής τών ιδίων ευθύνης, ή μάλλον έπ’ αστών έβάρυνε μόνον όλόκληρος ή εύθύνη. Αλλά καθ’ όν καιρόν είχον ήδη έτοιμάσει έκθεσιν πρός τήν έπί τού Ορφανοτροφείου Επιτροπήν, τούς διδασκάλους, καί τόν Δι­ευθυντήν τής Τυπογραφίας, οχλαγωγικοί φωναί κινούμενοι παρ τών ίδιων έκείνων, οίτινες πρότερον μ' έτίμων ή μ' έκάλουν φίλον ή ευεργέτην, ή εις έμέ τόσον άγνω­στοι, καθ ' όσον τά πράγματα περί ών κατέσταινον έαυτούς δικαστάς, άναφοραί, ύπογραφαί καί διάβολοί μ' ήνάγκασαν ν' ανα­βάλω διά μιάς τήν άποστολήν τής έκθέσεως ταύτης. Τοσούτον δέ μάλλον έγώ έπρε­πε νά είμαι εις αβεβαιότητα, καθ' όσον αί άνόητοι αύται καί άναιδεϊς κατηγορίαι, κινηθεϊσαι ύπό τού φθόνου καί τής άχαριστίας, δέν μοί έκοινοποιήθησαν ποτέ παρά τής Δημογεροντίας. Μέ άκραν μου λοιπόν εύχαρίστησιν είδον νά φθάση έδώ ό κομίσας τό ύπ' άριθ. 12 έγγραφον τής Διοικη­τικής Επιτροπής κύριος Δ. Δεσύλλας, ύπ' όψιν τού όποιου έθεσα τήν ένεστώοαν κα τάστασιν τών εις τήν φροντίδα μου έμπιστευθέντων Καταστημάτων /.../.

Περί δέ του Μουσείου όχι έμπιστευθέντος μοι παρά τής Κυβερνήσεως, άλλά παρ' έμού ούτως ειπεϊν μορφωθέντος, όλαι αί έν αύτώ άρχαιότητες είναι καταγεγραμμέναι παρά τού Γενικού Επιστάτου τακτικώς καί ακριβώς.

Άνασκάπτων, περιηγούμενος, παρακαλών, άγοράζων, ήδυνήθην νά συλλέξω αύτά τής προγονικής μας δόξης τά λείψανα. Καί δέν ύπάρχει άναμφιβόλως ούδείς τών δωρησαμένων, πωλησάντων ή άνασκαψάντων, όστις παρουσιασθείς εις τό Μουοεΐον νά μην αναγνώριση τό παραμικρότερον πράγμα, όπερ άνήκε πρότερον εις αυτόν, ή ύπ' αύτού άνεκαλύφθη. Περί τών εισερχο­μένων εις τό Μουοεΐον άρχαιοτήτων καί περί τής δαπάνης τών πρός άγοράν τών ίδιων διορισθέντων παρά τής Κυβερνήσε­ως 200 φοινίκων κατά μήνα, έδιδον λόγον μηνιαίως πρός τήν Γραμματείαν.

Αναιδείς καί άτοποι ύποψίαι διεσπάρησαν, ή διά κακίαν, ή δε άγνοιαν περί τής έμπιστοσύνης μέ τήν όποιαν διετηρήθησαν τά πράγματα τού Μουσείου τούτου. Ελαλήθη ότι ό Ερμής καί ή Αφροδίτη άφηρέθησαν άπ’ αύτού. Τούτο έγινεν άναμφιβόλως, άλλά κατά διαταγήν τού Κυβερνήτου τόν Ιούνιον μήνα, καί κατά έπαναληπτικήν δια­ταγήν έπί τής Τριμελούς Διοικητικής Επι­τροπής διά τού ύπ’άρ. 2756 τής έπί τής Δη­μοσίου Παιδεύοεως Γραμματείας. Τά αγάλ­ματα ταύτα άνεκαλύφθησαν εις Κρήτην ύπό τίνος Σιδεράκη καί τών συντρόφων του, έτέθησαν δε εις τό Μουοεΐον έπί σκοπό τού νά πωληθώσι. Αλλ' έπειδή δέν εύχαριστήθησαν εις τήν προσφερθεϊσαν τιμήν καί, κατά τούς ίδιους κανονισμούς, δέν ήτο δυνατόν νά άφαιρεθή άπό τινα ή ιδιοκτησία του. αί άρχαιότητες ανακαλυφθεΐσαι έκτος τής έπικρατείας μ’ όλας τάς σεις μου. έδόθησαν. Αί περί άποδόσεως αυτών διαταγαί, αΐ όποϊαι όμού μέ τό έγγραφον τής παραλαβής τού Σιδεράκη ύπάρχουοιν εις τό ΌρφανοτροφεΙον, και ή μαρτυρία αυτού διατρίβοντος εις Ναύπλιον Θέλουν άποδείξειν τήν αλήθειαν.

Ή φωνή του Απόλλωνος αντήχησε πανταχού τής Ελλάδος περί τού προοφερθέντος εις τόν Ναύαρχον "Εϋδεν δώρου, ώς τού ώραιοτέρου τών εις τό Μουσεΐον ευρισκο­μένων αναγλύφων. Προσήκον ν' άποκριθώ καί είς τήν κατηγορίαν ταύτην. Έξ ένός έμπορου τής Σαλαμϊνος εϊχον αγοράσει διά 75 γρόσια όχι άνάγλυφον, άλλ' έγχαραγμένον λίθον διά δακτύλιον έξ έκείνων μάλιστα τών όποιων γίνεται καθ’ έκάστην έλεύθερον είς τήν Ελλάδα έμπόριον, καί τών όποιων δέν έχομεν συλλογήν είς τό Μουσεΐον. Τόν έδειξα είς τόν Ναύ­αρχον έπιοκεφθέντα με, τόν άρεσε, μοί τόν έζήτησε. έπρόσφερεν 100 τάλληρα, άντέστη. παρεκάλεσε άμέσως καί έμμέσως. Ήδυνάμην νό τόν ευχαριστήσω, έπειδή ό λίθος δέν άνήκεν είς τό Μουσεΐον. Αλλ' άγοράσας αυτόν έπί σκοπω τού νά τόν Θέ­σω είς τό Μουσεΐον, εύρον πολλάς προφά­σεις, ώμίλησα προς τους γνωρίμους μου. καί νομίζω ότι οί κύριοι βαρών Ρουάν, Γρόπιος. Κλεάνθης Θέλουν ένθυμείσθαι περί αυτού. ΤελευταΙον ζητήσας αύτόν ό Αντιναύαρχος παρά τού Κυβερνήτου, μέ διέταξε νά τόν άποστείλω εύριοκόμενον έτι είς τήν οικίαν μου. Παραλείπων τα παρά τού Ναυάρχου γενόμενα βοηθήματα καί δώρα πρότερον καί μετά τούτα, άτινα τιμώνται πολλαπλασίως τού λίθου έκείνου. Θέλω έρωτήσει μόνον, άν είς τόν νικητήν τού Νεοκάστρου έπρεπε ν' αρνηθώμεν τοιαύτην χάριν. Άν μόλον τούτο μερικώς άγορασθεΐσα καί μή καταγραφεϊσα άρχαιότης. προσήκον νά θεωρηθή ώς έθνική ιδιοκτη­σία. έγώ ύπόσχομαι είς τήν τιμήν μου νά κατορθώσω τήν έπιστροφήν της. έπειδή, γνωρίζων τά εύγενή αισθήματα τού Ναυ­άρχου, πέποιθα ότι δέν θέλει καταδεχθή άναξίως νά κατέχη τό διά καταχρήσεως ή κλοπής ληφθέν πράγμα.

 

Έπειδή δέ πρό τεσσάρων μηνών δέν έγινεν ούδεμία δαπάνη πρός άγοράν αρχαιοτή­των, τήν έκ τούτων συναχθεϊσαν ποσότητα 800 φοινίκων έγχειρίζω τώρα είς τόν κύ­ριον Δεούλλαν. Είς τόν αύτόν παραδίδω προσέτι 450 φοίνικας, ύπόλοιπον έκ τής προοφερθείσης παρά τών συμπολιτών μου ποσότητος πρός καλλωπισμόν τής έκκλησίας τού Ορφανοτροφείου, καί  60 ύπόλοιπον έκ τής πωλήσεως τών βιβλίων τού Κομμητά.

Τάς περί βελτιώσεως τών Καταστημάτων παρατηρήσεις μου πολλάκις είς διαφό­ρους αναφοράς έξέθεσα είς τήν Κυβέρνησιν. Μολοντούτο, μέ πρώτην τού νοός μου ήσυχίαν δέν Θέλω λείψειν τού ν' άποστεί­λω πρός τήν Κυβέρνησιν λεπτομερεστέραν περί αύτής έκθεσιν. Ό κύριος Κοκκώνης, τόσον πεπαιδευμένος, όσον ένάρετος καί φιλόπονος, θέλει έκθέσει τ' άφορώντα τήν ήδη είς αύτόν έμπιστευθείααν στοιχειώδη έκπαίδευσιν. Περί δέ τών ύψηλοτέρων μα­θημάτων ήθελεν είσθαι καλόν νά συμβουλευθή τις τόν άξιοσέβαστον Ν. Δούκα, ήδη είς Αίγιναν διατρίβοντα.

Τοσούτον δύναμαι νά είπω, καί ή Διοικη­τική Επιτροπή Θέλει έχει είς πάσαν περίστασιν μαρτυρίας τών λόγων μου είς τήν μετά τής Γραμματείας άλληλογραφίαν μου, είς τάς διαταγάς αύτής καί τής Κυβερνήσεως. Πληρώσας τό οποίον οφείλω είς τήν ιδίαν μου ύπόληψιν χρέος, εύχομαι τών ποτέ είς τήν διεύθυνσίν μου έμπιστευθέντων Καταστημάτων πάσαν εύδαιμονίαν άξίως τής ένεργού τού “Εθνους διαθέσεως ύπέρ τής λογικής καί ήθικής του άναγεννήσεως καί προόδου. Αλλά διά νά έπιτύχη τοιούτου σκοπού, εύκταϊον είναι ό διάδο­χός μου νά προσθέση είς τόν ζήλον μου μικροτέραν ουγκατάβασιν. καί οί άναδεχόμενοι τήν άνατροφήν τής νεολαίας νά είναι εύαισθητότεροι ώς πρός τήν άξίαν τού λυ­σιτελούς έπαγγέλματός των. διά νά χαλιναγωγήται ή νεολαία καί νά μή γίνεται ή άπειρία της χαμερπών παθών καί αναιδεστάτων μηχανορραφιών όργανον. Μένω μέ τό άνήκον σέβας.

Α. Μουστοξύδης

 

 Η αντιπάθεια των απελευθερωμένων Ελλήνων προς τους Επτανήσιους εξακολούθησε να υπάρχει για πολλά χρόνια και σε πολλούς τομείς. Μουσική, Λογοτεχνία, Τέχνες, συμπεριφορές απαράδεκτες. Πρώτο και μεγαλύτερο αίτιο ήταν η ανεξαρτησία των νησιών  ως  " Ηνωμένον κράτος των Ιονίων Νήσων". Θεωρούσαν ,κακώς, οι Έλληνες ότι είναι ένα ξένο κράτος και ότι οι επτανήσιοι δεν έχουν την Ελληνικότητα μέσα τους. Υπεύθυνοι! γιατί δεν μπορούσαν να αντιληφθούν ότι οι Επτανήσιοι ήταν και αυτοί σκλαβωμένοι σε μια ξένη δύναμη και καθόλη την μακροχρόνια διάρκεια της υποταγής τους διατήρησαν την γλώσσα, τη θρησκεία, τα έθιμα της πραγματικής τους πατρίδας της Ελλάδας. Οι επτανήσιοι μετέδωσαν σε όλη την Ευρώπη τις αρχές του Ελληνικού πολιτισμού και κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης έπαιξαν ένα  σημαντικό ρόλο βοηθώντας τους επαναστατημένους συμπατριώτες τους, κρυφά και υπόγεια, ώστε να πετύχει ο στόχος της απελευθέρωσης της πατρίδας τους. Δεύτερο στοιχείο αυτής της αντιπάθειας  ήταν το μορφωτικό επίπεδο. Οι επτανήσιοι είχαν την δυνατότητα της εκπαίδευσης σε όλη την Ευρώπη με αποτέλεσμα το ανεπτυγμένο επίπεδο τους  να χρησιμοποιηθεί κατά την Επανάσταση αλλά και μετά από αυτή για τη σύσταση του νέου Ελληνικού Κράτους. Οι Έλληνες οπλαρχηγοί δεν μπορούσαν να το δεχτούν, καθότι αυτοί ζητούσαν την πρωτοκαθεδρία στο νέο Ελληνικό γίγνεσθαι. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να υπάρξουν έριδες, αντιζηλίες που έφθαναν μέχρι τη χρήση όπλων. Δυστύχημα για την Ελλάδα η μη συμπόρευση όλων των υγειών δυνάμεων προς όφελος του Ελληνισμού.   

 

 

 

 

 

1)Η εκπαίδευση στα Ιόνια Νησιά έως την ενσωμάτωση στο εκπαιδευτικό σύστημα του Ελληνικού Κράτους

Προσπάθεια αναδιάρθρωσης και νέοι προσανατολισμοί: η προσφορά του Ανδρέα Μουστοξύδη στην Εκπαίδευση ¨:Παππάς Θεόδωρος σελ.47

2) Δημήτριος Κ. Γιαννακόπουλος Η μετακαποδιστριακή περίοδος
Πολιτική ιστορία του ελληνικού κράτους από τη δολοφονία του Καποδίστρια μέχρι τον ερχομό του Όθωνα (1831-1833)

 http://istoria.gr/2023/07/04/dimitrios-k-giannakopoulos-i-metakapodistriaki-periodos/

 3) Θανάσης Χρήστου : ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΩΞΕΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ: Η περίπτωση του
Ανδρέα Μουστοξύδη (1785-1860) https://www.archaeology.wiki/wp-content/uploads/2011/06/46-24.pdf

4) Η πρώτη βαυαρική Αντιβασιλεία διοί­κησε το πρώτο ελληνικό κράτος από τις αρχές του 1833 ώς τις 31.7.1834.

 

 

 

Η Κέρκυρα επιλέχθηκε από τα συμμαχικά έθνη για τη συγκέντρωση και στέγαση του σερβικού στρατού

μετά την αποχώρησή του από την Αλβανία. 140.000 άνδρες αποβιβάστηκαν εκεί

στην αποτρόπαια κατάσταση που έχει περιγραφεί συχνά. Η δημιουργία μιας υγειονομικής μονάδας επιβλήθηκε και

επιλέχθηκε η περιοχή του Αχίλλειου, παλιά παλάτι διακοπών του αυτοκράτορα της Γερμανίας.

Άνοιξε το Φεβρουάριο του 1916. Το ίδρυμα αυτό διοικήθηκε από

την Υπηρεσία Υγείας του Γαλλικού Στρατού μέχρι τα τέλη του 1917.

Σε αυτό το διάστημα η φρουρά του νησιού μειώθηκε σε ένα τάγμα. Τον στρατό

πλήρως αναδιοργανωμένο (Σέρβοι 117.000 άνδρες) μετέφεραν

στη Μακεδονία και κράτησαν μόνο λίγες μονάδες στην Κέρκυρα.

 Από την άλλη πλευρά, ο ναυτικός στρατός είχε εγκατασταθεί στο λιμάνι, από τις

τους πρώτους μήνες του 1917. Η μεγάλη πλειοψηφία των

  νοσηλευόμενων ασθενών ήρθαν από το στόλο. Η Υπηρεσία

του Ναυτικού έλαβε τότε το νοσοκομείο Αχίλλειου  (16 Δεκεμβρίου

Σεπτέμβριος 1917) και έκανε σημαντικές αλλαγές και

πολλές βελτιώσεις και εξασφάλιζε τη λειτουργία του

μέχρι να κλείσει Οκτώβριος 1918.

Ο αντι-ναύαρχος αρχηγός του ναυτικού  GUEDON αποφάσισε,

με διαταγή, που αναπαρίσταται εδώ στην πλάκα αυτή, ότι το νοσοκομείο θα έφερνε από  τώρα το όνομα Louis Tribondeau, .

 

“Για να διαιωνίσουμε τη μνήμη του κ. Διευθυντή Ιατρικής Tribondeau, που

πέθανε στην υπηρεσία στις 19 Σεπτεμβρίου στο Ναυτικό Νοσοκομείο της Κέρκυρας

από συμβεβλημένη ασθένεια με την παροχή φροντίδας σε ασθενείς

από το Ναυτικό και να θυμάστε τις τεράστιες υπηρεσίες που παρήχθησαν σε όλους

από αυτόν τον επιστήμονα ο οποίος, καθ 'όλη τη διάρκεια της παραμονής του,

ξόδεψε  πλουσιοπάροχα για να οργανώσει  μια πρότυπη βακτηριολογική υπηρεσία

και να κάνει βελτιώσεις όλων των ειδών με τρόπους που

εκείνο το νοσοκομείο λειτουργούσε, του οποίου στη οργάνωση είχε δώσει όλη του την αφοσίωση,

Ο Αντιναύαρχος, Αρχηγός, Αρχηγός του Ναυτικού,

ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ:

Το Ναυτικό Νοσοκομείο Κέρκυρας θα πάψει να ονομάζεται Νοσοκομείο

του Αχίλλειου και θα πάρει το όνομα του Hopital Tribondeau.»

Louis Tribondeau, παρευρισκόμενος γιατρός και επικεφαλής του εργαστηρίου

βακτηριολογίας, νεκρός κατά τη διάρκεια της επιδημίας γρίπης.

 

Τον Ιούνιο 1919, επτά μήνες μετά την παύση των εχθροπραξιών.

το νοσοκομείο Tribondeau έκλεισε τα δωμάτιά του και εκκενώθηκε.

Το Ιατρείο εγκαταστάθηκε σε ένα μέρος του λιμανιού με τους

17 ασθενείς που ήταν εκεί. Στις 22 Ιουνίου, η υγειονομική υπηρεσία

 παραδόθηκε  στην Ελλάδα, υπεύθυνη  εξ ονόματος της Κοινωνίας των Εθνών.

Η αναμνηστική πλάκα, που συνδέεται με την είσοδο

του ανακτόρου, θα υπενθυμίσει στον επισκέπτη και τον τουρίστα την ιστορία.

 

Tribondeau. ένα όνομα που θα παραμείνει και που πέθανε θύμα του θανάτου του μέσα στους άρρωστους και στη δουλειά του.

 

Κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου, ο ρόλος του σώματος υγείας του Γαλλικού

Ναυτικού, δεν μπορούσε να αγνοήσει αυτό το νοσοκομείο

το οποίο έχει προσέφερε τόσες πολλές υπηρεσίες..

 Η διοργάνωση αυτού του νοσοκομείου αντιμετώπισε τις δυσκολίες που προέκυψαν από την απόσταση  . Η περιοχή του Αχίλλειου και το παλάτι χτίστηκε 10 χλμ

από την πόλη της Κέρκυρας, 100 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, στην κορυφή ενός λόφου προσανατολισμένο Βορρά και Νότου.

Το παλάτι κατέλαβε το υψηλότερο σημείο.

 Αντιμετωπίστηκαν τις δυσκολίες που προέκυψαν από την απόσταση και το νησί και την κακή κατάσταση των δρόμων.

 Το κύριο νοσοκομείο, συμπεριλάμβανε το διαμέρισμα της σουίτας του

 αυτοκράτορα και τις μπαράκες που εγκαταστάθηκαν  στον πόλεμο και

βρισκόταν κάτω, δυτικά και βορειοδυτικά.

Το χειμώνα οι επικρατούντες άνεμοι έρχονταν από το Νότο και την

Ανατολή και  αντίθετα το καλοκαίρι το καθημερινό αεράκι έρχονταν από

Βορειοανατολικά.

 

Ήταν διατεθειμένο να λάβει 500 ασθενείς. Η διανομή των χώρων είχε ως εξής:

 Αίθουσες ανώτερων αξιωματικών, και

αίθουσα απομόνωσης  για ασθενείς με εγκεφαλονωτιαία μηνιγγίτιδα

και 2 μέρη που έχουν ανατεθεί στο εργαστήριο μικροβιολογίας.

Άνω όροφο: 23 κρεβάτια για τους υπαλλήλους

ή μη υπάλληλους, χωρισμένοι σε διάφορα δωμάτια.

5 δωμάτια για ασθενείς με πυρετό. Κάθε ένα περιέχει 8 κρεβάτια.

Μέσος όροφος: 3 δωμάτια με 8 κρεβάτια για τυφοειδή πυρετό

1 δωμάτιο με 4 κρεβάτια για ετοιμοθάνατους. Σε αυτό

όροφο ήταν επίσης λιανικής φαρμακείο, αποστειρωμένο δωμάτιο

με την αίθουσα ασηπτικής λειτουργίας.

Κάτω όροφο: ανατεθεί στην χειρουργική επέμβαση, περιλάμβανε: 1 δωμάτιο

για ειδική χειρουργική επέμβαση και ορθοπεδική. 8 δωμάτια με 6 κρεβάτια για

τραυματίας 9 δωμάτια απομόνωσης με 1 κρεβάτι. Σε κάθε όροφο υπήρχαν τουαλέτες και μπάνιο.

Ένας λέβητας τοποθετημένος στο ισόγειο έδινε νερό

ζεστό σε όλους τους ορόφους. Η θέρμανση πραγματοποιήθηκε με σόμπες διατεταγμένες στο διαδρόμους.

Για να καταπολεμηθούν οι μύγες και τα κουνούπια, υπήρχαν τα παράθυρα με επιμήκη πλαίσια,

κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Υπήρχαν Κουζίνα, κρεοπωλείο, αρτοποιείο,

Το εργαστήριο βακτηριολογίας κατέλαβε δύο δωμάτια στο υπόγειο

του παλατιού. Ήταν εφοδιασμένο με αίμα σε ειδικές φιάλες επίσης υπήρχε φούρνος αποτέφρωσης για επιδέσμους

Μια υπηρεσία, για τη διάγνωση της σύφιλης, για

ασθενείς από εκτός στρατού, Ναυτικού, Πόλεμου, Σύμμαχων.

 Η φαρμακευτική υπηρεσία συμπεριλάμβανε την υπηρεσία φαρμακείου λιανικό εμπόριο, εργαστηριακές υπηρεσίες και πολυκατάστημα

Η εργαστηριακή υπηρεσία πραγματοποίησε 857 βιοχημικές αναλύσεις

(ούρα, κόπρανα, γάλα) και 159 χημικές αναλύσεις (για

το λογαριασμό βασικών υπηρεσιών διαχείρισης).

Στους πρόποδες της μεγάλης κλίμακας με σκαλοπάτια υπήρχε μια

όμορφη αίθουσα εκδηλώσεων όπου δόθηκαν

πολλές παραστάσεις για να αποσπάται η προσοχή. Το παρεκκλήσι ήταν συνεχόμενο προς αυτήν.

Ένα μπάνιο και ντους, που εγκαταστάθηκαν στους παλιούς αυτοκρατορικούς στάβλους,

επέτρεψαν τον καθαρισμό και την περιποίηση των νεοεισερχομένων.

Το νοσοκομείο απολυμαίνει όλα τα είδη κλινοστρωμνής και άλλα είδη εξοπλισμού στο λιμενικό και χερσαίο σύστημα

αλλά δεν μπορούσε να εξασφαλίσει το πλύσιμο των κλινοσκεπασμάτων που του ζητήθηκε συχνά.

Ένα νεκροταφείο είχε δημιουργηθεί από την αρχή από τον πόλεμο. Υπάρχουν 423 γαλλικοί τάφοι, σύμμαχοι στρατιώτες ή στρατιώτες αιχμάλωτοι πολέμου.

 Το ναυτικό αντιπροσωπεύεται από 4 αξιωματικούς, 30 αστυνομικούς, 142 διοικητές ή ναυτικούς.

Το Γαλλικό Νεκροταφείο στο Αχίλλειο.

 

Το κύριο μειονέκτημα του νοσοκομείου ήταν η απομάκρυνσή του από τη Κέρκυρα και οι υπολογισμοί από τους οποίους προήρθαν οι ασθενείς. Στο Λιμενικό Σώμα είχαν εγκατασταθεί μισό στρατώνες,

 οι μπαράκες συνδέθηκαν με το νοσοκομείο τηλεφωνικά, με εξοπλισμό

πρώτης βοήθειας: μια νοσοκόμα ενός τετραμέτρου ήταν εκεί μόνιμα. Κάθε μέρα το ασθενοφόρο ανέφερε τον αριθμό των ασθενών που έμεναν

στο νοσοκομείο που τους είχαν φέρει τα αυτοκίνητα υγιεινής. Το ταξίδι έγινε σε σαράντα λεπτά, αλλά από τη

κακή κατάσταση δρόμων οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε προσκρούσεις και κραδασμούς, συχνά επώδυνες.

 

Ο αριθμός των θανάτων ανήλθε σε 148 που αντιπροσωπεύουν

2,62%  σε σύγκριση με τις καταχωρίσεις εισόδου,ποσοστό αρκετά ικανοποιητικό.

.Το προσωπικό περιλάμβανε:

1 επικεφαλής ιατρικός διευθυντής 2ης τάξης, επικεφαλής ιατρικός διευθυντής και ιατρικός διευθυντής 1ου τμήματος (Δρ Cairon) ·

1 ανώτερος γιατρός, επικεφαλής τμήματος, ιατρική και βακτηριολογία (Δρ Tribondeau, στη συνέχεια Δρ Fichet)

1 Ανώτερος γιατρός, Επικεφαλής τμήματος, Χειρουργική

(Δρ. Rolland, στη συνέχεια Δρ. Faucheraud).

1 γιατρός της 2ης τάξης, Επικεφαλής του ιατρικού τμήματος του διαμερίσματος.

2 βοηθοί γιατροί.

1 φαρμακοποιός της 1ης τάξης.

1.Υπηρεσία Διεύθυνσης

1 εκκλησία

4 - 6 κυρίες θηλάζουσες

1 Σέρβοι γιατροί και 1 παπάς .

58 γάλλοι νοσηλευτές, στους οποίους προστέθηκαν 80 Σέρβοι νοσηλευτές, που αργότερα αντικαταστάθηκαν από τις δουλειές

των Ανναμιτών, ( εκστρατευτικό σώμα του γαλλικού στρατού από την Ινδοκίνα.)των Αράβων ή των αιχμαλώτων πολέμου.

Ο γενικός ιατρός Vincent,  γιατρός στο Λιμενικό Σώμα της Κέρκυρας, ειδικός στη νευρολογία,

παρείχε στο νοσοκομείο νευροψυχιατρική επίβλεψη εάν ήταν απαραίτητο.

Το ιατρικό προσωπικό βοηθήθηκε από τους μάγειρες, τον ξυλουργό, τον σιδερά, τους 10 μηχανικούς, τους ηλεκτρολόγους ή τους οδηγούς,

τις ελληνίδες  γυναίκες, 2 αυστριακές υφέντες, πρώην υπηρέτες της αυτοκρατορικής εποχής.

Ασθένειες:

Γρίπη: απλή: 418 περιπτώσεις. Περιπτώσεις περίπλοκες 448 περίπτωσεις. Σύνολο: 856.

Θνησιμότητα: 51 θάνατοι, ή 5,9% 100.

Φυματίωση: 237 περιπτώσεις (συμπεριλαμβανομένων 181 πνευμονικής φυματίωσης)

34 θανάτους (συμπεριλαμβανομένων 28 πνευμονικής φυματίωσης).

Υψηλοί πυρετοί: 56 περιπτώσεις

Τυφοειδείς και παρατυφοειδείς πυρετοί: 46 περιπτώσεις

Αφροδισιακές ασθένειες: 788 περιπτώσεις (συμπεριλαμβανομένων των 538 από σύφιλη).

Παραφροσύνη: 33 περιπτώσεις.

Χειρουργική δραστηριότητα η λειτουργική για περιπτώσεις

που είχε ως αποτέλεσμα 339 παρεμβάσεις.

 

Σε ένα στόχο αθρωπιστικό και επίσης να προωθηθεί  η επέκταση

της Γαλλικής επιρροής, η Υπηρεσία Υγείας διοργανώθηκε και για τον

 πληθυσμό. Υπηρεσία για δωρεάν διαβουλεύσεις. Κάποιοι πολίτες και

 Έλληνες γιατροί νοσηλεύονταν ακόμη και για σοβαρές περιπτώσεις ή

χειρουργικές επεμβάσεις. Τέλος, με εντολή του αντιναύαρχου,

επικεφαλή διοικητή, το νοσοκομείο έκανε διαθέσεις φαρμάκων,

 ορών ή των αντικειμένων όπως επιδέσμων και στα δύο

νοσοκομεία της Κέρκυρας που είναι οι Έλληνες γιατροί.

 

Από τον Μάρτιο του 1919, το συμβούλιο της κοινότητας του

Γαστουρίου, που συγκλήθηκε σε έκτακτο χρόνο από τους προέδρους του,

λαμβάνοντας υπόψη τα πολλαπλά περιουσιακά στοιχεία που έχουν

 από το Νοσοκομείο Αχίλλειου , το οποίο δημιούργησε η κυβέρνηση της Γαλλίας

 όχι μόνο στους κατοίκους της Κοινότητας,

αλλά και όσοι βρίσκονται γύρω, εξέφρασαν ομόφωνα

τις θερμότερες ευχαριστίες τους στον διοργανωτή  του και σε όλους

αξιωματικούς και προσευχήθηκε ο διευθυντής του εν λόγω νοσοκομείου να είναι αχρείαστος.

Στις 22 Ιουνίου 1919 πραγματοποιήθηκε η εκκένωση του νοσοκομείου και

την παράδοση του ακινήτου στην Ελληνική Υγειονομική Υπηρεσία.

 

 

---------------------------------------

1)NOTES DE NEUROPATHOLOGIE Σελ.445

 H Κερκυραία Κάλη Καρτάνου γίνεται «σουλτανομήτωρ».

Το σημείωμα αυτό στηρίζεται στο άρθρο του καθηγητού Prof. Benjamin Arbel  (1)

“Nûr-Banû" (C. 1530.1583) A VENETIAN SULTANA? Turcica, 24 (1992),(2)

 

 Nur Banu by Ange Tissier

 

Μεγάλο το ερωτηματικό για το πια ήταν η NUR BANU. "Βαλιντέ σουλτάν", κυριολεκτικά «μητέρα σουλτάνου») ήταν ο τίτλος που διατηρούσε η μητέρα ενός εν ενεργεία σουλτάνου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο τίτλος ορισμένες φορές μεταφράζεται ως «βασιλομήτωρ» και ορθότερα ως «σουλτανομήτωρ»

Το *Σουλτανάτο των Γυναικών* είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται συχνά από τους ιστορικούς για να περιγράψει ένα από τα συμπτώματα της παρακμής της Οθωμανικής αυτοκρατορίας μεταξύ του τέλους του δέκατου έκτου και του τέλους του δέκατου έβδομου αιώνα.

Η NUR BANU  κατά τη διάρκεια της βασιλείας του γιού της Μουράτ Γ', είχε μεγάλη ισχύ και η επιρροή της, ως"Βαλιντέ σουλτάν",  φαίνεται να έχει αυξηθεί πολύ σε θέματα υψηλής πολιτικής.(3)

Ένα ιστορικό δίκτυο συνδύασε την υποτιθέμενη βενετσιάνικη καταγωγή της από την οικογένεια Baffo.(4)

Μια τόσο σημαντική προσωπικότητα, που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην τουρκική και διεθνή σκηνή της εποχής της, καλύπτεται σε μια ομίχλη αβεβαιότητας και εγείρει μια σειρά ερωτημάτων. Η φιγούρα της Nur Banou ήταν αινιγματική ήδη από την εποχή της. Γενικά πίστευαν ότι είχε αιχμαλωτιστεί ως παιδί από Τούρκους κουρσάρους, πιθανώς από τον περίφημο Μπαρμπαρόσα, και την είχαν φέρει στην Κωνσταντινούπολη, όπου τελικά έγινε η αγαπημένη του σουλτάνου Σελίμ, γιου του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, που προοριζόταν να κληρονομήσει τον θρόνο. Ωστόσο, η εθνική της καταγωγή και η γενέτειρά της υπόκεινται σε διαφορετικές εικασίες. Σύμφωνα με μια εκδοχή, ανήκε στην οικογένεια των Βενετών πατρικίων Baffo, και συνελήφθη στο νησί της Πάρου στο Αρχιπέλαγος του Αιγαίου.(5)

Σύμφωνα με αναφορές Βενετών διπλωματικών εκπροσώπων στην Κωνσταντινούπολη, η ίδια η σουλτάνα μερικές φορές αναφερόταν στην ενετική  της καταγωγή, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει σε ποια οικογένεια είχε πράγματι γεννηθεί.

Στις αρχές του αιώνα μας, ο Emilio Spagni δημοσίευσε μια μακρά και έμπειρη μελέτη στην οποία η λύση που πρόσφερε στο αίνιγμα της προέλευσης του Nur Banou είναι λιγότερο ικανοποιητική, όπως θα αποδειχθεί παρακάτω. Σύμφωνα με τον ίδιο, το αρχικό όνομα της Nur Banou ήταν Cecilia Venier. Γεννήθηκε από έναν Βενετό πατρίκιο ονόματι Venier, άρχοντα του νησιού της Πάρου στο Αρχιπέλαγος και από τη Violante Baffo, μια Βενετή πατρικία. Η ταύτιση της ως Βενετσιάνα  πατρικής καταγωγής επέτρεψε στον Spagni να εξηγήσει την ειδική σχέση που αναπτύχθηκε μεταξύ του Nur Banou και της Βενετικής Δημοκρατίας. Διαφορετικές παρεμβάσεις εκ μέρους της υπέρ της Βενετίας, συμπεριλαμβανομένης της αποτροπής εισβολής στην αποικία της Βενετίας στην Κρήτη, αποδίδονται στην προσκόλληση της Cecilia Venier-Baffo με την πατρίδα της.

Μπορούμε να εγείρουμε σοβαρές αμφιβολίες ως προς το συμπέρασμα των αποδεικτικών στοιχείων του Spagni, αλλά και άλλα αρχειακά έγγραφα, τα οποία δεν έχουν χρησιμοποιηθεί από τον Spagni, μας δίνουν τη δυνατότητα να επανεξετάσουμε το ζήτημα της προέλευσης της σουλτάνας.

Για να εξηγήσουμε το θέμα με σαφήνεια, ας εξετάσουμε πρώτα τα αποδεικτικά έγγραφα που περιέγραψε και ερμήνευσε ο Spagni. Η ιστορία ξεκινά το 1558, όταν κάποιος Χασάν, ένας άπταιστα ιταλόφωνος ιθαγενής από την Κέρκυρα, παρουσιάστηκε ενώπιον του βενετσιάνικου μπάιλο στην Κωνσταντινούπολη ως μυστικός απεσταλμένος του πρίγκιπα Σελίμ,

Ο τελευταίος, σύμφωνα με τον μυστικό απεσταλμένο, η Nur Banu ήταν στην πραγματικότητα απόγονος της βενετικής οικογένειας Baffo, που αιχμαλωτίστηκε στο Αρχιπέλαγος από τον Barbarossa κατά τον τελευταίο πόλεμο μεταξύ Βενετίας και Οθωμανικής αυτοκρατορίας (1537-1540). Σύμφωνα με τον ίδιο Χασάν, η αγαπημένη σύζυγος του Σελίμ ήθελε απλώς να ενημερωθεί για τους Βενετούς συγγενείς της και σκοπός της αποστολής του ήταν να συγκεντρώσει αυτές τις πληροφορίες γι' αυτήν.

Παρά ορισμένες αμφιβολίες ως προς την πραγματική του ταυτότητα, ο Χασάν έγινε δεκτός στη Βενετία τον Μάρτιο του 1559 ως επίσημος Οθωμανός απεσταλμένος, συνοδευόμενος από όλα τα τελετουργικά που συνήθως αποδίδονταν σε έναν Οθωμανό άρχοντα. Κατά τη διάρκεια του ακροατηρίου του ενώπιον της Γερουσίας, ο Χασάν εξέφρασε και πάλι την επιθυμία της σουλτάνας να ενημερωθεί για τους συγγενείς της.  Έλαβε μια γρήγορη απάντηση από τη Γερουσία.

Η επίσημη απάντηση της Βενετίας, σε μια έρευνα που έγινε από τις αρχές το αποκάλυψε: Η σύζυγος του Σελίμ ήταν πράγματι κόρη ενός Βενετού πατρικίου, του Νicolo Venier. Ο Venier,, ο οποίος είχε πεθάνει αρκετό καιρό πριν όπως σίγουρα και η γυναίκα του Violante Baffo.

Το αρχικό της όνομα ήταν Σεσίλια και ο πλησιέστερος ζωντανός της συγγενής της ήταν ο πρώτος της ξάδερφος, κάποιος Zuan Francesco Venier.

Τον Ιούλιο του 1559 ο Χασάν εμφανίστηκε ξανά μπροστά στο bailo της Κωνσταντινούπολης, με νέα γράμματα που έφεραν τη σφραγίδα της  Nur Banu. Ο μπάιλο εντυπωσιάστηκε πολύ από τις ιστορίες του Χασάν και δέχτηκε τα δικά  του διαπιστευτήρια. Ως εκ τούτου, συμφώνησε να τον βοηθήσει στη δεύτερη αποστολή του στο Βενετία, αυτή τη φορά με επίσημο αίτημα της Nur Banu να  σταλεi ο πλησιέστερος Βενετός συγγενής, ο Ζουάν Φραντσέσκο Βενιέρ, για να τη συναντήσει στην Κωνσταντινούπολη.

    Ο Χασάν επέστρεψε στη Βενετία στις αρχές του Οκτώβρη του 1559. Όπως και  στην πρώτη του αποστολή, έγινε δεκτός με όλη τη δέουσα τιμή, αν και υπήρξε υπό τη στενή επιτήρηση του Συμβουλίου των Δέκα. Μετά την παρουσίαση του αιτήματος της Nur Banu ενώπιον του Κολεγίου, το θέμα συζητήθηκε στη Γερουσία, η οποία τελικά αποφάσισε να επιτρέψει τον Zuan Francesco Venier, ο οποίος υπηρετούσε ως καστελάνος στην Κέρκυρα, να εγκαταλείψει τη θέση του και, εάν το επιθυμούσε, να πάει να συναντήσει την ξαδέρφη του.

    Επιστρέφοντας όμως στο ζήτημα της ταυτότητας του Χασάν, εξεταζόμενο από τη Γερουσία υπήρχαν φυσικά μόνο δύο πιθανότητες: είτε ήταν πραγματικά μεταφερόμενος από την Nur Banu στη Βενετία,ή ήταν απατεώνας Η Βενετική Γερουσία είχε σαφή απάντηση Νοέμβριος 1559: Ο Χασάν ήταν απατεώνας.

Το ζήτημα της ταυτότητας του Nur Banu συνέχισε να θεωρείται άλυτο. Πολλοί ιστορικοί ερευνητές ασχολήθηκαν με το θέμα αυτό.

Μια ιστορία που εμφανίστηκε το 1932 σε έναν Αθηναϊκό περιοδικό, το Messager d' Athenes, σε μια σειρά τριών άρθρων, ο συγγραφέας, που υπέγραψε με τα αρχικά G.L.A.. ισχυρίστηκε ότι ο Nur Banu δεν ήταν άλλη εκτός από το «Calli Cartano». μια Ελληνίδα από την Κέρκυρα, που αιχμαλωτίστηκε εκεί 1537.

Η άποψη για την καταγωγή της σουλτάνας φάνηκε άξια περαιτέρω έρευνας, ειδικά αφού η έκδοση του 1930 της  Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας περιλαμβάνει ένα ανυπόγραφο λήμμα αφιερωμένο στην «Καρτάνου  Καλή», υποστηρίζοντας ότι η σουλτάνα είναι όντως κερκυραϊκής καταγωγής. Το άρθρο στο Messager d' Athenes, λέγεται ότι βασίζεται κυρίως σε δύο γράμματα, τα οποία αναφέρονται  ότι ανακαλύφθηκαν στο I877 σε ένα απροσδιόριστο ιδιωτικό αρχείο στο νησί της Κέρκυρας Το πρώτο γράμμα, που φέρει την ημερομηνία 1η Οκτωβρίου 1537 αποδίδεται σε αλληλογραφία Σοφιάνας Καριοφύλου  , Κερκυραίας με κάποιον Όδηγητριανό Έπαρχο. Περιγράφει τη μάχη στην Κέρκυρα του ίδιου έτους, και τις κακουχίες που υπέστησαν οι νησιώτες. Καθώς και την συνάντησή της με τον  Μιχαήλ Παπαδόπουλο,  κουνιάδο του Νικόλαου Καρτάνου. Περιγράφει και την αιχμαλωσία όλης της οικογένειας του Καρτάνου.

Η δεύτερη επιστολή που αναφέρεται στο άρθρο, λέγεται ότι ήταν γραμμένη στην Κωνσταντινούπολη όπου η Σοφιάνα ζούσε από το 1566. και ήταν παντρεμένη με Έλληνα έμπορο από την Κέρκυρα.   Απευθυνόμενη προς τον φίλο της Έπαρχο  γράφει όλη την ιστορία της επαφής της με την Κάλη. Ότι στην Κωνσταντινούλη δεν γνώριζε κανένα άλλον εκτός από τον Μιχαήλ Παπαδόπουλο, τον αδερφό του Ρεγκίνας Καρτάνου. Αυτός ο άντρας της είπε  ότι η Regina ήταν ζωντανή, και μάλιστα απελευθερώθηκε τρία χρόνια νωρίτερα. Επιπλέον, μετά την επιστροφή στην Κέρκυρα. Η Regina αναφέρθηκε στην κόρη της Κάλι που είχε αιχμαλωτιστεί μαζί της και είχε, εν τω μεταξύ γίνει η αγαπημένη σύζυγος του σουλτάνου Σελίμ, αλλιώς γνωστή ως Nur Banu.

Στη συνέχεια, η Regina λέγεται ότι έγραψε μια επιστολή στην κόρη της, την οποία ο ίδιος, ο Παπαδόπουλος, κλήθηκε να μεταφέρει σε αυτήν.

   Το γράμμα μεταφράστηκε στα τουρκικά, γιατί  η Nur Banu προφανώς δεν μπορεί να διαβάσει καθόλου ελληνικά. Το γράμμα της Sophiane συνεχίζει περιγράφοντας πώς της ζητήθηκε από τον Παπαδόπουλο να προσπαθήσει να συναντήσει την σουλτάνα προκειμένου να της παρουσιάσει την επιστολή. Αυτό το πέτυχε στη πράξη. Η Σοφιάνα περιγράφει τη Nur Banu ως μια ψηλή γυναίκα με ντελικάτα χαρακτηριστικά, άφθονα μαύρα μαλλιά, μαύρα μάτια και χωρίς καθόλου μακιγιάζ στο πρόσωπο της. Παρήγγειλαν γλυκά και άρχισε η κουβέντα. Όταν η Σοφιάνα αποκάλυψε τον σκοπό της αποστολής της, η σουλτάνα απέσπασε το γράμμα από τα χέρια της, το φίλησε, το έσφιξε στο στήθος της, διαβάζοντάς στη Τουρκική μετάφραση. Ύστερα αγκάλιασε τη Σοφίανα, μουρμουρίζοντας στα ελληνικά:

      «Μαμά, μαμά».

 Ένας Εβραίος σκλάβος, ο Ελπίς, κλήθηκε αμέσως και η σουλτάνα έγραψε στο πίσω μέρος της μεταφρασμένης επιστολής: «Αφήστε μου τη μητέρα να έλθει εδώ χωρίς καθυστέρηση!».

        Το τελευταίο άρθρο αυτής της σειράς που δημοσιεύτηκε από το Αθηναϊκό περιοδικό αναφέρει έναν Κερκυραίο λόγιο, τον Ανδρέα Μουστοξύδη.

 Όλα ξεκίνησαν από τον λόγιο Ανδρέα Μουστοξύδη. Σύμφωνα με τον γιό του, Μιχάλη Μουστοξύδη, ο Ανδρέας Μουστοξύδης ανέσυρε από τα αρχεία της Βενετσιάνικης διπλωματικής αλληλογραφίας ένα έγγραφο που απέστειλε ο Βενετσιάνος πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη, Jacopo Soranzo, προς την Γερουσία το 1566 που ανακάλυψε στη Βενετία μια αναφορά του βενετσιάνου bailo, , από τις 26 Οκτώβριος 1566, που περιέχει το ακόλουθο κείμενο της επιστολής της Ρεγγίνας Καρτάνου στην κόρη της Καλέ:

 

«Κυρία μου καί θυγάτηρ, σοί πέμπω μύριους χαιρετισμούς. Άπό εικοσιεννέα ήδη ετών ουδέν άλλο επεθύμουν εξ ή νά

ακούσω ειδήσεις, αιτινες έκ ταύτης τής άμηχανίας και περί σου μόνον διαλογιζομένη, εάν ζής ή άπέθανες, νά μέ απαλλάξωσιν εκ ταύτης της αμηχανίας. Επί τέλους δέ μαθούσα ότι είσαι γυνή τού αύθέντου Σουλτάνου Σελήμ,έκ του οποίου απέκτησες υιόν ονόματι Σουλτάνον Μουράτ, εύχαρίστησα το μεγαλείον τού Θεού. Βέβαιον ότι άπό των πρώτων ετών σου πολλά έδείκνυες σημεία ότι έμελλες νά γίνης μεγάλη, και ελπίζω ότι και είς το μέλλον θέλεις  λάβη ευτυχίας μείζονας τής παρούσης.

’Εγώ δέ, ώ θύγατηρ, έμεινα 27 έτη αιχμάλωτος, καθ’ ήν έποχήν ύπέφερα πολλούς κόπους και ταλαιπωρίας άλλ’ έπι τέλους, θείοι χάριτι

άπό δύο ήδη ετών έλευθερωθεϊσα έπέστρεψα είς τήν πατρίδα ήμών Κέρ-

κυραν, εις την άρχαίαν ημών κατοικίαν, ένθα μαθούσα τά περί σου έγραψα την παρούσαν καί έπεμψα αύτήν διά μέσου τού θείου σου. ’Εγώ

Ονομάζομαι 'Ρεγγίνα, ο πατήρ σου Νικόλαος, σύ δέ Καλή. Είχες δύο άδελφούς και μίαν αδελφήν. Οί άρρενες ώνομάζοντο Γεώργιος καί Μανόλης, το δέ όνομα τής άδελφής ήτο Φωτεινή. Ότε ήχμαλωτίσθημεν ήσο επταετής. 0 πατήρ σου άπέθανεν έν τώ κατέργω. Οί λοιποί αδελ-

φοί σου άπεπλανήθησαν, ώστε ούδέποτε έλαβον περί αυτών ειδήσεις. ’Εάν δέ δύσπιστης εις τούς λόγους εμού, όταν έλθει έκεϊ ο θειος σου, ερώτησον αυτόν καί βεβαιώθητι περί παντός πράγματος· ’Επί τού παρόντος υπάρχει έκ τής γενεάς σου ο ’Αντώνιος Καρτάνος, οστις, ώς γινώσκεις, εφοίτα εις το διδασκαλείον, το έν τή εκκλησία τού Αγίου Γεωργίου, ηχούσα δέ ότι είναι σκλάβος σού καί τού στόλου τών Σπαχίδων. Το Ονομα τής κώμης έξ ής έζωγρήθης καλείται ’Ασουμέτη, κείμενη πλησίον τής Κέρκυρας. Η τού πατρός σου αδελφή ώνομάζετο Φραγκεσκίνα. Η γεννεα σου κατάγεται έξ ένος Κύρ ’Αντωνίου Καρτάνου. Σύ συνείθιζες νά λέγεις, Μήτηρ μου, μήτηρ μου, θά έλθωσιν οί Τούρκοι καί θά μας πάρωσι* θά  έλθη ο Χαϊρατίν-πασας νά μάς άρπάση, ημείς δέ έλέγομεν

ή κόρη αΰτη επί τέλους θά τουρκεύση. Καί μετ’ ού πολύ, κατά θείαν βούλησιν, έπληρώθησαν οί λόγοι σου. Ούγατηρ, έαν δεν έλησμόνησες τά καθήκοντα, άτινα χρεωστεϊς νά εχης προς την μητέρα σου, θέλεις πέμ-ψη άνθρωπόν τινα, ϊνα μέ παραλάβη καί έλθω πλησίον σου· Εαν δε καταισχύνεσαι νά μέ καλής μητέρα σου, ούδέν άλλο δύναμαι νά πράξωείμή νά ευχηθώ νά σέ άπαντήσω εις τον άλλον κόσμον. Αλλ’ έλπίζω ό-τι δεν θέλεις μοί άρνηθή το τοιούτον, διότι το προς την μητέρα οφειλόμενον καθήκον είναι μέγιστον.» 

Το γράμμα μεταφράστηκε στα τουρκικά, γιατί η Nur Banu προφανώς δεν μπορεί να διαβάσει καθόλου ελληνικά.

 

 Παραμένει το ζήτημα των πηγών που χρησιμοποιήθηκαν για την καταχώρηση στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια και για τα άρθρα στο Messager d’Athenes ειδικά όσον αφορά την αναφορά  στην  αλληλογραφία μεταξύ «Έπαρχου» και «Σοφιάνας», που υποστηρίζεται ότι ανακαλύφθηκε στην Κέρκυρα. Η επιστολή της Ρεγγίνας πρώτο εκδόθηκε στην Κέρκυρα το 1872 από κάποιον Michael A. Moustoxydes.

Ο συγγραφέας ήταν γιος του διάσημου φιλόλογου και ιστορικού Ανδρέα Μουστοξύδη (1785-1860), και το βιβλίο του περιείχε πλήθος αδημοσίευτων μελετών που του ο πατέρας δεν είχε την ευκαιρία να δημοσιεύσει όσο ζούσε.

Στο βιβλίο αυτό εκτός της επιστολής της Ρεγγίνας προς την κόρη της αναφέρεται:

Ο Βάιλος της Κωνσταντινούπολης Jacopo Soranzo παρατηρεί ότι στο τέλος της επιστολής, γραμμένες στα Τουρκικά και ερμηνευμένες στα Ελληνικά, γράφεται «Κυρία μου, η επιστολή, ήν εγώ ο θείος και δούλος σου εκόμισα, ήτο γεγραμμένη εν τη γλώσση των χριστιανών και ουδείς ήξευρε ν’ αναγνώση αυτήν. Όμως εύρον τον συγγενή σου Αντωνάκην τον Σπαχίδην , όστις μετά μεγίστου κόπου εύρε μεταφραστήν εις ταύτην την γλώσσαν.Και ούτω μετέφρασεν αυτήν όσον ηδυνήθη κάλλιον»

Στην κεφαλή της επιστολής διαβάζεται γραμμένο από άλλο χέρι « Οπουδήποτε και εις χείρας οιουδήποτε εύρης την μητέρα μου  θέλεις λάβη και οδηγήση αυτήν ενταύθα ανυπερθέτως»

Μετάφραση διατάγματος ευρισκομένου παρά τον Παπαδόπουλο επ’ ονόματι της μητρός του Σουλτάνου Μουράτ.

«Δια του παρόντος εντέλλεται εις πάντα Σαντζάκην, Καδήν, Βοιβόδα και ιδιαιτέρως εις τον Καπιτάνον της Σμύρνης, ίνα πορευομένου Μιχάλη του εκ Κερκύρας μετά του πλοίου αυτού εις οιονδήποτε σκάλωμα συγχωρήσωσιν αυτώ να απιβιβάση ότι βούλεται, μηδόλως ενοχλούντες ή κωλύοντες αυτόν και ωσαύτως ίνα μη ενοχλώσι τας εν ταις

Χώραις εκείναις κειμένας εκκλησίας, έτι δε ίνα  δύνηται να ελευθερή σκλάβους Κερκυραίους οπουδήποτε ανεύρη αυτούς.»

                                                                              ( Σφραγίδα)

                                                                       «Μήτηρ Σουλτάνου Μουράτ»

 

Αν και δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί επιστημονική δημοσίευση, αυτό φαίνεται να είναι η μόνη δημοσιευμένη έκδοση των επιστολών που ανακάλυψε ο Ανδρέας Μουστοξύδης. Η δεύτερη δημοσίευση, ένα φυλλάδιο από κάποιον F.[ederico] A. [lbana],(6) εμφανίστηκε στην Κέρκυρα το 1877, ανακοινώνοντας την υποτιθέμενη ανακάλυψη σε ιδιωτικό αρχείο στο νησί ,της αλληλογραφίας μεταξύ της Σοφιάνας Καρυοφύλλου και Οδηγητριανού  Έπαρχου

Οι προαναφερθείσες επιστολές περιγράφονται, όχι με μεγάλη ακρίβεια, στις δύο πρώτες άρθρα του Messager d’Athenes. Συνοδεύεται η δημοσίευση του Φ.Α από έναν σημαντικό αριθμό σημειώσεων, που πιθανότατα προορίζονται να το κάνουν να φαίνεται όσο το δυνατόν πιο «επιστημονικό». Ωστόσο, δεν δίνεται σαφής ένδειξη στο ιδιωτικό αρχείο στο οποίο λέγεται ότι βρίσκονται οι επιστολές και το υπόσχονται να δημοσιεύσουν τα πλήρη πρωτότυπα (ιταλικά) κείμενά τους προφανώς ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε. Επιπλέον μια γρήγορη ματιά στη γενεαλογία η οικογένεια Επάρχου δεν αποκαλύπτει κανέναν που φέρει το όνομα Οδηγητριανός όχι, ούτε κάποια σχέση με την οικογένεια Καρυοφύλου,η οποία εμφανίζεται στα κερκυραϊκά έγγραφα μόνο γύρω στη μέση του δέκατου έβδομου αιώνα³². Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τον αναχρονισμό που περιέχονται σε αυτές τις επιστολές, στις οποίες σταθήκαμε παραπάνω, μπορεί να υποψιαστούμε ότι είναι, σε αντίθεση με το έργο του Μουστοξύδη. Αυτό μπορεί να είναι μια πλασματική κατασκευή, βασισμένη στην ιστορία που αποκαλύφθηκε πέντε χρόνια πριν από τον νεότερο Μουστοξύδη, και πιθανώς επίσης σχετικά με τις τοπικές προφορικές παραδόσεις. Ο συγγραφέας των άρθρων στο Messager d’Athenes στήριξε έτσι τη δική του ιστορία σε δύο παλιές κερκυραϊκές εκδόσεις, χωρίς να μπω στον κόπο να αναφέρω με το όνομά τους, για να διακρίνουν μεταξύ τους ή να προσπαθήσουν να τους αξιολογήσουν αυθεντικότητα.(7) Δεν είναι περίεργο που σοβαροί μελετητές όπως ο Rossi και ο Babinger δεν βιάστηκαν να υιοθετήσουν αυτές τις ίσως φανταστικές ιστορίες. Δυστυχώς, παρά τα ελαττώματά τους, φαίνεται να περιέχουν περισσότερα από ένα κόκκο αλήθειας.

    Ας επιστρέψουμε τώρα στην αρχική μας πλοκή του Cinquecento. Δεν αποτελεί έκπληξη, οι βενετικές αρχές δεν εντυπωσιάστηκαν πολύ από την αναφορά του bailo    αναφερόμενος στην κερκυραϊκή καταγωγή της σουλτάνας. Είναι αλήθεια ότι η Κέρκυρα ήταν Ενετική επικράτεια, και υπό διαφορετικές συνθήκες, η κερκυραϊκή ανάβαση της Nur Banu θα μπορούσε να αποτελέσει πλεονέκτημα στις βενετικές σχέσεις με τους Πύλη. Ωστόσο, η δυσάρεστη εμπειρία των δύο αποστολών του Χασάν  δίδαξε στο bailo Soranzo,  να χειρίζεται ιστορίες όπως αυτή με μεγαλύτερη σύνεση³³.

Φαίνεται ότι σε κανέναν στη Βενετία δεν άρεσε να ξαναζήσει μια σχέση σαν αυτή του 1559, και η Γερουσία μάλλον προτίμησε να αφήσει τους θρύλους ανέπαφους.

Ως εκ τούτου, δεν έγιναν περαιτέρω ενέργειες. Άγνωστο ακόμα αν η Ρεγγίνα (Βασλική Καρτάνου ) πήγε ποτέ να συναντήσει τη Nur Banu στην Κωνσταντινούπολη. Ίσως το έκανε.

Ωστόσο, φαίνεται να υπάρχει μια διαφορά ως προς τον βαθμό αβάσιμου των δύο εκδόσεων  της Nur Banu, μπορεί να αμφισβητήσουμε σοβαρά μια τέτοια ταύτιση. Συγκριτικά, φαίνεται η ιστορία της Καλή Καρτάνου

πιο αληθοφανές, αν εξαιρέσουμε τη ρομαντική του διασκευή, πουπιθανότατα βασίζεται σε στοιχεία που περιέχονται στις ανακαλύψεις του κ. Μουστοξύδη.

    Η παραδοχή της κερκυραϊκής εκδοχής ως αληθινής κάνει την όλη υπόθεση ομοιόμορφη και πιο συναρπαστική, ως ένα διπλής ταυτότητας — το ένα αυθεντικό και το άλλο πλασματικό, σκόπιμα ενθαρρύνεται για πολιτικούς και προσωπικούς λόγους.

    Όσο για την ίδια τη Nur Banu ακόμα κι αν είχαν ξαναενωθεί τα Κερκυραϊκά μέλη της οικογένειας μέσα στα τείχη του σέραγι, προτίμησε κι αυτή να διαφυλάξει μπροστά στον έξω κόσμο την πατρικιακή βενετική της ταυτότητα.

Κατά τις τελευταίες φάσεις της ζωής της, λέγεται ότι ισχυρίστηκε ότι ήταν ηκόρη βενετσιάνικης οικογένειας πατρικίων (χωρίς περαιτέρω προδιαγραφές), που είχε ένα παλάτι στο Μεγάλο Κανάλι στη Βενετία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ήταν

τουλάχιστον επτά ετών (σύμφωνα με τη δική της μεταγενέστερη έκδοση — δώδεκα ετών) όταν πιάστηκε αιχμάλωτη, είναι μάλλον παράξενο που ποτέ δεν  διευκρίνισε το όνομα της αρχικής βενετικής οικογένειάς της.

Η οθωμανική κοινωνία είναι γνωστό ότι ήταν σχετικά ανοιχτή, δίνοντας τη δυνατότητα στους ανθρώπους ταπεινής καταγωγής για να ανέλθει στα υψηλότερα κλιμάκια της. Επιπλέον, στο δέκατο έκτο αιώνα Κέρκυρα, η οικογένεια Καρτάνου (Quartani) ήταν γνωστή ως εύπορη.

 

Η Nurbanu πέθανε στην Κωνσταντινούπολη στις 7 Δεκεμβρίου 1583, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του γιου της Murad III. Τάφηκε δίπλα στον Σελίμ Β' στο μαυσωλείο του στην αυλή της Αγίας Σοφίας, οπότε έγινε η πρώτη σύζυγος ενός σουλτάνου που έλαβε την τιμή να αναπαυθεί δίπλα στον σύζυγό της.

H ταφή της Nur Banu εικονογράφηση Topkapi Palace

Η Nur Βanu Sultan τράβηξε μεγάλο σεβασμό όχι μόνο κατά τη διάρκεια της ζωής της αλλά και μετά τον θάνατό της. Σε αντίθεση με τον κανόνα ότι οι σουλτάνοι παρέμεναν στο παλάτι κατά τη διάρκεια της νεκρώσιμης πομπής, ο Murad III συνόδευσε το πτώμα της μητέρας του, περπατώντας και κλαίγοντας, μέχρι το τέμενος Fatih όπου επρόκειτο να διαβαστεί η ταφική της ακολουθία. Το πιο απομακρυσμένο σουλτανικό τέμενος από το αυτοκρατορικό παλάτι, δηλαδή το Τζαμί Φατίχ, ανατέθηκε για την τελετή της κηδείας. Αυτή η επιλογή όχι μόνο έδωσε τη δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να δώσουν την ευλογία τους στην ψυχή της Nur Βanu Sultan, αλλά διατήρησε επίσης την εκτεταμένη εκτίμηση αυτού του θρησκευτικού σεβασμού που της έδωσαν οι κάτοικοι της αυτοκρατορικής πρωτεύουσας.(8)

---------------------------------------------------------------

1) Benjamin Arbel Ph.D.Ομότιμος Καθηγητής Πρώιμης Σύγχρονης Ιστορίας, Τμήμα ΙστορίαςΠανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ 

2)Η Χασεκί Αφιφέ Νουρμπανού Βαλιντέ Σουλτάν ήταν η αγαπημένη και η νόμιμη σύζυγος του σουλτάνου Σελίμ Β΄, μητέρα του σουλτάνου Μουράτ Γ΄ και συγκυβερνήτης, ως Βαλιντέ Σουλτάν, για εννέα έτη από το 1574 μέχρι το 1583.Το όνομα γέννησής της ήταν Σεσίλια. Γεννήθηκε το 1525 στην Κέρκυρα ή στην Πάρο.

3)Αφού η Nurbanu έγινε η Βαλιντέ σουλτάνα του γιου της Murad III, ουσιαστικά διαχειρίστηκε την κυβέρνηση μαζί με τον Μέγα Βεζίρη Sokollu Mehmed Pasha

4)Ο.π Benjamin Arbel Ph

5)Ο.π Benjamin Arbel Ph

6) Βικιπέδια:Ο Φρειδερίκος Αλβάνας (1827-1903) ήταν Έλληνας φιλόλογος, νομομαθής και λόγιος του 19ου αιώνα, καταγόμενος από οικογένεια Κερκυραίων ευγενών

7)Ο.π Benjamin Arbel Ph

8)https://en.wikipedia.org/wiki/Nurbanu_Sultan