Εις την οικία του ποτέ τιμίου σιορ παπά Ανδρέα Κουαρτάνου θέλησε να παραδώσει η παρούσα τιμία κυράτζα Σταματέλα γυνί του στους τιμίους σιορ Αληβίζου Ραρτούρου και Κωσταντή Βούλγαρη, κουβερναδόρους της εκκλησίας του Αγίου και θαυματουργού Σπυρίδωνος, όλα τα κάτωθεν αντικείμενα όπως ευρίσκονται εις τα χέρια της τα οποία είχε (προς φύλαξη) ο ποτέ τίμιος Κουαρτάνος ως προκουρατόρος της άνωθεν εκκλησίας.

Τα αντικείμενα περιγράφονται με αρκετή ακρίβεια και είναι όλα προσφορές των πιστών προς τον Αγιο Σπυρίδωνα εκτός ενός καντηλιού που ήταν προς επισκευή. Το ινβεντάριο το συνέταξε ο Κωσταντής  Σίγγολος, χρυσοχόος από την Κρήτη ο οποίος ήλθε στην Κέρκυρα μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωμανούς. Αναφέρεται το βάρος των αντικειμένων άλλοτε σε μικρές ομάδες ή μόνα τους. Παραθέτουμε τοινβεντάριο όπως συντάχθηκε από τον νοτάριο:

!

                                                             Επισημαίνουμε το γκάζι που θα χρησιμοποιηθεί για το λιώσιμο.

Α. Ν. Κ., Συμβ. Ο. 8, β. 75, 48r-50r, 27/04/1682 !

[…]ενα ινβοδο ιγουν καραβι, αλο με μια γινεκα και τεσερις κορονες και αλα διαφορα ινβοδα μικρα καιμεγαλα εντεκα, ακομι κε ετερα τροπαρια διαφορα μικρα και μεγαλα ολλα τα ανοθεν ταματα χρισα εζιγισαν ολα ανταμα μετα τροπαρια οπου ισὶν ευδομιντα διο ζιγισμενα απο τον παροντα σ. Κοσταντιν Σινιολο χρισικον ογγες οχτο παρακαρατα τριαντα εξι ητι ουγγες / 8 παρα καρατα / 36 ετερα ινβοδα τρια ασιμενια, ενα με τον αη θοδορο αλο μεττον αγιο και αλο με τιν παναγια εζιγισαν ογγες διο κε τρια καρτα ητι /2 κε καρτα 3/ ετερα διαφορα τροπαρια μικρα ασιμενια ρζιγισαν ογγια μια ητι ουγγια 1 μια λιμα φοδραδα με ασιμι εζιγισε ογγες διο παραμισι καρτο ητι ουγγές 2 παρα ιμισο καρτο τεσερα ρεαλια φαλσα ητι 4 Βεντιουνια ασιμενια και μπαραδες τουρκικα εζιγισαν ογγια μια και καρτο ιμισι ητι ουγγια ι κε καρτο ιμισι διο κομπια ασιμενια του καντιλιου και ενα βουλοτιρι ασιμενιο κε εντεκα σφινγκλες ασιμενιες εζιγισαν ογγες διο κε καρτο ενανιμισι ητι ουγγιες 2 κε καρτο 1 ½ Σολδονια κριτικα σαραντατρια και τρια κορφιατικα κε αγιοκοσταντινατα μπρουζινα τρια ενα μαχερι με το κουσπελο κε βέρα ασιμενια κε με ενα μαχερι με το μανικι του μπρουζινο κε με ενα περουνι σιδερενιο

Ενας λεμος τουντουνια χρισα με σπιρια ικοσι διο νο 22 κε μια καδινα χρισι α μαντολε σιρματερι με αμιγδαλα σαραντα τεσερα, διο βουλοτιρια χρισα κε ενα δαχτιλιδοπουλο χρισο χορις πετρα, ενα ζευγαρια βραχιονια χρισα σμαλδαδα με οφιτζιετα ικοσι τεσερα, κε εναν κολερι χρισι σιρματερο α μαντολα αντιγο με ενα σπιρι μαργαριταρι ασπρο χοντρο Ετερι καδινοπουλα χρισι σιρματερι με αμιγδαλοα σαραντα κε μια καδινοπουλα χρισι λιανι τζακισμενι ισε κοματια, ενα ζευγαρι βεργετες χρισες με ενα φαναροπουλο χρισο το καθενα. Μια γιοτζετα χρισι σιρμα τερι με μαργαριταρια λιανα δεκαοχτο κε με μια πετρα πρασινι ιστι μεσι φαλσα. Ετεροι γιοτζετα χρισι σιρματερι με μαργαριταρια οχτο. Ακομι ενα ζευγαρι σκολαρικια αντιγα χρισα φουρνιδα με περετα δεκα κε με διο μαντολες ιστι μεσι. Ακομι ενα ζευγαρι βραχιονια σιρματερα με οφιτζιετα δεκαοχτο, μια καδινα αντιγα τζακαδα. Τρια δαχτιλιδοπουλα βουλοτιρια χρισα, και μια βεροπουλα χρισι ακομι εναν τζογελο χρισον στρονγγιλο σιρματερο με μαργαριταρια δεκαοχτο κε με ενα σμιραλδι στι μεσι φινα πετρα. Ακομι ετερο τζογελο σμαλδαδο με μαβρο σμαλδο με κρισταλια ασπρα δεκα, ακομι αλο τζογελο σμαλδαδο με μαργαριταρια δοδεκα κε ιστι μεσι μια γρανατα. Ενα σκολαρικι με μια μετζαλουνα ιστιμεσι σμαλδαδα κε μαργαριταρια σπιρια δεκατρια. Ετερο τζογελο σιρματερο με μαργαριταρια σπιρια εξι κε με μια γρανατα ιστι μεσι. Ετερο δαχτιλιδι ισε διο κοματια χρισο με ενα σμιραλδο σμαλδαδο φινο. Ετερο ζευγαρι σκολαρικια χρισα με στρουφορι ιστι μεσι κε με περετα τρια το καθενα. Ετερο ζευγαρι σκολαρικια μορετες σμαλδαδο με μαργαριταρια χοντρα σπερια ενεα, διο μορακαδες με σμαλδο ασπρο κε πλασινο χρισες, κε μια βεργετα χρισι σκολαρικιου, τα οπια ολα ανοθεν ανταμα εζιγισαν ουγγες δεκα, κε καρατα /114/ ενα δαχτιλιδι χρισο χονδρο με μια δοκιετα μπαλασαδα εζιγισε καρατα σαραντα πεντε ητι 45 ετερο δαχτιλιδι χρισο με μια πετρα τουρκινα τζακισμενο, ετερο δαχτιλιδι χρισο με μια παστα χριζολικα.Ετερο δαχτιλιδι χρισο με πετρα γαλαζια φαλσα. Ετερα πεντε δαχτιλιδια χρισα με πετρες φαλσες. Αλο ενα δαχτιλιδι χρισο με πετρα φαλσα κοκινι, διο βερες χρισες, αλο ενα δαχτιλιδι χρισο με μια πετρα τουρκινα α κυρ, Ετερο δαχτιλιδι χρισο με μια τουρκινα. Κε ενα δαχτιλιδοπουλο χρισο με ενα σταυρο απο σμαλδο απρο κε μαβρο. Ετερο δαχτιλιδοπουλο χρισο με μια πετροπουλα κρισταλι ασπροι ολλα τα ανοθεν εζιγισαν ανταμα ογγες διο κε καρατα ενενιντα ευτα ητι 2 κε καρατα /97/ Ενα δαχτιλιδι αρβανιτικο ασιμενιο με πετρα κοκινι. Ενα ρεκουιαλιο με κρισταλι,ενα λεμο μαργαριταρι ψιλο με κορελια κοκινα κε με παστες μαβρες ετερο μαργαριταρι χοντρο σπιρια ικισιεξι κε με τουτουνια μαβρα ακομι ενα ζευγάρι σκολαρικια χρισα αγαλαν κε με διο ακουιλες απο κατου κε με περετα μαργαριταρενια ψιλα σπιρια δεκατρια το καθενα εζιγισαν ογγιια μια κε καρατα ενεα ητι ουγγια 1 καρατα /9 μια κολαρινα απο μαργαριταρι ψιλουδι ενας λεμος μαργαριταρι χοντριτερο διπλο αλος ενας λαιμος μαργαριταρι ψιλο με ποστες οχτο ισε καθε ποστα ενα κοραλι κοκινο και διο σπιρια μαργαριταρι χοντρα ταυτα παντα επαρελαβε ο ανοθεν τιμιος ραρτουρος ο κασιερις απο τιν ανοθεν αρχοντισα ισε κονσενια, ακομι επαρελαβε κε ενα καντιλη ασιμενιο τις ιδιας εκλισιας οπου το ιχε ο ανοθεν ποτε σ. Αντρεας κε εκαμε κε το ευτιασανε εζιγισε ογγες εξιντα ευτα ιμισι ητι ουγιες 67 1/2 κε ιπογραφι κατοθεν Αληβηζι ραρτουρος Κουβερναδορος

Βεβεονο τα ανοθεν !

Σχόλιο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ex voto (ινβόδο)=τάματα όπου καταγράφεται μια σημαντική ποικιλία από αυτά. Ένα καράβι, τάμα κάποιου καραβοκύρη και ένα άλλο που αναπαριστά μία γυναίκα πιθανώς άρρωστη που έγινε καλά. Τα ασημένια Τροπάρια είναι όλα μαζί 72, ενώ τρία τάματα απεικονίζουν τον Αγιο Θεόδωρο, Άγιο Σπυρίδωνα και την Παναγία.

Μία λίμα (πουκάμισο στην βενετική λαϊκή διάλεκτο) ζυγίζει δύο ουγκιές παρά ένα τέταρτο, δηλαδή 82 γραμμάρια. Πρόκειται για κεντημένο πουκάμισο με ασημοκλωστή. Τα σχέδια δεν περιγράφονται αλλά το πουκάμισο προσφέρθηκε στον Αγιο για την αξία του και πιθανώς γιατί είχε ωραία σχέδια. Όλοι οι πιστοί δεν είναι πάντα τίμιοι γι’ αυτό και κάποιοι προσέφεραν τέσσερα ρεάλια (ασημένια νομίσματα) φάλσα δηλαδή όχι της σωστής περιεκτικότητας. Και αυτά όμως είναι μία προσφορά στον Αγιο. Δεν λείπουν και τούρκικα νομίσματα που παραμένουν στις τσέπες των πιστών μετά από κάποιο εμπορικό ταξίδι στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Άλλα νομίσματα όπως τα κρητικά σόλδια που κόπηκαν εδικά για την Κρήτη μετά το 1650, πιθανώς ήλθαν μαζί με τους πρόσφυγες μετά την κατάληψη της ή ήταν αποτέλεσμα εμπορικών συναλλαγών. Δεν λείπουν και εκείνα τα σόλδια που κόπηκαν για την Κέρκυρα μετά το 1629.

Οι πιστοί δεν διστάζουν να αφιερώσουν ένα μαχαίρι γιατί η λαβή του είναι ασημένια ή ένα πιρούνι σιδερένιο. Κάθε αντικείμενο έχει την αξία του και ο Άγιος τα δέχεται όλα.

Από τα πιο πολύτιμα είναι ένας λαιμός (κολιέ) με χρυσές σφαίρες ή μία αλυσίδα με μάντολες χρυσές. Η αλυσίδα από συρμάτερα αμύγδαλα είναι ευρέως διαδεδομένη στο Αιγαίο, την Κρήτη και τα Επτάνησα. Τόπος κατασκευής πιθανώς η Κρήτη. Ένας μεγάλος όγκος κοσμημάτων που αναφέρετε στο ινβεντάριο όπως σκουλαρίκια, γύροι από μαργαριτάρια, δακτυλίδια σφραγίδες και διάφορες πέτρες πάνω σε κοσμήματα αποτελούν ένα μικρό, ίσως ελάχιστο, μέρος των προσφορών των πιστών συγκριτικά με εκείνο που έχει προσφερθεί μέχρι σήμερα.

Όλα τα παραπάνω τάματα τι έγιναν και ποιος νομιμοποιείται ηθικά που χάθηκαν; !

*** !

Τα δύο επόμενα έγγραφα αφορούν την ίδια υπόθεση. Ο πριόρης μάστρο Αντώνιος Γαρτζώνης της αδελφότητας του Αγίου Ιακώβου και Αγίου Χριστοφόρου της καθολικής μητρόπολης της Κέρκυρας, πήγε στο εργαστήριο χρυσοχοΐας του Κωσταντή Σίγγολου και του παρέδωσε ένα καντήλι ασημένιο της αδελφότητας το οποίο ζύγιζε περίπου 95 ουγκιές και του είπε να το χαλάσει και να φτιάξει άλλο μοδέρνο το οποίο θα ζύγιζε περίπου 140 ουγκιές. Η παραγγελία δόθηκε την ίδια μέρα (11.07.1688) και συμφωνήθηκε να παραδοθεί στις 15.9.1688. Στις 15.01.1689 το καντήλι είχε ολοκληρωθεί μόνο που το βάρος του ήταν μεγαλύτερο κατά 24 ουγκιές. Ρυθμίστηκαν οι οικονομικές διαφορές και τα δύο μέρη έμειναν ευχαριστημένα.

Ακολουθούν τα δύο έγραφα όπως αυτά συντάχθηκαν από το νοτάριο:

Α. Ν. Κ., Συμβ. Μ 304, β. 15, 21v-22r, 11.07.1688 !

+1688 ημερα 11 ηουλιου μινος εσοθεν αργαστιριου χρισικου του παροντος σ. Κοσταντιν Σιγγολου στο φορο ο παρον μ(αστρ)ο Αντονις Γαρτζονις ος προρις τις σκολας του αγιου Ηακοβου και αγιου Χριστοφορου τον Λατινων εσιμφονισε μετα του ανοθεν σ. Κοσταντιν και του εδοσε ενα καντιλι ασιμενο τις αυτις σκολας οπιο εζιγιασε ονγγιες ενενιντα πεντε σκαρτο ητι νο 95/ δια να το χαλασι και καμι τις αυτις σκολας αλο μοδερνο να ζιαζι ονγιες εκατον σαραντα ιν τσιρκα και βουλα κορφιατικι και δια δουλεψι του αυτου καντιλιου ηγουν δια τις ανοθεν ονγγιες 95 να του διδι L 2 δια καματικα τιν καθε ονγια και το ρεστο εος την σουμα τον 140 / οπου ηθελε βαλι απο εδικο του να του πλιρονι απο L 13.10/ ηγουν λιτρες δεκατρις σολδια δεκα την πασα ονγγια τελιομον τοσο και διοριαν δια ολον το εργο μεσον σεπτεμβριου του παροντος χρονου εβγανοντας και το καλο το ορδιναριο και ηστο παρον ενοπιον ημον ελαβε ο ανοθεν Σιγγολος απο τον ανοθεν Γαρτζονι δια καπαρο και μετριτα τζεκινια χρισα ρουπια ηκοσι ητι νο 20/ απο L 25 το ενα ος τρεχουν στο παρον και ουτος οποσχετε ο αυτος Σιγγολος ος ανοθεν ενοπιον μαρτιρον του σ. Ιασων Παπαπετρου και σ. Νικολετου Ροδιτικατικος στι Γαριτσα. !!

Α. Ν. Κ., Συμβ. Μ 304, β. 19, 5r-v, 15.01.1689

+τι αυτι ημερα ηστο αργαστιριον χρισικο του παροντος σ. Κοσταντην Σιγγολου στο φορο επειδη και ο παρον μ(αστ)ρο Γαρτζονις ος πριορις τις σκολας του αγιου Ηακοβου και αγιου χριστοφορου τον λατινον ηχε δοσι ασιμι ονγγιες ενενηντα πεντε ητι νο 95/ του παροντος και ανοθεν σ. Κοσταντιν Σιγγολου με το με ινστρουμεντο γεναμενο ηστας εμου πραξες τις 11 του ηουλιου 1688 δια να καμι ενα κανδιλι τις ανοθεν σκολας οπιος ανοθεν Σιγγολος εκαμε αυτο και εκονσενιαρισε αυτο ενοπιον μου του ανοθεν μ(αστρ)ο Αντονι οπιο ζιαζι ονγγιες εκατον εξιντα τεσερις ητι νο 164 ηστο οπιο ηχε λαβι ο ανοθεν Σιγγολος τζεκινια χρισα ρουσπιδα ηκοσι ητι νο 20/ος το αυτο ινστρουμεντο διαλαμβανι και ηστοπαρον ενοπιον ημον ακομι ελαβε ετερα τζεκινια ηκοσι εξι ητι νο 26/ και δουκατα ασιμενια διο οπια ησιν το ρεσο και αποπλιρομι του ανοθεν καντιλιου και δουλευττι και καλο αυτου μετα οπια ο ανοθεν Σιγγολος μενι πλερομενος και εφγαριστιμενος απο τον ανοθεν μ(αστρ)ο Αντονιο οσον ακομι με την κονσεγνα του αυτου Καντιλιου ο ανο αυτος μ(αστρ)ο Αντονιος ελαβε και ονοματι ος ανοθεν δεν πρετεντερι πλεον καμια ματιρα για αιτιον αυτον Σιγγολο και ουτος κραζετε πλερομενο τοσο το ενα μερος απο το ετερο οσον και το ετερο απο του ετερου μενοντας το αναγεγραμενο ινστρουμεντο κομενο και ηλιομενο οσο δεν ενοπιον μαρτιρον του ευγενι σ. Ιω(αννη) Μινιου και τιμιου σ. Νικολι Θομοπουλου. !

Σχόλιο. Οι 164 ουγκιές ασημιού, όσο ζύγιζε το καντήλι, έχουν βάρος 4 κιλά και 888 γραμμάρια. Το καντήλι μπορεί να χαρακτηριστεί μεγάλο και πάνω από τα συνηθισμένα. Μετά από μία έρευνα μαζί με τον Σπύρο Γκαούτζη στην εκκλησία δεν συναντήσαμε ένα τέτοιο καντήλι. Αλλά ας δούμε τα πράγματα από την αρχή. Ο πριόρης ενεργώντας πιθανώς με απόφαση της αδελφότητας δίδει την εντολή να καταστραφεί το παλαιό ασημένιο καντήλι και το ασήμι να χρησιμοποιηθεί για ένα καινούργιο. Υπάρχει ηθική νομιμοποίηση της πράξης αυτής αφού και το παλαιό καντήλι ήταν με έξοδα της αδελφότητας ή από τάμα κάποιου πιστού ή από χρήματα κάποιων άλλων πιστών; Στην ουσία όμως σήμερα δεν έχουμε ούτε το παλαιό καντήλι ούτε και το δεύτερο το πιο βαρύτιμο. Εάν δε μάλιστα, όπως συνηθιζόταν στη ενετοκρατία, ο χρυσοχόος ή αργυροχόος ήταν υποχρεωμένος να θέτει την σφραγίδα του επάνω στο αντικείμενο που είχε κατασκευάσει, έχουμε και μία τρίτη απώλεια την δεξιοτεχνία του χρυσικού Κωσταντή Σίγγολου.

Ποιος νομιμοποιείται ηθικά για τις παραπάνω απώλειες; !

*** !

Επισημαίνουμε το πριόνι που θα χρησιμοποιηθεί για το κόψιμο των μετάλλων κ.λ.π..

Οι κυβερνήτες του Αγίου Βάρβαρου στον Ποταμό αποφάσισαν να παραγγείλουν ένα πολυκέριο (σήμερα θα λέγαμε πολυέλαιο) στον γνωστό μας πλέον Κωσταντή Σίγγολο. Το βάρος του πολύκεριου ήταν 163 ουγκιές παρά κάτι καράτα (ενετική μονάδα βάρους). Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα πραγματοποιήθηκε η πληρωμή και η παραλαβή του πολυκέριου από τους νεότερους κυβερνήτες της εκκλησίας. Το έγγραφο σύντομο αλλά αρκετά κατατοπιστικό. !Ημερομηνία 11/4/1691

Α. Ν. Κ., Μ 307, β. 41, 40v-41r,

+ τι αυτι ημερα ηστο αργαστιριον χρισικο του παροντος σ(ιορ) Κοσταντιν Σιγγολου στοφορο η παροντες κιρ Φρατζεσκος Αλεξακις του ποτε Αθανασι και κιρ Αντονις Μουρμουρακις του ποτε Ραλι κηβερνιτε ηστο παρον τις μονις του αγίου Βαρβαρου στο Μποταμο εδοσαν και εμετρισαν ηστο παρον ενοπιον ημου του ανοθεν Σιγγολου μετριτα ρεαλια προς L 10 το ενα εκατονδεκοχτο ησε δουκατα ασιμενια εκατον ηκοσι οχτο ητι νο 128/ και το ρεστο μουνεδα οπια ηστιν το ρεστο και αποπλιρομι του πολικεριου ασιμενιου ος καθος παρατου ιστρουμεντου φενετε γιναμενο αναμεταξις του ανοθεν σ(ιορ) Σιγγολου και αυτον τον κιρ Παβλου Γιοργοτα του ποτε Διμου και Σταματελου Κακαρουγγα του ποτε Σταθι ειςκερος μενον κιβερνιτον τις ανοθεν μονις οπιο πολικερι ζιαζι ονγγιες εκατον εξιντα τρις παρακαρατα με το το ωπιο πολικερι ενοπιον ημον οανοθεν Σιγγολος το εκονσενιαρισε τον ανοθεν Αλεξακι και Μουρμουρακι παρον κιβερνιτε τις ανοθεν μονις και σταντε τιν αυτηκοσεγμα και ευχαριστισην οπου ος ανοθεν εκαμαν η ανοθεν Σιγγολος και κιβερνιτε το αναγεγραμενο ινστρουμεντο με το να διαμενι κομενο και τιλιομενο οσου δεν και ουτος και τα εξις ενοπιον μαρτιρον του Φραγγισκου Γιοργοτα του ποτε Αντρια και Παβλου Περουλι του ποτε Κουμι και η διο απο το Μποταμο. !

Σχόλιο. Στην 1.01.2015 επισκέφθηκα την εκκλησία με τον κ. Παναγιώτη Βριώνη. Το πολυκέριο συνήθως κρεμιέται στο κέντρο του ναού ανάμεσα στην βορινή και νότια είσοδο. Είδαμε ένα σχετικά καινούργιο ασημένιο πολυέλαιο με λάμπες (λεγόμενα κεράκια). Σίγουρα δεν ήταν εκείνο που ζητούσαμε. Είδαμε άλλα ωραία ασημένια καντήλια και ένα ωραίο πολυκάντηλο σε άλλα σημεία της εκκλησίας τα οποία δεν μπορούσαμε να τα ταυτίσουμε με αυτό που ζητούσαμε. Η μοίρα του πολυκέριου παραμένει άγνωστη. !

*** !

Θα ήταν ανώφελο να απαριθμήσω παρόμοιες περιπτώσεις αντικειμένων της πίστης τα οποία χάθηκαν. Το αιτιολογικό της εξαφάνισης είναι, κλοπή, ανακύκλωση μετάλλου, ανταλλαγή κ.λπ, κ.λπ. Σήμερα υπάρχει νομοθεσία και οι παραβάτες μπορεί να τιμωρούνται όταν συλληφθούν αν υπάρχει αδίκημα, αλλά ηθικά ποιος δικαιώνεται;

Στην πρώτη περίπτωση που αναφέραμε τα αντικείμενα χάθηκαν στο χρόνο γιατί κάποια στιγμή βρήκαν σε δημοπρασία, κάτι πολύ συνηθισμένο στις εκκλησίες, μετά από εντολή της μητρόπολης των. Τα χρήματα μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν κάπου αλλού αλλά η πρόθεση του δωρητή ήταν μία ελάχιστη προσφορά του προς τον Άγιο και με σκοπό να παραμείνουν σε αυτόν και όχι να γίνουν αναλώσιμο είδος.

Στη δεύτερη περίπτωση το αίτιο της ανακύκλωσης είναι η επιθυμία του Πριόρη της εκκλησίας του Αγίου Ιακώβου και Χριστοφόρου ενός καντηλιού μόνο που πρέπει να είναι μοδέρνο σύμφωνα με την έκφραση που κατέγραψε ο νοτάριος. Είναι όμως η άποψη αυτή σύμφωνη με την επιθυμία του πρώτου δωρητή και με πιο ηθικό νόμο νομιμοποιείται ο εκμοντερνισμός;

Η τρίτη περίπτωση μοιάζει με εκείνη της δεύτερης που πιθανότατα η αιτία είναι ο εκμοντερνισμός. Τι είναι όμως υπεύθυνο γι΄ αυτή την πράξη; Η αμορφωσιά; Θα μου πείτε ποιος μου δίνει το δικαίωμα να χαρακτηρίζω τους ανθρώπους αμόρφωτους; Πιστεύω ότι είναι η αγάπη μου για κάθε αντικείμενο που είναι δημιούργημα του ανθρώπου και ιδιαίτερα εκείνα τα οποία προέρχονται από την πίστη και δωρίσθηκαν σε ένα συγκεκριμένο Άγιο. Πολύ περισσότερο όταν αυτά τα αντικείμενα είναι επώνυμα όπως στην περίπτωση του Κωσταντή Σίγγολου.

Σύμφωνα με τους Βρετανούς, οι οποίοι είναι ειδικοί σε τέτοια θέματα, έχει διασωθεί μόνο το 4% των αντικειμένων του παρελθόντος κάτι που δεν είναι μακριά από τις δικές μας λίγες αναφορές που είναι στο 0%. Και ενώ το ποσοστό που χάθηκε είναι ένας μεγάλος αριθμός, η αξία της απώλειας είναι τεράστια. Αισθάνομαι ότι είναι κομμάτια που χάνονται από τη ψυχή μας ενώ άλλοι την ονομάζουν ιστορία μας. Τα αντικείμενα χάνουν το πραγματικό τους περιβάλλον που ήταν η εκκλησία και στοιβάζονται στην καλύτερη περίπτωση σε δωμάτια Μουσείων. Γιατί δεν μας αρέσει να βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον τους στην εκκλησία ώστε να έχουμε ζωντανή την ιστορία πολλών προηγουμένων αιώνων. Η επιθυμία και η προσφορά κάθε πιστού είναι η ιστορία μας. Την ηθική απάντηση θα την δώσει ο κλήρος και οι πιστοί, ο κάθε ένας πρώτα στον εαυτό του και ίσως τότε τους ακούσει ο Άγιος Σπυρίδων, η Παναγία ή ο Άγιος Βάρβαρος (σήμερα πολλοί τον ονομάζουν Άγιο Βάρβαρη. Γιατί; το 1689 ονομαζόταν Άγιος Βάρβαρος και τότε κάτι ξέρανε περισσότερο από εμάς αφού ήταν πιο κοντά στα γεγονότα του Αγίου).

Ανδρέας Δ. Μαζαράκης

1.01.20151

Το εξαίρετο άρθρο του Κου Μαζαράκη χτυπά ένα πολύ ευαίσθητο  θέμα. Θα πρέπει να σεβόμαστε την  πίστη του  θρησκευόμενου λαού και την προσφορά του στα θεία ή θα πρέπει να εμπορευόμαστε την προσφορά του προς τα Άγια και ιερά πιστεύω του ; Πολλές εκκλησίες βγάζουν τα τάματα ,όπως  ήδη δηλώθηκε, κατά καιρούς σε δημοπρασίες. Προσωπικά, έχω παρευρεθεί σε  δημοπρασία ταμάτων της Παναγίας της Τήνου !!!!

Μια δεύτερη μεγάλη προσφορά του άρθρου είναι η προς τους μελετητές της γλώσσας-διαλέκτου της Κέρκυρας. Ειδικότερα  για την εποχή στην οποία  αναφέρεται.

Τον ευχαριστούμε!!