Η Ελλάδα και τα Ιόνια Νησιά από τον FRANÇOIS LENORMANT (1)
Όταν αποφασίστηκε τα Ιόνια νησιά να παραχωρηθούν στην Ελλάδα, ένα πρωτόκολλο έπρεπε να ακολουθηθεί. Το πρωτόκολλο αυτό προέβλεπε ότι πρώτος που θα υπόγραφε την αποχώρηση των Άγγλων από νησί πρέπει να ήταν ο Άγγλος Αρμοστής.
Βρισκόμαστε στον Οκτώβριο του 1863. Ήταν η ώρα που θα πρέπει να υπέγραφε ο Αρμοστής .
Στο βιβλίο του αυτό του 1865, ο Lenormant γράφει:
Γνωρίζαμε ότι η βουλή του Ιονίου είχε ήδη συνεδριάσει για αρκετές ημέρες για να αποφασίσει το μεγάλο ζήτημα. Όλοι λοιπόν βιάζονταν να φτάσουν στην Κέρκυρα.
….διέσχισα γρήγορα με το ατμόπλοιο Nettuno του αυστριακού Lloyd την απόσταση που χωρίζει την πρωτεύουσα του Ελληνικού Βασιλείου από την πρωτεύουσα του μικρού Επτανησιακού Κράτους και το πρωί της 6ης Οκτωβρίου 1863 μπαίνουμε στο λιμάνι της Κέρκυρας.
O Francois Lenormant βρίσκεται λοιπόν στην Κέρκυρα από τις 6 Οκτωβρίου 1863 την εποχή που διαδραματίζονται τα γεγονότα που περιγράφονται και τα έζησε αυτοπροσώπως.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΙΟΝΙΟΣ ΒΟΥΛΗ
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ
6 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1863
Ο κ. ΛΟΜΠΑΡΔΟΣ λαμβάνει τον λόγο.
Κύριοι λέει ότι το έργο μας ολοκληρώθηκε. Πραγματοποιήθηκε πρώτα από όλα από την υπομονή αλλά και με την επιμονή των ανθρώπων. Ολοκληρώθηκε γρήγορα και λέω γρήγορα γιατί εννέα αγώνες πάλης διάρκειας δώδεκα χρόνων μεταξύ ενός μικροσκοπικού έθνους και μιας δύναμης όπως η Αγγλία δεν είναι τίποτα στην πραγματικότητα. Το οφείλουμε πάνω από όλα και ακόμη περισσότερο από τους αγώνες μας στους γενναιόδωρους φιλέλληνες που ύψωσαν τις φωνές τους για την υπεράσπιση για τα δικαιώματα των Ιονίων Νήσων και ήξεραν πώς να κατακτήσουν, για τον σκοπό μας, τις συμπάθειες της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης Με μια ευτυχή συγκυρία την ημέρα αυτή της μεγάλης εθνικής εορτής ο πρώτος και πιο ακούραστος υπερασπιστής μας είναι ανάμεσά μας. Όλοι ονομάσατε κ. François Lenormant Έχω λοιπόν την τιμή να προτείνω στο Κοινοβούλιο ένα ευχαριστήριο διάταγμα σε όλους τους Ευρωπαίους φιλέλληνες και συγκεκριμένα στον κ. Lenormant Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Συνέλευση θα εγκρίνει ομόφωνα την πρόταση αυτή Το διάταγμα εγκρίνεται ομόφωνα και με βοή καλείται ο κ. FRANÇOIS LENORMANT να δεχτεί τις τιμές της συνόδου.
…..Μετά από πρόσκληση του Λόρδου Αρμοστή οι Ιόνιοι συνέταξαν το ακόλουθο κείμενο:
«Η Συνέλευση των Επτανήσων.
«Εκλεγμένοi μετά από πρόσκληση της Προστάτιδας Δύναμης και συγκεντρωμένοι για να αποφανθούν οριστικά την εθνική ανασύσταση του Ιονίου λαού, πιστός ερμηνευτής των ένθερμων πόθων και της ακλόνητης βούλησης αυτού του λαού, σύμφωνα με τις επιθυμίες που έχουν ήδη εκφραστεί και διακηρυχθεί από όλες τις ελεύθερες Συνελεύσεις Ιονίων Νήσων.
"Διάταγμα:-
«Τα νησιά Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Sainte-Maure, Ιθάκη, Cerigo και Paxo, με όλες τους τις εξαρτήσεις, επιθυμία είναι να ενωθεί με το Βασίλειο της Ελλάδος, προκειμένου να αποτελέσει ένα αδιαχώριστο τμήμα του σε ένα ενιαίο και αδιαίρετο Κράτος, υπό το συνταγματικό σκήπτρο της Αυτού Μεγαλειότητας του Βασιλιά των Ελλήνων Γεωργίου Α' και των διαδόχων του. »
Η απάντηση στο μήνυμα του Λόρδου Ύπατου Αρμοστή ήταν σαφής, όπως και το ίδιο το διάταγμα. Εξέφρασε, η Συνέλευση τις ευχαριστίες της στην αγγλική κυβέρνηση για τη γενναιοδωρία με την οποία απαρνήθηκε το προτεκτοράτο της. Aλλά ήταν ευχαριστίες από ελεύθερους ανθρώπους που, αφού πολέμησαν πολύ και γενναία, είδαν τις προσπάθειές τους να στεφανώνονται. Η Κερκυραϊκή Βουλή συνέδεσε προσεκτικά το διάταγμά της με τις αποφάσεις των προηγούμενων Βουλών, τον νομικό χαρακτήρα των οποίων η Αγγλία είχε αρνηθεί να παραδεχτεί και επέμεινε ότι η ένωση πρέπει να είναι άμεση και πλήρης. Τέλος, τελείωσε με μια πρόταση που, με σεβασμό και ευγνωμοσύνη, περιείχε την πιο επίσημη άρνηση της πολιτικής του εδαφικού status quo που η Αγγλία επιθυμεί να επιβάλει για πάντα στην Ελλάδα.
Προσθέτοντας: «Είθε η χριστιανική Ευρώπη, εκτιμώντας τις υπηρεσίες που το ελληνικό έθνος έχει προσφέρει και καλείται να προσφέρει ακόμα στην ανθρωπότητα, να ολοκληρώσει το έργο που τόσο γενναιόδωρα ξεκίνησε, συμβάλλοντας στην πλήρη και οριστική ανασύσταση αυτού του έθνους προς το συμφέρον του πολιτισμού και για την πλήρη εκπλήρωση των σχεδίων του Υψίστου»!
Αυτές οι δύο πράξεις θα παραδίδονταν στον Ύπατο Αρμοστή, που το περίμενε στο Παλάτι των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου.
Ο λαός της πόλης ήταν παραταγμένος με το μεγαλύτερο πλήθος μπροστά από το παλάτι μαζί με τους κατοίκους των γειτονικών χωριών, προηγούνταν μεγάλα ελληνικά λάβαρα με λευκό σταυρό σε ένα φόντο μπλε, και με επικεφαλής τους παπάδες τους. Η όψη που προσφέρει αυτή τη στιγμή η εσπλανάδα της Κέρκυρας δεν θα μπορούσε να είναι πιο εντυπωσιακή. Ανάμεσα στο παλιό φρούριο και στην πόλη με τα ψηλά τοξωτά σπίτια, να, ξεδιπλώνονται τα όμορφα σοκάκια και από την άλλη της μεριά το Παλάτι των Βρετανών Αντιπρόσωπων.
Σε αυτήν την παρέλαση, ασυναγώνιστη ίσως σε ολόκληρη την Ευρώπη, βρίσκονταν είκοσι χιλιάδες άντρες, όλοι φορώντας φιόγκους από κορδέλες ,τα ελληνικά εθνικά χρώματα στο στήθος τους και πράσινα κλαδάκια γύρω από τα καπέλα ή τα σκουφάκια τους, ένα πλήθος ανακατεμένο με τα ρούχα των πολιτών της πόλης, τις ζωηρές στολές των χωρικών και τις φουστανέλες των Αλβανών Χριστιανών, που είχαν περάσει το στενό για να έρθουν και να παρευρεθούν σε αυτές τις εθνικές γιορτές.
Η βαθιά σιωπή επικρατούσε σε αυτό το πλήθος τη στιγμή που οι βουλευτές μπήκαν στο παλάτι. Η υποδοχή που θα έδινε ο Λόρδος Ύπατος Αρμοστής στις πράξεις του Κοινοβουλίου αναμενόταν με αγωνία. Οι φήμες που διαδόθηκαν στην πόλη προκάλεσαν φόβο ότι θα αρνιόταν να τις παραλάβει με τη μορφή που είχαν αποδοθεί. αλλά όταν το κανόνι των φρουρίων ήχησε για να ανακοινώσει τη στιγμή που ο Πρόεδρος της Βουλής παρέδωσε το διάταγμα της ένωσης στον εκπρόσωπο της βασίλισσας της Αγγλίας, μια τεράστια και τρομερή ορμή ανταποκρίθηκε σε αυτό τη ομοβροντία, καπέλα και σκούφοι πέταξαν στον αέρα. σημαίες κυμάτιζαν σε χαιρετισμό και η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας έπαιξε τον εθνικό ύμνο. «Μη φοβάστε πια, ω Έλληνες, τις φριχτές βαρβαρότητες των Μουσουλμάνων!. Η Ευρώπη σας ανοίγει την αγκαλιά της», τόνιζαν σε χορωδία όλοι οι παρόντες.
Ήταν από εκείνες τις επιβλητικές σκηνές που σπάνια συμβαίνουν στη ζωή των λαών και στις οποίες να μπορεί να αντισταθεί ακόμη και κάποιος ο όποιος δεν έχει καθόλου ή έχει λίγα συναισθήματα...
Στη συνέχεια, οι βουλευτές έφυγαν από το παλάτι και επέστρεψαν στον τόπο των συνεδριάσεων τους, ακολουθούμενοι από κόσμο μεθυσμένο από χαρά και ενθουσιασμό, στους δρόμους, τα σπίτια του οποίου ήταν στολισμένα με ελληνικές σημαίες και με κρεμασμένα υφάσματα, ως στοιχείο διακόσμησης τοίχου από πάνω μέχρι κάτω. Οι ζητωκραυγές ξέσπασαν ανελέητα καθώς περπατούσαν και από όλα τα παράθυρα έπεφτε μια αληθινή βροχή από λουλούδια, φοίνικες και στεφάνια.
Αφού κατέγραψαν στα πρακτικά την μεγάλη πατριωτική σκηνή που μόλις είχε γίνει. Η Συνέλευση, πριν αποχωρίσει, ψήφισε δια βοής, μετά από πρόταση του Μ. Λομβάρδου, ευχαριστήριο διάταγμα προς όλους τους Ευρωπαίους φιλέλληνες που υπερασπίστηκαν το αίτημα των Ιονίων Νήσων και ιδιαίτερα τους Γάλλους φιλέλληνες .
Την επόμενη μέρα οι εορτασμοί ξεκίνησαν στις 8 με πανηγυρική λειτουργία που ψάλλετε στον ελληνικό καθεδρικό ναό.
Υποδουλωμένο από τον ζυγό των μουσουλμάνων , το ελληνικό έθνος είδε τη θρησκεία του να νικά με την ανεξαρτησία του. Οι δύο αιτίες της πίστης και της ελευθερίας είναι ταυτόσημες και αχώριστες. Όταν άρχισαν να ζουν ξανά, τοποθέτησαν τον σταυρό στα πανό της σημαίας για να τον αντιταχθεί στην ημισέληνο, και ακόμη και σήμερα η θρησκεία είναι το πιο ισχυρό μέσο προπαγάνδας και το πιο τρομερό όπλο για να πολεμηθεί η Τουρκία. Εξίσου πατριώτης, αλλά πιο μορφωμένος από εκείνον της ηπειρωτικής Ελλάδας, ο κλήρος των Επτανήσων κατέχει τεράστια επιρροή και ανέκαθεν αποδεικνύεται ο πιο ένθερμος προπαγανδιστής του εθνικού κινήματος. Ειδικότερα ο Αρχιεπίσκοπος Κέρκυρας, ιεράρχης υψηλής ευφυΐας και ευυπόληπτου χαρακτήρα, βρίσκεται εδώ και δέκα χρόνια στην πρώτη θέση μεταξύ των πρωταθλητών της ιδέας της ένωσης με την Ελλάδα. Η Αγγλία έχει μάταια χρησιμοποιήσει απειλές και κολακεία για να ταρακουνήσει την πίστη.
Το όνομά του Αρχιεπισκόπου είναι το πιο δημοφιλές από όλα και η εξουσία του στις μάζες είναι απεριόριστη
Όλες αυτές οι καταστάσεις έδωσαν ιδιαίτερη σημασία και επισημότητα στη θρησκευτική τελετή με την οποία επρόκειτο να ανοίξουν οι εορτασμοί της προσάρτησης.
Ο Μητροπολιτικός ναός της Κέρκυρας βρίσκεται στην κορυφή σκαλιών που ανοίγονται προς τις παλιές επάλξεις της θάλασσας, που τώρα είναι αφοπλισμένες και παραμένουν ως απλές αποβάθρες που δεσπόζουν στο λιμάνι. Από το ύψος αυτής της εκκλησίας μπορεί κανείς να δει το αξιοθαύμαστο πανόραμα του λιμανιού, με τα πολυάριθμα πολεμικά πλοία που συνήθως παραμένουν εκεί, και τη βραχονησίδα του Βίδου, της οποίας οι κατεστραμμένες οχυρώσεις του και τα τρομερά κανόνια του κάλυπταν το αγκυροβόλιο της Κέρκυρας ενάντια σε οποιοδήποτε εξωτερική επίθεση.
Το πρωί της 8ης Οκτωβρίου, πενήντα χιλιάδες άνθρωποι ντυμένοι με τα γιορτινά τους παρατάχθηκαν με στρατιωτική τάξη, κατά μήκος των αποβάθρων, από την εσπλανάδα στον καθεδρικό ναό από τη μια πλευρά και από την άλλη και από τον ναό μέχρι την πύλη της θάλασσας .Εκεί υπήρχε ο ανδρικός πληθυσμός όλων των χωριών του νησιού, ακόμη και των πιο απομακρυσμένων, με τους ιερείς του επικεφαλής, τους κατοίκους της πόλης και των πολυπληθών προαστίων του Μαντουκίου και της Γαρίτσας, οργανωμένοι καθ’ ομάδες. Οι Καθολικοί και Εβραίοι ενώθηκαν με τους Έλληνες σε αυτή την πανηγυρική εθνική εορτή με θρησκευτική ενότητα, αντιπροσωπείες από καθένα από τα Επτά Νησιά και πολύ μεγάλος αριθμός Χριστιανών που έσπευσαν από την Ήπειρο. Χάρη στην μεγάλη ποικιλία των κοστουμιών, τίποτα δεν είναι πιο εντυπωσιακό από μια πολυπληθή δημοφιλή συνάντηση στην Κέρκυρα. Κάποιοι φορούν το κόκκινο φέσι με μια μπλε φούντα, τη μεγάλη τους βράκα από σκούρα χρώματα και το διπλό γιλέκο με τα μεγάλα κουμπιά, αξιωματικών των Αλβανών του Βορρά και των Μαυροβουνίων. Άλλοι φορούν τούρκικο παντελόνι με το γιλέκο και το σακάκι των παλληκαριών και μεγάλες μπότες που θυμίζουν αυτές των κρητικών ορειβατών. Άλλοι πάλι φορούν ένα καπέλο από τσόχα και φορούν, όπως οι Ελβετοί στους πίνακες της Αναγέννησης, μια φαρδιά βράκα που μόλις φτάνει μέχρι το γόνατο, κάλτσες διαφορετικών χρωμάτων, τις περισσότερες φορές κόκκινες με το ένα πόδι και λευκές στο άλλο. Όλοι, όπως την προηγούμενη μέρα, έβαλαν στο στήθος τους έναν κόμπο στα εθνικά χρώματα και στόλισαν τα χτενίσματα τους με πράσινα κλαδιά εξάλλου οι χωρικοί κρατούσαν στα χέρια τους κλαδιά δάφνης και ελιάς. Κάθε ενορία, κάθε ομάδα συνοδευόταν από τη μπάντα της, η οποία έπαιζε πατριωτικές μελωδίες. Ένας λάτρης της μουσικής αναμφίβολα θα είχε διαπιστώσει ότι η εκτέλεση μερικές φορές άφηνε κάτι το επιθυμητό. αλλά οι φάλτσες νότες χάθηκαν στη ταραχή του καθολικού ενθουσιασμού. Τα σπίτια στους πρόποδες των οποίων ήταν όλοι αυτοί οι άνθρωποι πρόσφεραν ένα θέαμα όχι λιγότερο γραφικό από το ίδιο το πλήθος. Διακοσμημένα σε όλους τους ορόφους με ελληνικές σημαίες και πανό στα χρώματα των τριών προστάτιδων δυνάμεων της Ελλάδας, στολισμένα από πάνω μέχρι κάτω με πανό , κρεμαστά και γιρλάντες από φυλλώματα, σε όλα τα παράθυρά τους ομάδες γυναικών με θαμπή επιδερμίδα, αστραφτερά μάτια, μαλλιά μαύρα σαν το φτερό του κορακιού. Τα κοστούμια ήταν τόσο διαφορετικά σε αυτές τις γυναικείες ομάδες όσο και στις τάξεις των ανδρών. Δίπλα στις κυρίες της πόλης, ντυμένες στα ευρωπαϊκό στυλ, έβλεπε κανείς τις γυναίκες της επαρχίας με τις φούστες στο λαιμό τους να λάμπουν και τα σκούρα σακάκια τους με λαμπερά κεντήματα. Κάποιες είχαν τα πρόσωπά τους κομψά πλαισιωμένα από ένα πέπλο λευκής μουσελίνας, άλλες είχαν χτενίσματα, περισσότερο ιταλικά παρά ελληνικά, που θύμιζε αυτά των χωρικών γύρω από τη Νάπολη και την ύπαιθρο της Ρώμης. Κάτω από το σκέπαστρο του καθεδρικού ναού ήταν τοποθετημένη η ορχήστρα της Φιλαρμονικής Εταιρείας. Τα πανό όλων των χωριών του νησιού, των ομάδων, των αντιπροσωπειών των Επτά Νήσων, όλα στα χρώματα της Ελλάδας, ανακατεμένα με γαλλικές, αγγλικές και ρωσικές σημαίες, ήταν ομαδοποιημένα στα σκαλιά που οδηγούσαν από την προκυμαία στο η Εκκλησία. Για να μπει κάποιος σε αυτό, έπρεπε να περάσει μέσα από ένα πραγματικό δάσος σημαιών. Σύντομα τα μέλη του κοινοβουλίου εθεάθησαν να φτάνουν, ενώ προηγήθηκε μια τεράστια σημαία που έφεραν δώδεκα άνδρες ντυμένοι με τη στολή της Εθνικής Φρουράς της Ελλάδος.
Οι δρόμοι που έπρεπε να ακολουθήσουν οι βουλευτές ήταν διάσπαρτοι με δάφνες. Ζωηρές επευφημίες κραύγαζαν σε κάθε βήμα, για τη Συνέλευση των Ιονίων, την ένωση με την Ελλάδα και τον νέο κυρίαρχο. Λουλούδια έπεφταν βροχή από όλα τα παράθυρα, κι όμως αυτό το λαμπρό καλωσόρισμα δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με τον ξέφρενο ενθουσιασμό που κατέλαβε το πλήθος όταν εμφανίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος. Έφυγε από το παλάτι του και προχώρησε προς τον καθεδρικό ναό ντυμένος με τα αρχοντικά του άμφια και τον ακολουθούσαν όλοι οι κληρικοί. Το αυστηρό του πρόσωπο εξέφραζε βαθιά συγκίνηση, φαινόταν απορροφημένος σε ευσεβείς διαλογισμούς και στο αίσθημα μιας ένθερμης ευγνωμοσύνης προς τον Θεό που του έδωσε να δει πριν από το τέλος της καριέρας του μια τόσο μεγάλη μέρα που ζητούσαν οι κατά καιρούς ευχές και οι προσευχές του. Όλος ο κόσμος έπεσε στα γόνατα και συνωστίστηκε γύρω του για να φιλήσει τα ρούχα του, τόσο Καθολικοί και Εβραίοι όσο και οι ομόθρησκοί του, τόσο μεγάλη είναι η λατρεία που τον περιβάλλει. Η επόμενη μέρα χαρακτηρίστηκε από μια λειτουργία, που ψάλθηκε στον Καθολικό Καθεδρικό Ναό. Οι Καθολικοί είναι πολλοί στα Επτάνησα. μόνο στην Κέρκυρα ο αριθμός τους ανέρχεται σε 8.000. Η ηθική τους κατάσταση στα Επτά Νησιά είναι αρκετά διαφορετική από αυτή στο βασίλειο της Ελλάδας. Ψέλνονται σύμφωνα με τους κανόνες που ελήφθησαν από τους κυρίαρχους Ποντίφικες από την κυβέρνηση της Βενετίας, και ακολουθούν, αν και ανήκουν στη λατινική ιεροτελεστία, το ανατολικό ημερολόγιο .
Γιορτάζουν όλες τις χριστιανικές γιορτές ταυτόχρονα με τους ομοεθνείς τους ελληνικής θρησκείας. Οι μικτοί γάμοι, που στη χώρα τους υπόκεινται σε ειδικές και φιλελεύθερες διατάξεις που ρυθμίζονται από τον Πάπα Παύλο Ε', είναι συχνοί. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα φράγμα μεταξύ αυτών και του πληθυσμού της Ανατολικής τελετουργίας στην Ιόνια Πολιτεία. Επίσης η βυζαντινή προκατάληψη κατά των Καθολικών έχει εκλείψει εντελώς εκεί, και η διαφορά των κοινοτήτων δεν ασκεί καμία επιρροή στις σχέσεις της κοινωνικής ή της πολιτικής ζωής. Αντί να είναι απλώς αντιπαρατιθέμενοι και εχθρικοί μεταξύ τους, όπως στην υπόλοιπη Ανατολή, οι δύο πληθυσμοί, ο ελληνικός και ο καθολικός, σχηματίζουν μόνο έναν, όπου το πνεύμα του διχασμού δεν υπάρχει. Οι πολιτικές συνέπειες αυτής της κατάστασης είναι σημαντικές. Στα Επτάνησα, τα πατριωτικά αισθήματα είναι εξίσου φλογερά και ενεργά μεταξύ των καθολικών παρά μεταξύ των κατοίκων της ελληνικής θρησκείας. Ανήκοντας γενικά στις ανώτερες τάξεις της κοινωνίας, οι Καθολικοί αποδείχθηκαν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ιδέας της επανένωσης με την Ελλάδα και παρείχαν περισσότερους από έναν ηγέτες στο εθνικό κόμμα. Επίσης, όπως οι Καθολικοί είχαν πάει την προηγούμενη μέρα κατά πλήθος στη λειτουργία του Έλληνα αρχιεπισκόπου, ο πληθυσμός της ανατολικής ιεροτελεστίας συνέρρεε με σεβασμό στον καθολικό καθεδρικό ναό για να παρευρεθεί στη λειτουργία του Λατίνου αρχιεπισκόπου. Ήταν η επανάληψη της προηγούμενης μέρας, μόνο λιγότερο λαμπρή, γιατί μια καταρρακτώδης βροχή εμπόδισε τους κατοίκους των χωριών να επιστρέψουν στην πόλη. Αρκεί να αναφέρουμε τους περιπάτους του πρωινού της Κυριακής 10, όταν οι συντεχνίες της Κέρκυρας πήγαν διαδοχικά στον Ύπατο Αρμοστή και στους γενικούς προξένους Γαλλίας και Ρωσίας για να μεταφέρουν ευχαριστήριες ομιλίες στους κυρίαρχους των τριών εθνών. της συνθήκης της 13ης Ιουνίου, καθώς και η λαμπρή φωταγώγηση που τερμάτισε την πορεία των εορταστικών εκδηλώσεων το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Δεν υπήρχε εκείνο το βράδυ σε όλη την Κέρκυρα παράθυρο που να μην είχε τα φώτα του. Ένα συμπαγές και ενθουσιώδες πλήθος γέμισε τους δρόμους της πόλης, όπου βενετσιάνικα φανάρια και χρωματιστά τζάμια σκιαγράφησαν τις προσόψεις των πιο κομψών σπιτιών.
Μεγάλες φωτιές έκαιγαν στις κορυφές όλων των βουνών του νησιού. Έχω ήδη επιμείνει στην ομοφωνία αυτών των διαδηλώσεων με ίσο μερίδιο των κατοίκων, όχι μόνο όλων των τάξεων, αλλά όλων των θρησκειών. Το βράδυ της 10ης Οκτωβρίου πρόσφερε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα. Οι Εβραίοι τελούσαν στη συναγωγή τους μια τελετή ευχαριστίας, ακολουθώντας το παράδειγμα των χριστιανών των δύο τελετουργιών και με τον ίδιο ενθουσιασμό. Υπάρχουν έξι χιλιάδες Ισραηλίτες στην Κέρκυρα, και είναι πολύ διαφορετικοί εκεί από τους άλλους Εβραίους του Λεβάντε, των οποίων η απέχθεια, η βαρβαρότητα και ο φανατισμός κάνουν τον ταξιδιώτη που τολμάει ανάμεσά τους να οπισθοχωρεί. Πολλοί από αυτούς τους Κερκυραίους Ισραηλίτες είναι μορφωμένοι άνθρωποι, μερικοί έχουν αποκτήσει μεγάλη περιουσία στο εμπόριο ή στον τραπεζικό τομέα και περιβάλλεται από δημόσια εκτίμηση. Η εφημερίδα τους, τα Ισραηλιτικά Χρονικά, είναι ίσως η καλύτερα γραμμένη στην πρωτεύουσα των Ιονίων Νήσων. Υπό βρετανική κυριαρχία, αυτοί οι Εβραίοι παρέμειναν, όπως και στους Βενετούς, στερημένοι κάθε πολιτικού δικαιώματος και υπόκεινται σε εξευτελιστικούς και περιοριστικούς κανονισμούς που χρονολογούνται από τον Μεσαίωνα μόλις πριν από δύο χρόνια έπαψαν να είναι εγκλωβισμένοι από την αστυνομία σε ένα εξεγερμένο γκέτο, οι τεράστιες πόρτες του οποίου έκλεισαν ορισμένες μέρες, όπως η Μεγάλη Παρασκευή. Έτσι οι Ισραηλίτες της Κέρκυρας έχουν ήδη από καιρό παραταχθεί με θέρμη στο κόμμα των ριζοσπαστών. Η ένωση των Επτά Νήσων με την Ελλάδα είναι για αυτούς χειραφέτηση. Παίρνοντας τη θέση τους στο Ελληνικό Βασίλειο, όπου η ελευθερία της λατρείας είναι πλήρης, αποκτούν ίσα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, από μέλη των κατώτερων κοινωνικών ομάδων γίνονται πολίτες. Η χαρά τους είναι εύκολα κατανοητή. Αλλά για έναν ξένο δεν ήταν το παραμικρό περίεργο από τα θεάματα που πρόσφερε τότε η Κέρκυρα, η επισημότητα και το κύμα ενθουσιασμού με το οποίο εγκαινίασαν στη συναγωγή τους το στάνταρ που στολίστηκε από τον σταυρό, που είχε γίνει το σύμβολο της δικής τους απελευθέρωσης. -Κατά μια περίεργη σύμπτωση, η επέτειος της δολοφονίας του Καποδίστρια(27 Σεπτεμβρίου 1831 )
έπεσε στη μέση των εορτών που ορίστηκαν προς τιμή της ένωσης. Όλοι γνωρίζουν ότι ο Πρόεδρος της Ελλάδας γεννήθηκε στην Κέρκυρα και ότι η σορός του μεταφέρθηκε εκεί για να ταφεί στο μοναστήρι της Πλατυτέρας, κοντά στην πόλη. Η μνήμη του Capodistria παρέμεινε στα Επτάνησα αντικείμενο καθολικής λατρείας, παρόλο που η Ελλάδα είχε μια αχάριστη συμπεριφορά απέναντί του. Επίσης η Βουλή της Κέρκυρας, με το διάταγμα της εθνικής εορτής, είχε διατάξει το Σάββατο 9 Οκτωβρίου να τελεστεί πανηγυρική λειτουργία στον τάφο του Capodistria, στον οποίο παρευρέθηκαν δεκαπέντε χιλιάδες άνθρωποι, παρά την απειλή μιας τρομερής καταιγίδας που ξέσπασε κατά τη διάρκεια της τελετής. Είναι πάντα ευγενής έμπνευση για έναν λαό να συνδέει με την έκφραση της εθνικής χαράς τη μνήμη των επιφανών νεκρών του. αλλά ο Καποδίστρια δεν είναι μόνο ένας από τους πρώτους πολιτικούς της σύγχρονης Ελλάδας, είναι αυτός που την αγάπησε περισσότερο και την κυβέρνησε καλύτερα. Το όνομά του είναι σύμβολο μιας πολιτικής πλήρους χειραφέτησης της ελληνικής φυλής, ένωση των ιδεών της πίστης και της πατρίδας, της σοφής ελευθερίας και του πνεύματος , της ηθικής προπαγάνδας στο εξωτερικό, αλλά κυρίως της ίσης ισορροπίας μεταξύ των διαφόρων δυνάμεων της Ευρώπης και της ανεξαρτησίας της δράσης της Ελλάδας εκτός από ξένες επιρροές, που η Αγγλία το 1830 και το 1831 πολέμησε μέχρι τέλους. Ήταν λοιπόν ένα ολόκληρο πρόγραμμα του οποίου τις αρχές κήρυξε η Ιόνιος Βουλή τοποθετώντας στο μέσον των εορτών της ένωσης, μια τελετή πένθους στη μνήμη του Καποδίστρια. Για να διευκρινίσει περαιτέρω την πρόθεση και το εύρος της πράξης του, το Ιόνιο Κοινοβούλιο είχε εμπιστευθεί στον κ. Λομβάρδο τον πιο εύγλωττο, αλλά ταυτόχρονα και τον πιο πνευματώδη ρήτορα ριζοσπάστη, να εκφωνήσει εξ ονόματός του σε αυτή την τελετή τον επικήδειο λόγο του Capodistria. . Σπάνια ένα τόσο αξιόλογο έργο ρητορικής τέχνης ακουγόταν στη σύγχρονη Ελλάδα. Τα περήφανα και πατριωτικά λόγια του μέλους της Ζακύνθου προκάλεσαν φαρέτρα συγκίνησης σε όλο το κοινό και το ενθουσιώδες χειροκρότημα τον διέκοψε όταν αναφώνησε: «Ναι, τη μεγάλη αυτή μέρα που τα Επτάνησα έρχονται επιτέλους να ενωθούν με την ελεύθερη Ελλάδα, το διακοπτόμενο έργο του Capodistria ξεκινά και πάλι την πορεία του. Η ελληνική πολιτική, που από το θάνατο του επιφανούς σου γόνου, ω Κέρκυρα, είχε κάτσει σε πένθος στην άκρη του τάφου της, σηκώνεται σήμερα θριαμβευτική και στεφανωμένη με δάφνες. Ξένος που σε εκπλήσσει βλέποντάς μας να ενώνουμε μια τελετή πένθους με τους εορτασμούς της εθνικής αναγέννησης, μάθε από το στόμα αυτού του λαού το νόημα ενός τέτοιου συλλογισμού. Ακούστε τη φωνή όλου του ελληνικού έθνους που σηκώνεται από αυτόν τον τάφο για να διακηρύξει ότι η επιρροή της εξωτερικής πολιτικής δεν θα κυριαρχεί πλέον, ό,τι κι αν γίνει στην Ελλάδα, και ότι είναι μάταιο ότι ο θάνατος του Καποδίστρια θα σταματούσε για πάντα τη δράση των Ελλήνων για τη λύτρωση όλης της Ελλάδας! »
Παρακολουθώντας τις εκδηλώσεις του Κερκυραϊκού λαού την ημέρα και την ώρα της υπογραφής της αποχώρησης των Άγγλων από το νησί αντιλαμβανόμαστε, πέρα από τις τυχόν διπλωματικές ενέργειες των κυβερνήσεων, στις οποίες δεν συμμετείχε ο λαός, το πηγαίο ενθουσιασμό του για την αποτίναξη ενός ακόμα κατακτητή. Έχοντας βαθιά ριζωμένη την Ελληνικότητα μέσα του, όλα τα χρόνια που τον κυβέρνησαν ξένοι, είχε την τύχη να δει την πατρίδα του απελευθερωμένη και τον πρώτο κυβερνήτη της ένα από τα παιδιά του. Που στηρίχτηκε η πίστη του λαού αυτού; Σε κάτι πολύ μεγάλο. Στις αρχές και τις θεωρίες των προγόνων του. Μπορεί να μην ήξερε ποιες ήταν αυτές οι φιλοσοφικές σκέψεις των, αλλά μάθαινε από όλη την Ευρώπη ότι ήταν πολύ σπουδαίες και ότι οι πολιτισμένοι λαοί προσπαθούσαν να τις αφομοιώσουν για το καλό τους. Γι’ αυτό λοιπόν τον λόγο ξεχύθηκε στους δρόμους για να γιορτάσει. Οι Κερκυραίοι τις στιγμές αυτές αισθάνονταν «Ελευθερία». Μεγάλη χαρά γι αυτό το συναίσθημα. Δεν μπορούσαν να το συνδυάσουν με το μέλλον αλλά σίγουρα μπορούσαν να το συνδυάσουν με το παρελθόν. Αισθάνονταν «ενότητα». Όλοι μαζί Ορθόδοξοι, Καθολικοί, Εβραίοι, κάτοικοι της πόλης, χωρικοί, ευγενείς, αστοί, εργάτες ήταν Ένα!!! Αισθάνονταν «αδελφοσύνη». Τα άλλα νησιά, η σκλαβωμένη ακόμη Ήπειρος βρίσκονταν εδώ και τα αδέλφια τους Έλληνες, έστω και από μακριά, γιόρταζαν. Πολύ χρώμα παντού στους δρόμους, στα παράθυρα, στους τοίχους. Ποια εποχή του χρόνου έχει τα πιο πολλά χρώματα; Η άνοιξη!!
-------------------------------
1) FRANÇOIS LENORMANT Γεννήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1837 στο Παρίσι. Πατέρας του ήταν ο Σαρλ Λενορμάν. Από νέος ασχολήθηκε με την αρχαιολογία και δημοσίευσε σημαντικά έργα για τα νομίσματα των Πτολεμαίων και για την προέλευση των σιναϊτικών επιγραφών. Περιόδευσε την Ελλάδα το 1860 και μελέτησε τα ερείπια της αρχαίας Ελευσίνας. Επέστρεψε στην Γαλλία και υπηρέτησε υποβιβλιοθηκάριος της Ακαδημίας των Επιγραφών και των Καλών Γραμμάτων. Διορίστηκε καθηγητής αρχαιολογίας στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας το 1874. Από τη Βικιπαίδεια
Η επίσημος Ένωση της 21ης Μαΐου 1864